Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế phát triển: Ảnh hưởng của phát triển du lịch đến sinh kế của hộ nghèo và cận nghèo trên địa bàn tỉnh Ninh Bình

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế phát triển "Ảnh hưởng của phát triển du lịch đến sinh kế của hộ nghèo và cận nghèo trên địa bàn tỉnh Ninh Bình" được nghiên cứu với mục tiêu: Trên cơ sở đánh giá thực trạng phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình và phân tích sự ảnh hưởng của phát triển du lịch đến sinh kế của hộ nghèo, cận nghèo tại tỉnh Ninh Bình nhằm đề xuất các giải pháp cải thiện sinh kế của hộ nghèo, cận nghèo tỉnh Ninh Bình trong bối cảnh phát triển du lịch.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế phát triển: Ảnh hưởng của phát triển du lịch đến sinh kế của hộ nghèo và cận nghèo trên địa bàn tỉnh Ninh Bình HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM NGUYỄN QUẢNG NAM ẢNH HƯỞNG CỦA PHÁT TRIỂN DU LỊCHĐẾN SINH KẾ CỦA HỘ NGHÈO VÀ CẬN NGHÈO TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH NINH BÌNH N : Kinh tế phát triển Mã số : 9 31 01 05TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ NHÀ XUẤT BẢN HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP - 2024Công trình hoàn thành tại: HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAMNgười hướng dẫn khoa học: GS.TS. Nguyễn Văn SongPhản biện 1: PGS.TS. Mai Văn Nam Trường Đại học Cần ThơPhản biện 2: PGS.TS. Trần Đức Hiệp Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà NộiPhản biện 3: PGS.TS. Hoàng Thị Thu Hương Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân vănLuận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng Đánh giá luận án cấpHọc viện họp tại: Học viện Nông nghiệp Việt Nam Vào hồi giờ phút, ngày tháng năm 2023Có thể tìm hiểu luận án tại: Thư viện Quốc gia Việt Nam Trung tâm Thông tin - Thư viện Lương Định Của (HVN) PHẦN 1. MỞ ĐẦU1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Các nghiên cứu trước đây về phát triển du lịch (PTDL) và giảm nghèo đã chothấy PTDL từ lâu được coi như chìa khoá của xoá đói giảm nghèo. PTDL tạo cơhội cải thiện cơ sở hạ tầng của các vùng nông thôn, an ninh lương thực, cung cấpviệc làm, tăng thu nhập, sức khoẻ, giảm chênh lệch giàu nghèo, phát triển văn hoá.Bên cạnh đó, du lịch cũng có những tác động tiêu cực tới người nghèo, trong đóphải kể đến như gia tăng sự cạnh tranh trong sử dụng các nguồn lực, phân phối lợiích không công bằng. Mặc dù có nhiều nghiên cứu đã được thực hiện về vấn đề vaitrò của PTDL trong xoá đói giảm nghèo và ảnh hưởng của du lịch tới sinh kế cáchộ gia đình nhưng còn thiếu nghiên cứu về ảnh hưởng của PTDL tới sinh kế hộnghèo, cận nghèo, hoặc các nghiên cứu này chỉ tập trung ở một số mảng nhất địnhnhư ảnh hưởng của PTDL tới vốn sinh kế, hoạt động sinh kế, an ninh sinh kế. Đâycũng là khoảng trống về mặt lý luận để tác giả có thể đặt ra vấn đề nghiên cứucũng như bổ sung các lý luận còn đang bị bỏ ngỏ về ảnh hưởng của PTDL tới sinhkế hộ nghèo, cận nghèo. Tỉnh Ninh Bình có nguồn tài nguyên du lịch phong phú, nhiều di tích lịchsử, văn hóa, danh lam thắng cảnh nổi tiếng và môi trường sinh thái tự nhiên rất cógiá trị. Sự phát triển mạnh mẽ của ngành du lịch tỉnh Ninh Bình trong những nămgần đây đã ảnh hưởng tới sinh kế của người dân trong tỉnh. PTDL đã biến đổi vốnsinh kế, tạo ra nhiều hoạt động sinh kế mới. PTDL góp phần giải quyết công ănviệc làm, năm 2019 có 21.500 lao động làm việc trong ngành du lịch, con số nàygiảm xuống còn 9.500 do ảnh hưởng của dịch Covid-19; cải thiện chất lượng conngười thông qua các lớp đào tạo với 10.500 lượt người được bồi dưỡng chuyênmôn nghiệp vụ trong giai đoạn 2016 – 2020. Tuy nhiên, PTDL cũng khiến nhiều hộgia đình mất đất, ô nhiễm và suy thoái môi trường, gia tăng mâu thuẫn. Theo thốngkê của Sở Lao động -Thương binh và xã hội tỉnh Ninh Bình đến cuối năm 2021, tỉnhcó 9.614 hộ nghèo và 10.881 hộ cận nghèo. Tại Ninh Bình, chưa có một nghiên cứunào về sinh kế hộ nghèo, cận nghèo bị tác động ra sao khi ngành du lịch phát triển.Do đó, việc xem xét, đánh giá ảnh hưởng của phát triển du lịch tới sinh kế của cáchộ nghèo, cận nghèo là cần thiết nhằm tìm ra những biện pháp giúp cải thiện sinhkế của các hộ nghèo, cận nghèo, đồng thời thúc đẩy phát triển du lịch.1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU1.2.1. Mục tiêu chung Trên cơ sở đánh giá thực trạng phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình và phân tíchsự ảnh hưởng của phát triển du lịch đến sinh kế của hộ nghèo, cận nghèo tại tỉnh 1Ninh Bình nhằm đề xuất các giải pháp cải thiện sinh kế của hộ nghèo, cận nghèotỉnh Ninh Bình trong bối cảnh phát triển du lịch.1.2.2. Mục tiêu cụ thể Góp phần làm sáng tỏ các vấn đề lý luận và thực tiễn về ảnh hưởng của pháttriển du lịch tới sinh kế hộ nghèo, cận nghèo; Đánh giá thực trạng phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình trong giai đoạn 2016 -2022; Phân tích sự ảnh hưởng của phát triển du lịch tới sinh kế hộ nghèo, cận nghèotỉnh Ninh Bình; Đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện sinh kế cho hộ nghèo, cận nghèo trongbối cảnh phát triển du lịch tại tỉnh Ninh Bình.1.3. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU1.3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các vấn đề lý luận và thực tiễn về sinh kế,du lịch và sự ảnh hưởng của phát triển du lịch tới sinh kế hộ nghèo, cận nghèo; ảnhhưởng của phát triển du lịch tới các yếu tố bao gồm: vốn sinh kế, hoạt động sinhkế, kết quả sinh kế; các giải pháp hỗ trợ sinh kế cho hộ nghèo, cận nghèo tỉnh NinhBình.1.3.2. Đối tượng điều tra Để tiến hành nghiên cứu toàn diện và đầy đủ các mục tiêu đã đặt ra, đối tượngđiều tra bao gồm: (1) Các hộ nghèo, cận nghèo, mới thoát nghèo (đại diện là chủ hộ) (2) Các cán bộ quản lý tại xã, huyện, thành phố và tỉnh. (3) Các tổ chức, doanh nghiệp tham gia phát triển du lịch1.3.3. Phạm vi nghiên cứu Phạm vi nội dung: Luận án tập trung vào việc làm sáng tỏ lý luận, thực tiễn vềảnh hưởng của phát triển du lịch tới sinh kế hộ nghèo, cận nghèo và đánh giá ảnhhưởng của phát triển du lịch tới sinh kế hộ nghèo, cận nghèo tại tỉnh Ninh Bìnhthông qua các hoạt động sinh kế dựa vào du lịch của hộ nghèo, cận nghèo; mức độảnh hưởng của phát triển du lịch tới nguồn vốn sinh kế và kết quả sinh kế. Phạm vi không gian: Trên địa bàn của tỉnh Ninh Bình, tập trung chủ yếu vàocác địa phương có ngành du lịch đã và đang phát triển, các địa phương có đặc điểmkinh tế - xã hội khác nhau. Phạm vi thời gian: Thời gian nghiên cứu đề tài từ năm 2020 đến năm 2023.Các số liệu thứ cấp thu thập từ năm 2016 đến năm 2023. Số liệu sơ cấp điều tra các ...