Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Phát triển năng lực giáo dục địa lí cho sinh viên ngành sư phạm Địa lí

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục "Phát triển năng lực giáo dục địa lí cho sinh viên ngành sư phạm Địa lí" nghiên cứu xây dựng quy trình và biện pháp để tổ chức dạy học phát triển các năng lực giáo dục địa lí cho sinh viên ngành sư phạm Địa lí nhằm nâng cao chất lượng đào tạo giáo viên, góp phần đáp ứng yêu cầu đổi mới GD&ĐT trong giai đoạn hiện nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Phát triển năng lực giáo dục địa lí cho sinh viên ngành sư phạm Địa lí BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI HÀ VĂN THẮNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC GIÁO DỤC ĐỊA LÍ CHO SINH VIÊN NGÀNH SƯ PHẠM ĐỊA LÍ Chuyên ngành: Lí luận & PPDH bộ môn Địa lí Mã số: 9140111 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Hà Nội - 2022 Công trình được hoàn thành tại: Khoa Địa lí Trường Đại học Sư phạm Hà Nội Người hướng dẫn khoa học: 1. GS.TS. Nguyễn Viết Thịnh 2. PGS.TS. Kiều Văn Hoan Phản biện 1: PGS.TS. Nguyễn Phương Liên Trường Đại học Sư phạm – Đại học Thái Nguyên Phản biện 2: PGS.TS. Nguyễn Tuyết Nga Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam Phản biện 3: TS. Nguyễn Thị Việt Hà Trường Đại học Vinh Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Trường họp tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội vào hồi …..giờ … phút ... nhóm ... ngày ... tháng ... năm 2022 Có thể tìm hiểu luận án tại thư viên: Thư viện Quốc Gia Hà Nội hoặc Thư viên trường Đại học Sư phạm Hà Nội 1 MỞ ĐẦU 1. Lí do chọn đề tài Dạy học theo định hướng phát triển năng lực nghề nghiệp là tiếp cận bản chất của việc đào tạo giáo viên (GV) trong bối cảnh hiện nay. Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư tác động đến mọi mặt của đời sống xã hội và đặt ra yêu cầu ngày càng cao đối với chất lượng nguồn nhân lực. Nghị quyết số 29 – NQ/TW đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển đội ngũ nhà giáo để đáp ứng yêu cầu đổi mới GD&ĐT. Việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) sau 2018 cũng tác động rất lớn đến công tác đào tạo GV. Thực tế nêu trên đặt ra cho các trường sư phạm những yêu cầu hết sức quan trọng và cấp bách đối với việc phát triển năng lực giáo dục cho sinh viên (SV) trong đó có SV ngành sư phạm Địa lí. Giáo dục địa lí (GDĐL), năng lực GDĐL là những lĩnh vực chưa thực sự có nhiều nghiên cứu. Chính vì thế, cần thiết lập những quan niệm ban đầu về GDĐL làm căn cứ lí thuyết cho việc định nghĩa năng lực GDĐL, từ đó thiết lập quan niệm phù hợp về phát triển năng lực GDĐL cho SV ngành sư phạm. Trong khi, GDĐL đóng góp vai trò quan trọng trong nền giáo dục phổ thông quốc gia. Vì vậy, việc đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ GV đáp ứng được năng lực GDĐL có ý nghĩa hết sức quan trọng để hiện thực hóa mục tiêu và kì vọng của chương trình GDĐL phổ thông. Giáo sinh sư phạm Địa lí vừa phải đảm bảo năng lực chuyên môn vừa thành thạo năng lực vận dụng tri thức KHGD vào GDĐL và các năng lực bổ trợ để có thể đáp ứng được những yêu cầu ngày càng cao của thực tiễn dạy học và giáo dục. Chương trình và phương pháp đào tạo GV nói chung và GV địa lí nói riêng ở các trường sư phạm trong những năm qua đã có nhiều đổi mới, song vẫn chưa theo kịp với xu thế phát triển trong khu vực và thế giới. Như vậy, để đáp ứng với yêu cầu của thực tiễn các trường sư 2 phạm cần thiết phải cải tiến chương trình và đổi mới phương pháp đào tạo một cách toàn diện và đồng bộ. Xuất phát từ những lí do nêu trên, nghiên cứu sinh lựa chọn đề tài: Phát triển năng lực giáo dục địa lí cho sinh viên ngành sư phạm Địa lí để nghiên cứu, góp phần nâng cao chất lượng đào tạo SV sư phạm đáp ứng việc đổi mới chương trình GDPT. 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục đích Nghiên cứu xây dựng quy trình và biện pháp để tổ chức dạy học phát triển các năng lực GDĐL cho SV ngành sư phạm Địa lí nhằm nâng cao chất lượng đào tạo GV, góp phần đáp ứng yêu cầu đổi mới GD&ĐT trong giai đoạn hiện nay. 2.2. Nhiệm vụ - Nghiên cứu cơ sở lí luận và thực tiễn của việc phát triển năng lực GDĐL cho SV ngành sư phạm Địa lí. - Xây dựng nguyên tắc và yêu cầu của việc phát triển năng lực GDĐL. - Xác định các năng lực GDĐL cần hình thành và phát triển cho SV. - Xây dựng quy trình phát triển năng lực GDĐL cho SV. - Đề xuất các biện pháp phát triển năng lực GDĐL cho SV. - Thiết kế và tổ chức giảng dạy một số kế hoạch bài dạy (KHBD) để phát triển năng lực GDĐL cho SV. - Thực nghiệm sư phạm (TNSP) để đánh giá tính khả thi và hiệu quả của quy trình và các biện pháp đã đề xuất. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu là quy trình và các biện pháp phát triển năng lực GDĐL cho SV năm thứ 3 và thứ 4 ngành sư phạm Địa lí. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Nội dung nghiên cứu: Nghiên cứu quy trình và biện pháp phát triển năng lực GDĐL cho SV ngành sư phạm Địa lí năm thứ 3 và thứ 4. 3 - Địa bàn nghiên cứu ở các tỉnh phía Nam (ĐNB và ĐBSCL). Đề tài thực nghiệm sư phạm ở Khoa Địa lí – Trường Đại học Sư phạm TP. HCM, Bộ môn Địa lí thuộc Khoa Sư phạm – Đại học An Giang. - Thời gian nghiên cứu từ tháng 12/2018 đến tháng 12/2021. 4. Giả thuyết khoa học Nếu vận dụng quy trình và biện pháp phát triển năng lực GDĐL cho SV sư phạm một cách khoa học; trên cơ sở đảm bảo các nguyên tắc, yêu cầu thì SV sẽ phát triển được năng lực GDĐL. Kết quả này góp phần nâng cao chất lượng đào tạo SV sư phạm địa lí, đóng góp vào quá trình đổi mới GDPT trong giai đoạn hiện nay. 5. Quan điểm và phương pháp nghiên cứu - Các quan điểm nghiên cứu được sử dụng trong luận án bao gồm: Quan điểm hệ thống - cấu trúc, quan điểm lịch sử, quan điểm thực tiễn giáo dục, quan điểm lấy người học làm trung tâm, quan điểm dạy học phát triển năng lực. - Luận án sử dụng các phương pháp nghiên cứu gồm: Phương pháp phân tích và tổng hợp tài liệu, phương pháp khảo sát, điều tra, phương pháp tham vấn chuyên gia, phương pháp thực nghiệm sư phạm, phương pháp thống kê toán học. 6. Tổng quan các nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án Tổng quan các nghiên cứu liên quan đến đề tài luận án trê ...