Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục: Xây dựng mô hình sách giáo khoa môn Khoa học tự nhiên ở cấp Trung học cơ sở theo định hướng phát triển năng lực

Mục đích nghiên cứu của Luận án nhằm xây dựng mô hình sách giáo khoa môn Khoa học tự nhiên, góp phần đổi mới phương pháp dạy học, thực hiện chương trình đổi mới giáo dục nhằm phát triển phẩm chất và năng lực học sinh, nâng cao chất lượng giáo dục môn Khoa học tự nhiên. Mời các bạn cùng tham khảo!
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục: Xây dựng mô hình sách giáo khoa môn Khoa học tự nhiên ở cấp Trung học cơ sở theo định hướng phát triển năng lực BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HÀ NỘI NGUYỄN THỊ THANH THUỶ XÂY DỰNG MÔ HÌNH SÁCH GIÁO KHOAMÔN KHOA HỌC TỰ NHIÊN CẤP TRUNG HỌC CƠ SỞ THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC Chuyên ngành: Lí luận và phương pháp dạy học bộ môn Sinh học Mã số: 9.14.01.11 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC HÀ NỘI – 2019 Công trình được hoàn thành tại Trường Đại học Sư phạm Hà NộiNgười hướng dẫn khoa học: PGS. TS. Mai Sỹ Tuấn PGS.TS. Phan Thị Thanh HộiPhản biện 1: PGS.TS. Mai Văn Hưng Trường Đại học Giáo dục, Đại học Quốc Gia Hà Nội.Phản biện 2: PGS.TS. Đặng Thị Oanh Trường Đại học Sư phạm Hà Nội.Phản biện 3: TS. Hoàng Hữu Niềm Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội Luận án được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án Tiến sĩ cấp trường họp tại Trường Đại Học Sư phạm Hà Nội Vào hồi: .......... giờ ....... phút, ngày ..........tháng ........ năm 2019Có thể tìm luận án tại:- Thư viện Quốc gia Việt Nam- Thư viện trường Đại học Sư phạm Hà Nội 1 PHẦN 1. MỞ ĐẦU 1. LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀI Sách giáo khoa là một trong những yếu tố quyết định nhất đến chất lượnggiáo dục của một quốc gia bên cạnh yếu tố giáo viên, hệ thống tổ chức giáo dục vàhệ thống chương trình giáo dục. Xu hướng xây dựng chương trình, biên soạn SGKtheo hướng phát triển năng lực (PTNL) đang phát triển mạnh ở nhiều nước trên thếgiới, đặc biệt là ở các nước tiên tiến, nhằm đáp ứng những đòi hỏi và thách thức củaxã hội hiện đại. Ở Việt Nam, sự nghiệp giáo dục và đào tạo (GD&ĐT) đang bước vàogiai đoạn hết sức quan trọng, mang tính quyết định: Giai đoạn đổi mới căn bản,toàn diện. Thực hiện Nghị quyết 29 của Ban Chấp hành Trung Ương Đảng Cộngsản Việt Nam và Nghị quyết 88 của Quốc hội, chương trình giáo dục phổ thông mớiđược xây dựng theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực. Trong Đề án đổimới chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) sau 2018, môn Khoa học tự nhiên(KHTN) là môn học mới, là môn học có ý nghĩa đối với sự phát triển toàn diện củahọc sinh, có vai trò nền tảng trong việc giáo dục nhân cách, góp phần đáp ứng yêucầu cung cấp nguồn nhân lực trẻ cho giai đoạn công nghiệp hóa và hiện đại hóa củađất nước. Để đáp ứng được chương trình đổi mới GDPT sau năm 2018, cần tiến hànhnhững nghiên cứu cơ bản nhằm trả lời rõ ràng, có sức thuyết phục về mô hình SGKnói chung và đặc biệt là mô hình SGK môn học Khoa học tự nhiên nói riêng. Vì vậy,nghiên cứu “Xây dựng mô hình sách giáo khoa môn Khoa học tự nhiên ở cấpTrung học cơ sở theo định hướng phát triển năng lực” có ý nghĩa lí luận và ýnghĩa thực tiễn. 2. MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU Trên cơ sở nghiên cứu, phân tích cấu trúc SGK hiện hành môn Sinh học cấpTHCS của Việt Nam và SGK môn Khoa học một số nước có nền giáo dục tiên tiếnvới những tiêu chí đặc trưng nhằm xây dựng mô hình SGK môn KHTN, góp phầnđổi mới phương pháp dạy học, thực hiện chương trình đổi mới giáo dục nhằm pháttriển phẩm chất và năng lực học sinh, nâng cao chất lượng giáo dục môn KHTN. 3. ĐỐI TƯỢNG VÀ KHÁCH THỂ NGHIÊN CỨU 3.1. Đối tượng nghiên cứu SGK môn KHTN, trong đó được cụ thể hóa ở mạch nội dung về vật sống:Nghiên cứu mô hình SGK môn KHTN cấp THCS với các tiêu chí cấu trúc,chức năng và hình thức trình bày theo định hướng PTNL người học. 3.2. Khách thể nghiên cứu 2 Mô hình sách giáo khoa phổ thông cấp THCS theo định hướng PTNL. 4. GIẢ THUYẾT KHOA HỌC Nếu xác định được những đặc trưng cơ bản với các tiêu chuẩn, tiêu chí về cấutrúc, chức năng và hình thức trình bày SGK theo định hướng PTNL thì có thể xâydựng được mô hình SGK môn KHTN theo định hướng PTNL; tạo điều kiện chogiáo viên, học sinh thực hiện tốt quá trình dạy và học, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáodục và thực hiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018. 5. PHẠM VI NGHIÊN CỨU 5.1. Nghiên cứu, so sánh SGK hiện hành môn Sinh học cấp THCS của ViệtNam và SGK môn Khoa học của 05 nước có nền giáo dục tiên tiến: Anh, Mĩ,Canada, Australia và Singapore. 5.2. Mô hình SGK môn KHTN theo chương trình GDPT mới, trong đó tậptrung chủ yếu vào mạch nội dung về vật sống. 6. NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU 6.1. Nghiên cứu cơ sở lí luận về mô hình SGK nói chung, SGK môn KHTNcấp THCS nói ...