Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định áp dụng tiêu chuẩn VietGAP trong sản xuất rau của nông hộ tại hai địa phương Quảng Nam và Đà Nẵng

Nội dung của luận án "Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định áp dụng tiêu chuẩn VietGAP trong sản xuất rau của nông hộ tại hai địa phương Quảng Nam và Đà Nẵng" được chia thành 4 chương cụ thể trình bày các vấn đề sau đây: Chương 1 - Cơ sở lý luận về quyết định áp dụng đổi mới công nghệ trong nông nghiệp của nông hộ; chương 2 - Thiết kế nghiên cứu, chương 3 - Kết quả phân tích và thảo luận; chương 4 - Một số hàm ý chính sách.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định áp dụng tiêu chuẩn VietGAP trong sản xuất rau của nông hộ tại hai địa phương Quảng Nam và Đà NẵngBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOĐẠI HỌC ĐÀ NẴNG----------------------LƢƠNG TÌNHNGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUYẾTĐỊNH ÁP DỤNG TIÊU CHUẨN VIETGAP TRONG SẢNXUẤT RAU CỦA NÔNG HỘ TẠI HAI ĐỊA PHƢƠNGQUẢNG NAM VÀ ĐÀ NẴNGCHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ PHÁT TRIỂNMÃ SỐ: 62.31.01.05TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾĐà Nẵng - 2019Công trình được hoàn thành tại:Đại học Đà nẵngNgười hướng dẫn khoa học: 1.TS. Đoàn Gia Dũng2. PGS. TS. Bùi Quang BìnhPhản biện 1:………………………….. .Phản biện 2: ……………………………Phản biện 3: ……………………………Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận án cấpĐại học Đà Nẵng.Vào ngày .......... tháng………năm 2018Có thể tìm hiểu luận án tại:- Thư viện Quốc gia Việt Nam- Trung tâm thông tin học liệu – Đại học Đà Nẵng1MỞ ĐẦU1. Lý do lựa chọn đề tàiNghiên cứu về quyết định áp dụng đổi mới công nghệ trong nôngnghiệp đã nhận được sự quan tâm của nhiều nhà khoa học từ cácchuyên ngành khác nhau. Khởi đầu cho nghiên cứu về chủ đề này làthuyết lợi ích kỳ vọng được khởi xướng bởi Bernoulli (1738) dựa trênnền tảng so sánh lợi ích và rủi ro của người nông dân khi quyết định ápdụng đổi mới, tiếp đến là các thuyết tiếp cận dưới góc độ tâm lý, hànhvi của người nông dân như thuyết khuếch tán đổi mới của Roger(1962), thuyết hành vi dự định của Ajzen (1991). Chưa dừng lại ở gócđộ lý thuyết, chuỗi các bằng chứng thực nghiệm sau đó đã chứng minhkhả năng ứng dụng các lý thuyết này trong thực tiễn. Có những nghiêncứu tiếp cận dưới góc độ tâm lý chỉ ra rằng thái độ, các quy phạm xãhội và nhận thức kiểm soát hành vi là các yếu tố quan trọng nhất tácđộng đến quyết định áp dụng đổi mới công nghệ của nông dân (Läpple,D., và Kelley, 2013); (Wauters và cộng sự, 2013). Trong khi đó, cácnghiên cứu sử dụng thuyết lợi ích kỳ vọng cho rằng nhận thức củangười nông dân về lợi ích và rủi ro của đổi mới ảnh hưởng đến việcquyết định áp dụng và các rủi ro về kinh tế đóng vai trò quan trọng(Ghadim và cộng sự, 2005). Tuy nhiên, việc quyết định áp dụng đổimới công nghệ trong nông nghiệp không chỉ chịu tác động từ các yếu tốtâm lý mà cả các yếu tố kinh tế, xã hội và văn hóa. Bergevoet và cộngsự (2004) cho rằng những mô hình kinh tế là chưa đủ để giải thích đượctoàn bộ sự phức tạp trong các quyết định của người nông dân, vốnthường bị chi phối bởi cả hai mục tiêu kinh tế và phi kinh tế. Chính vìthế, hầu hết các mô hình lý thuyết và thực nghiệm lâu nay có khuynhhướng trình bày lí giải các quyết định áp dụng đổi mới công nghệ quacách nhìn của riêng một ngành nào đó kể trên (Pannell và cộng sự,2006). Vì vậy, việc nghiên cứu để nhằm kiểm chứng các lý thuyết vềquyết định áp dụng đổi mới công nghệ trong nông nghiệp của nông dâncho một nước nông nghiệp đang phát triển như Việt Nam là một chủ đềmang tính cấp thiết.Rau là một thành phần không thể thiếu trong bữa ăn gia đình và rau antoàn đang là một nhu cầu bức thiết hiện nay. Để đảm bảo an toàn chongười tiêu dùng năm 2006, ASEAN đã công bố quy trình GAP cho cácnước thành viên. Quy trình VietGAP được bộ Nông nghiệp và Pháttriển Nông thôn cùng Bộ Khoa học và Công nghệ ban hành theo quyết2định số 379/QĐ-BNN-KHCN ngày 28 tháng 01 năm 2008 là một côngnghệ trong nông nghiệp gồm các quy tắc, phương pháp, quy trình thựchành nông nghiệp tốt cho rau, quả. Mặc dù, mới được triển khai ápdụng quy trình sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP nhưng ở một số địaphương như Tiền Giang, Long An, Bà Rịa Vũng Tàu, Binh Thuận,Thừa Thiên Huế bước đầu đã mang lại hiệu quả kinh tế cao (Hà vàPhụng, 2017). Trong đó hai địa phương Quảng Nam và Đà Nẵng đã cónhững động thái đi đầu trong việc triển khai áp dụng quy trìnhVietGAP, nhiều quyết định đã được phê duyệt, nhiều chương trình hộithảo được tổ chức điển hình như: “Diễn đàn đầu tư Quảng Nam hướngtới tăng trưởng xanh”, được tổ chức tại Hội An tháng 6/2013; Hội Thảo“Tăng trưởng xanh khu vực miền Trung Tây Nguyên: Thực tiễn vànhững vấn đề đặt ra”, được tổ chức tại Viện khọc xã hội vùng Trung Bộtháng 11/2014. Trên thực tế mô hình VietGAP đã giúp thay đổi nhậnthức của nhiều hộ nông dân về hướng sản xuất sản phẩm sạch, an toànđảm bảo sức khỏe cho cả người tiêu dùng và người sản xuất như: sảnxuất dưa hấu VietGAP tại huyện Phú Ninh, nuôi cá VietGAP tại xã ĐạiChánh huyện Đại Lộc và sản xuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAPtại huyện Duy Xuyên; Thăng Bình; Hòa Vang và Cẩm Lệ. Tuy vậy, sảnxuất rau an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP những năm gần đây chưađược nhân rộng. Bởi nhận thức còn hạn chế của hộ nông dân vềVietGAP; Thiếu nhu cầu thị trường cho sản phẩm rau được chứng nhậnVietGAP, hay những rủi ro liên quan đến việc phá vỡ hợp đồng khôngchính thức giữa người buôn với nông dân (Hoang, 2018); đất sản xuấtphân tán, manh mún; thiếu quy hoạch và định hướng của chính quyềnđịa phương để hình thành các vùn ...