Tóm tắt luận án Tiến sĩ Kinh tế nông nghiệp: Sinh kế bền vững của cư dân vùng đệm vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, Quảng Bình

Luận án tiến hành đánh giá đúng thực trạng các hoạt động sinh kế điển hình; đo lường mức độ bền vững sinh kế của người dân vùng đệm Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng; trên cơ sở đó, luận án đề xuất các giải pháp và hàm ý chính sách nhằm tăng cường sinh kế bền vững cho người dân vùng đệm Vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, Quảng Bình, từ đó giảm phụ thuộc vào tài nguyên thiên nhiên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt luận án Tiến sĩ Kinh tế nông nghiệp: Sinh kế bền vững của cư dân vùng đệm vườn quốc gia Phong Nha - Kẻ Bàng, Quảng Bình ĐẠIHỌCHUẾ TRƯỜNGĐẠIHỌCKINHTẾ TRẦNTHỊTHUTHỦY SINHKẾBỀNVỮNGCỦACƯDÂNVÙNGĐỆMVƯỜNQUỐCGIAPHONGNHAKẺBÀNG,QUẢNGBÌNH Ngành:Kinhtếnôngnghiệp Mãsố:9620115 TÓMTẮT LUẬNÁNTIẾNSĨKINHTẾNÔNGNGHIỆP iNĂM2021 ii Côngtrìnhđượchoànthànhtại TrườngĐạihọcKinhtế,ĐạihọcHuế Ngườihướngdẫnkhoahọc: 1.PGS.TS.NGUYỄNĐĂNGHÀO 2.PGS.TS.NGUYỄNXUÂNKHOÁT Phảnbiện1:………………………………………. Phảnbiện2:………………………………………. Phảnbiện3:………………………………………. LuậnánsẽđượcbảovệtạiHộiđồngchấmluậnáncấpĐạihọcHuế họp tại…………vàohồi………giờ…..ngày…..tháng….năm………..CóthểtìmhiểuluậnántạiThưviệnTrườngĐạihọcKinhtế,Thưviện QuốcgiaViệtNam iii PHẦN1.MỞĐẦU1.Tínhcấpthiếtcủađềtài VùngđệmđượchìnhthànhdựatheoLuậtLâmnghiệptạiĐiều2, khoản25giảithích:“Vùngđệmlàvùngrừng,vùngđất,vùngmặtnước nằmsátranhgiớicủakhurừngđặcdụngcótácdụngngănchặn,giảmnhẹsựtácđộngtiêucựcđếnkhurừngđặcdụng[23].TheoLuậtĐadạngsinh họcquyđịnhtạiĐiều3,Khoản30thì“Vùngđệmlàvùngbaoquanh,tiếpgiápkhubảotồn,cótácdụngngănchặn,giảmnhẹtácđộngtiêucựctừbênngoàiđốivớikhubảotồn”[22];Đếnnăm2006,ranhgiớivùngđệmđược quyđịnhtrongQuyếtđịnh186/2006/QĐTTgtạiĐiều24,Khoản2“Vùngđệmlàvùngrừng,vùngđấthoặcvùngđấtcómặtnướcnằmliềnkềvớiVườnQuốcgiavàkhubảotồnthiênnhiên;baogồmtoànbộ hoặcmộtphầncácxã,phường,thịtrấnnằmsátranhgiớivớiVườnQuốcgiavàkhubảotồnthiênnhiên”[8].VườnQuốcgia(VQG)PhongNhaKẻ Bàngthànhlậpnăm2001theoQuyếtđịnh189/2001/QĐTTgcủaThủ tướng ChínhphủnằmởphíaTâyBắctỉnhQuảngBình,cáchthànhphốĐồngHớitrên50kmvềphíaTâyNam,thuộcđịaphậnbahuyệnBốTrạch,MinhHoávàQuảngNinh,vớidiệntíchvùnglõivàmộtvùngđệmrộng343.595ha thuộc13xã,cóhơn71.000người.VQGPhongNhaKẻđượcUNESCO côngnhậnnăm2003làDisảnthiênnhiênthếgiớivớinhiềutiêuchínổitrộivềđịachất,địamạovàlầnthứ 2năm2015về tiêuchíđadạngsinhhọcvàgắnvớisự rađờicủanhiềutộcngười(Rục,Arem,Khùa,Ma coong…)[27]. VùngđệmVườnquốcgiaPhongNhaKẻBàngQuảngBìnhcótrên 60%dânsốthamgiavàocáchoạtđộngsinhkếphụthuộctàinguyênthiên nhiên,vớigần20%làngườidântộcthiểusốcóđiềukiệnsốngvôcùngkhókhănvàtrên41%làngườinghèovàcậnnghèo.Thựctrạngtrêncho thấy,nguồnlựcsinhkếcủangườidâncònnghèo,nhiềuhoạtđộngsinhkếphụthuộctàinguyênvàthiếubềnvữngđãảnhhưởngrấtlớnđếntínhbảotồnvàduytrìđadạngsinhhọccủaVườnquốcgia. TrướcbốicảnhphảibảotồntínhđadạngsinhhọcvàđảmnhiệmthiênchứclàDisảnthiênnhiênthếgiớiđượcUNESCOcôngnhận.Trách 1nhiệmcủavùngđệmlàphảibảovệ nhữngtácđộngtiêucựcđếngiátrịbảotồnvàlàmsuygiảmnguồnlựctựnhiênthìtấtyếuphảipháttriểnbềnvữngsinhkế vùngđệm.Trướcnhiềutháchthứcđốivớixuhướngphát triểntheohướngbềnvữngđãcógần100cácchươngtrình,chínhsách,dựánhỗtrợngườidânpháttriểnsinhkếlàmthayđổitìnhhìnhkinhtếxãhộivùngđệmđángkể,giảmtỷlệhộnghèogần50%trongvòng5năm,tăng thunhậpbìnhquân2%/năm,dịchchuyểncơcấulaođộngnônglâmnghiệpsanglĩnhvựcphinôngnghiệpgấpđôi,cơ sở hạ tầngpháttriển…Tuynhiên,nhìntổngthểnguồnlựcsinhkếcủacưdânvùngđệmVườnquốcgiaPhongNhaKẻBàngcònrấtnghèo;quátrìnhtốchức,quảnlývàsửdụngnguồnlựccònnhiềubấtcập;nhiềutiêuchíđượcđánhgiáthấphơn VùngđệmVườnquốcgiaXuânSơn,VườnquốcgiaTamĐảohaymộtsốvùngđệmVườnquốcgiakháctrongnướcnhư anninhlươngthực,thunhậpcủangườidântộcthiểusố. TrênthếgiớivàởViệtNamđãcónhiềucôngtrìnhnghiêncứusinhkếbềnvữngcảvềlýluậnvàthựctiễn.Hầuhếtcácnghiêncứuchỉrarằng, sinhkếthiếubềnvữnglàdosựphụthuộcquálớnvàokhaithácnguồnlực tựnhiênđãlàmgiảmđitínhđadạngsinhhọcvàsuygiảmnguồnlực,thiếutựchủvềcácnguồnlựcsinhkế[39],[60],[73].Mộtsốnghiêncứusinhkếbềnvữngtạivùngđệmthựchiệnđánhgiánguồnlựcsinhkế,từđónhận địnhnhữnglợithế,hạnchếcủanguồnlựcđốivớiviệcthựchiệncáchoạt độngsinhkếtheohướngbềnvững[58],[66],[13],[16],[21].Cácnghiêncứumớihơnđãsử dụngthangđochỉsốnhằmđolườngmức ...