Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Tổ chức hoạt động dạy học Vật lí - Xây dựng và sử dụng thiết bị thí nghiệm tĩnh điện nhằm bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh lớp 11

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Tổ chức hoạt động dạy học Vật lí - Xây dựng và sử dụng thiết bị thí nghiệm tĩnh điện nhằm bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh lớp 11" là xây dựng quy trình tổ chức hoạt động nghiên cứu chủ đề “Xây dựng và sử dụng thiết bị thí nghiệm tĩnh điện”, đặc biệt là việc xác định nội dung, phương pháp dạy học và hình thức tổ chức dạy học chủ đề ngoại khóa nhằm bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Tổ chức hoạt động dạy học Vật lí - Xây dựng và sử dụng thiết bị thí nghiệm tĩnh điện nhằm bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề của học sinh lớp 11 BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI NGUYỄN MINH THUẦN TỔ CHỨC H ẠT ĐỘNG DẠY HỌC V T“XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG THIẾT BỊ TH NGHIỆ T NH ĐIỆN NH ỒI DƢỠNG N NG ỰC GIẢI UYẾT VẤN ĐỀ CỦ HỌC SINH ỚP 11Chuyên ngành: Lí luận và Phương pháp dạy học bộ môn Vật lí Mã số: 9.14.01.11 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC Hà Nội – 2022 Công trình được hoàn thành tại: TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘINgười hướng dẫn: 1. PGS.TS. Nguyễn Ngọc Hưng 2. TS. Dương Xuân Quý Phản biện 1: PGS. TS. Phạm Kim Chung Phản biện 2: PGS. TS. Tô Văn Bình Phản biện 3: TS. Cao Tiến Khoa Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấpTrường họp tại trường Đại học Sư phạm Hà Nội vàohồi……giờ…….ngày……tháng……năm…… Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: - Thư viện Quốc gia Hà Nội - Thư viện Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 1 MỞ ĐẦU1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI - Nghị quyết 29 của Hội nghị Trung ương 8 khóa XI xác địnhphải đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục (GD) và đào tạo, đáp ứngyêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thịtrường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Quan điểmchỉ đạo của Nghị quyết là: “Phải chuyển mạnh quá trình GD từ trangbị kiến thức sang phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực (NL)người học”. - Hiện chỉ có thiết bị thí nghiệm (TBTN) giúp thực hiện mộtsố thí nghiệm (TN) ở dạng định tính, minh họa những kiến thức đơngiản về tĩnh điện. Hiện chưa có thiết bị (TB) để thực hiện TN địnhlượng gắn với định luật cơ bản của tĩnh điện, đồng thời cũng chưa cónhững TB gắn với các ứng dụng kĩ thuật (ƯDKT) về tĩnh điện. - Chưa có các nghiên cứu cụ thể và đồng bộ để xây dựngTBTN gắn với tiến trình DH giải quyết vấn đề (GQVĐ) các kiếnthức về tĩnh điện và các ứng dụng thực tiễn của các kiến thức đótrong cuộc sống để từ đó bồi dưỡng NL GQVĐ của học sinh (HS). Với mong muốn góp phần vào công cuộc đổi mới GD nướcnhà, thông qua việc tìm cách khắc phục những khó khăn nêu trên,chúng tôi chọn nghiên cứu đề tài: h h gDdựng và sử dụng thiết bị h ghi h i h ồi dưỡ g gự gi i ế h i h .2. MỤC Đ CH NGHIÊN CỨU Xây dựng quy trình tổ chức HĐNK chủ đề “Xây dựng và sửdụ g B N h i n”, đặc biệt là việc xác định nội dung, phươngpháp DH và hình thức tổ chức DH chủ đề ngoại khóa nhằm bồidưỡng NL GQVĐ của HS. 23. KHÁCH THỂ VÀ ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU - Khách thể nghiên cứu của đề tài là quá trình DH trongHĐNK chủ đề đã lựa chọn. - Đối tượng nghiên cứu là sự hình thành và phát triển NLGQVĐ của HS.4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC Nếu xây dựng và vận dụng hợp lí quy trình tổ chức HĐNK chủđề (nội dung phong phú, có tính thực tiễn, được nghiên cứu dưới dạngcác nhiệm vụ học tập có tính vấn đề, áp dụng phương pháp DHGQVĐ, hình thức tổ chức đa dạng, linh hoạt) thì HĐNK chủ đề có thểbồi dưỡng NL GQVĐ của HS.5. CÁC NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU Để đạt được mục đích nghiên cứu đã đề ra, đề tài có các nhiệmvụ nghiên cứu sau: - Nghiên cứu cơ sở lí luận về DH vật lí (VL) nói chung và vềHĐNK VL nói riêng theo hướng bồi dưỡng NL GQVĐ của HS, vềviệc thiết kế, chế tạo và sử dụng TBTN thực tập của HS trong tiếntrình DH GQVĐ. Đây là cơ sở lí luận để xây dựng quy trình tổ chứcHĐNK chủ đề mà đề tài đề cập. - Nghiên cứu chương trình VL, sách giáo khoa (SGK) hiện hànhvà chương trình VL 2018, các tài liệu liên quan đến tĩnh điện ở lớp 11,dùng làm cơ sở để xây dựng nội dung cụ thể của chủ đề ngoại khóa. - Tìm hiểu thực tế DH Chương “Điện tích- Điện trường” ởtrường THPT gồm: phương pháp dạy của GV, phương pháp học củaHS, thực tế TBTN và cách thức sử dụng chúng trong DH, các khókhăn trong DH Chương và những sai lầm về mặt kiến thức hay mắcphải của HS. 3 - Thiết kế, chế tạo các TBTN đáp ứng yêu cầu TBTN thựctập. Tổ chức cho HS HĐNK chế tạo các TBTN về tĩnh điện theokiểu DH GQVĐ. - Xây dựng quy trình tổ chức HĐNK chủ đề, bao gồm xácđịnh những nội dung DH trong chủ đề (được soạn thảo dưới dạng cácnhiệm vụ học tập có tính vấn đề), xác định phương pháp, hình thứctổ chức DH cụ thể ứng với từng nhiệm vụ học tập, việc phân chianhiệm vụ cho các nhóm HS, thời lượng thực hiện từng nhiệm vụ. - TNSP quy trình tổ chức HĐNK chủ đề đã xây dựng để đánhgiá tính khả thi và hiệu quả của quy trình này đối với việc bồi dưỡngNL GQVĐ của HS lớp 11. Từ đó, chỉnh sửa, bổ sung cho hoàn thi ...