Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Giải pháp phát triển nông nghiệp tại vùng đô thị của tỉnh Thái Nguyên

Luận án "Giải pháp phát triển nông nghiệp tại vùng đô thị của tỉnh Thái Nguyên" được hoàn thành với mục tiêu nhằm làm rõ cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn về nông nghiệp tại vùng đô thị để đánh giá thực trạng hoạt động này, từ đó đề xuất các giải pháp phát triển nông nghiệp tại vùng đô thị ở tỉnh Thái Nguyên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Giải pháp phát triển nông nghiệp tại vùng đô thị của tỉnh Thái Nguyên ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊNTRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH -------------- VŨ BẠCH DIỆP GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP TẠI VÙNG ĐÔ THỊ CỦA TỈNH THÁI NGUYÊN TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ THÁI NGUYÊN – 2023 ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊNTRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH -------------- VŨ BẠCH DIỆP GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP TẠI VÙNG ĐÔ THỊ CỦA TỈNH THÁI NGUYÊN Chuyên ngành: Kinh tế nông nghiệp Mã số: 9620115 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Đinh Hồng Linh TS. Bùi Thị Minh Hằng THÁI NGUYÊN – 2023 MỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của đề tài Quá trình đô thị hóa là vấn đề tất yếu, phản ánh sự phát triển của kinh tế - xã hộiở các quốc gia trên thế giới, đặc biệt đối với những quốc gia đang phát triển như ViệtNam hiện nay. Thực tế cho thấy sau quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh chóng thì dânsố đô thị chiếm hơn 50% dân số thế giới. Cuộc tổng điều tra dân số tại Việt nam doTổng cục thống kê thực hiện vào năm 2019 cho thấy trong 10 năm kể từ năm 2009 quátrình đô thị hóa diễn ra nhanh và rộng khắp tại nhiều địa phương đã tác động làm giatăng dân số ở khu vực thành thị. Dân số khu vực thành thị ở Việt Nam năm 2022 làhơn 37,09 triệu người, chiếm 37,3% so với tổng dân số Việt Nam [65], tỉ trọng dân sốkhu vực thành thị tăng 4,8% so với năm 2009 . Cùng với xu thế phát triển chung của đô thị cả nước, năm 2022, Thái Nguyên làđơn vị hành chính đông thứ 25 về số dân, xếp thứ 14 về tổng sản phẩm trên địa bàn.Dân số tỉnh Thái Nguyên là 1.307.871 người, đứng thứ 3 các tỉnh trong vùng Trung dumiền núi phía Bắc. Sau 10 năm dân số tỉnh tăng 163.635 người, tỉ lệ tăng dân số bìnhquân là 1,36%/năm. Tỉnh có 434.111 người ở khu vực thành thị, chiếm 32,09%, tỉ lệdân số sống ở thành thị của tỉnh đứng thứ 18 so với cả nước và đứng đầu trong số cáctỉnh trung du và miền núi phía Bắc, đứng thứ hai trong vùng thủ đô, chỉ sau thành phốHà Nội. Bên cạnh đó, Thái Nguyên nằm ở vị trí cửa ngõ phía Bắc, giáp với thủ đô HàNội, với hệ thống tuyến đường giao thông thuận lợi cho phát triển kinh tế xã hội, với 3khu đô thị lớn, 6 khu công nghiệp và 19 trường Đại học cao đẳng là thị trường laođộng tiêu thụ hàng hóa tiềm năng và là nơi đào tạo nguồn nhân lực khoa học côngnghệ, nguồn lao động dồi dào đáp ứng nhu cầu phát triển kinh tế xã hội. Trong những năm qua diện tích đất nông nghiệp của tỉnh Thái Nguyên ngày càngbị thu hẹp để nhường đất cho phát triển đô thị, phát triển công nghiệp. Năm 2022, diệntích đất sản xuất nông nghiệp của tỉnh là 109.760 ha, đã giảm 3.037 ha so với năm2015 (112.797 ha) [13] giảm 1,03 lần. Bên cạnh đó, ô nhiễm môi trường có nguy cơngày càng cao. Lực lượng lao động trong sản xuất nông nghiệp cũng giảm đi do ngườiở độ tuổi lao động vào làm trong các công ty, nhà máy càng ngày càng gia tăng. Laođộng ở các vùng ven đô bị mất đất không có việc làm trong khi đó lao động ở khu vựcthành phố vẫn còn một lượng sống bằng nghề nông. Theo số liệu thống kê năm 2021[13], số lao động thuộc ngành nông lâm thủy sản là 293.367 người (chiếm 38,7%) đãgiảm đi gần 1,39 lần so với năm 2010 (407.354 người – chiếm 60,65% trong tổng sốlao động) và giảm đi 1,33 lần so với năm 2015 (338.937 người – chiếm 51,76% trongtổng số lao động). 1 Khi quá trình đô thị hóa diễn ra ngày càng mạnh thì các yếu tố kinh tế đô thị cóvai trò động lực cho đô thị hóa phát triển. Việc phát triển các loại hình kinh tế đô thịnói chung, nông nghiệp tại vùng đô thị nói riêng có ý nghĩa quan trọng. Đây sẽ là độnglực để sự phát triển bền vững của tỉnh. Do vậy, phát triển nông nghiệp tại vùng đô thịlà hướng đi tất yếu, tạo ra sản phẩm an toàn thực phẩm, có chất lượng cao, bảo vệ môitrường sinh thái đồng thời tăng thu nhập cho người lao động. Với việc phát triển nôngnghiệp tại vùng đô thị Thái Nguyên không chỉ giải quyết được bài toán đưa công nghệmới vào sản xuất, gia tăng sản lượng, chất lượng sản phẩm cây trồng, vật nuôi trongbối cảnh quỹ đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp mà còn có thể phát triển các môhình nông nghiệp chuyên biệt để cung ứng dịch vụ cho đô thị. Theo báo cáo hàng nămcủa Tổ chức Nông lương Liên hiệp quốc (FAO), gần 1/3 lượng rau, quả, thịt, trứngcung ứng cho đô thị trên thế giới là từ nông nghiệp tại vùng đô thị (Báo cáo của FAO:Tổng quan tình hình lương thực thế giới 2008). Nông nghiệp tại vùng đô thị tạo ra sựđa dạng trong cung cấp thực phẩm hàng ngày, giúp các gia đình đô thị có được sự tintưởng về an toàn thực thẩm, giảm bớt được chi phí tiêu dùng thực phẩm và có thể giatăng thu nhập. Thái ...