Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Quản lý thuế nhằm thúc đẩy tuân thủ thuế của doanh nghiệp tại Việt Nam

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Quản lý thuế nhằm thúc đẩy tuân thủ thuế của doanh nghiệp tại Việt Nam" nhằm phân tích và và đánh giá mức độ ảnh hưởng của hoạt động quản lý thuế đến hành vi tuân thủ thuế của doanh nghiệp, từ đó đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao tính tuân thủ thuế của NNT ở Việt Nam gắn với bối cảnh chuyển đổi số.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Quản lý thuế nhằm thúc đẩy tuân thủ thuế của doanh nghiệp tại Việt NamBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM HỌC VIỆN NGÂN HÀNG ------------ NGUYỄN THỊ CẨM GIANG QUẢN LÝ THUẾ NHẰM THÚC ĐẨY TUÂN THỦ THUẾ CỦA DOANH NGHIỆP TẠI VIỆT NAM TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ HÀ NỘI – 2024BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM HỌC VIỆN NGÂN HÀNG ------------ NGUYỄN THỊ CẨM GIANG QUẢN LÝ THUẾ NHẰM THÚC ĐẨY TUÂN THỦ THUẾ CỦA DOANH NGHIỆP TẠI VIỆT NAM TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: 1.PGS.TS. LÊ THỊ DIỆU HUYỀN 2. PGS.TS. NGUYỄN THỊ THANH HOÀI HÀ NỘI - 2024 1 LỜI MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Đảm bảo được sự tuân thủ tự nguyện của người nộp thuế (NNT) là một trong nhữngyêu cầu cơ bản đặt ra đối với công tác hoạch định chính sách thuế và hoạt động thực thipháp luật thuế. Tuy nhiên, do việc thực hiện nghĩa vụ thuế ít nhiều sẽ ảnh hưởng đến nhữnglợi ích vật chất của NNT nên họ không hoàn toàn tự nguyện trong tuân thủ thuế. Ở ViệtNam hiện nay, trong điều kiện thực hiện cơ chế NNT tự kê khai, tự nộp thuế và hiện đại hóacông tác quản lý thuế, việc nghiên cứu, xem xét, đánh giá tính tuân thủ thuế của NNT để cónhững giải pháp nhằm nâng cao hơn nữa tính tuân thủ thuế là hết sức quan trọng. Điều nàyđặt ra yêu cầu phải làm sáng tỏ thêm về lý luận và thực tiễn tuân thủ thuế, đặc biệt phảiđánh giá được mức độ tuân thủ thuế của NNT và đánh giá được hiệu quả của hoạt độnggiám sát tính tuân thủ thuế ở Việt Nam để cơ quan quản lý thuế thực hiện các biện phápquản lý thuế có hiệu quả hơn. Các nghiên cứu trong và ngoài nước đã kế thừa khung lýthuyết về mô hình tuân thủ thuế và các nhân tố ảnh hưởng đến hành vi tuân thủ thuế củaNNT khác nhau giữa cá nhân và doanh nghiệp. Tuy nhiên chưa có nghiên cứu xem xét tácđộng của nhóm nhân tố hoạt động quản lý thuế và nhóm nhân tố công nghệ đến hành vi tuânthủ thuế của doanh nghiệp. Từ đó các giải pháp nhằm nâng cao mức độ tuân thủ thuế đứngtừ góc nhìn quản lý thuế là chưa được làm rõ. Xuất phát từ những lý do trên, việc nghiên cứu “Quản lý thuế nhằm thúc đẩy tuân thủthuế của doanh nghiệp tại Việt Nam” là đề tài luận án tiến sĩ, có ý nghĩa lý luận và thực tiễnsâu sắc, với mong muốn đóng góp giá trị khoa học trong quá trình cải cách hệ thống quản lýthuế hướng đến nâng cao mức độ tuân thủ của doanh nghiệp tại Việt Nam trong bối cảnhchuyển đổi số. 2. Mục tiêu nghiên cứu: Phân tích và và đánh giá mức độ ảnh hưởng của hoạt độngquản lý thuế đến hành vi tuân thủ thuế của doanh nghiệp, từ đó đề xuất các giải pháp nhằmnâng cao tính tuân thủ thuế của NNT ở Việt Nam gắn với bối cảnh chuyển đổi số. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu  Đối tượng nghiên cứu: đánh giá mức độ ảnh hưởng của quản lý thuế đến tuân thủthuế của doanh nghiệp  Phạm vi nghiên cứu: - Về không gian: doanh nghiệp ở Việt Nam. 2 - Về thời gian: 2016 – 2022 4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài nghiên cứu * Ý nghĩa khoa học: Luận án nghiên cứu, phân tích và trình bày một cách đầy đủ và có hệ thống các vấn đềlý luận về tính tuân thủ thuế của NNT. Luận án chỉ rõ các nội dung tuân thủ thuế của NNT,các tiêu thức đánh giá tính tuân thủ thuế, các nhân tố ảnh hưởng đến tính tuân thủ thuế củaNNT là DN, đứng trên góc độ quản lý thuế. Bên cạnh đó, Luận án cũng tìm hiểu, xem xét,đối chiếu và rút ra những đánh giá về việc nâng cao tính tuân thủ thuế của NNT ở một sốquốc gia làm bài học kinh nghiệm trong điều kiện Việt Nam hiện nay và thời gian tới. * Ý nghĩa thực tiễn: Luận án phân tích một cách toàn diện về thực trạng tuân thủ thuế của NNT ở Việt Namtrong giai đoạn từ năm 2016 (bắt đầu thí điểm áp dụng hóa đơn điện tử, hướng đến phươngthức quản lý hiện đại) đến hết năm 2022. Luận án đã đánh giá thực trạng các nhân tố ảnhhưởng đến tính tuân thủ thuế của DN trên góc độ quản lý thuế ở Việt Nam trên cả haiphương diện là những tác động tích cực, những tác động tiêu cực và chỉ ra nguyên nhân củathực trạng các nhân tố ảnh hưởng đó. 5. Phương pháp nghiên cứu Luận án sử dụng phương pháp nghiên cứu hỗn hợp gồm định tính, định lượng, thốngkê, phân tích, so sánh tổng hợp số liệu 6. Kết cấu của Luận án Ngoài phần Mở đầu và Kết luận, nội dung Luận án được chia thành 5 chương, baogồm: Chương 1: Tổng quan nghiên cứu Chương 2: Cơ sở lý luận về tuân thủ thuế và quản lý thuế Chương 3: Thực trạng quản lý thuế và tuân thủ thuế của doanh nghiệp tại Việt Nam Chương 4: Nghiên cứu mức độ ảnh hưởng của quản lý thuế đến tuân thủ thuế củadoanh nghiệp Chương 5: Giải pháp tăng cường quản lý thuế hướng tới thúc đẩy tuân thủ thuế củadoanh nghiệp tại Việt Nam 3 CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU1.1. Nghiên cứu về tuân thủ thuế Theo tổng hợp từ các nghiên cứu quốc tế về tuân thủ thuế được chia làm 3 nhóm lýthuyết bao gồm: (i) lý thuyết kinh tế, (ii) lý thuyết xã hội - tâm lý – hành vi, (ii) lý thuyếthỗn hợp kinh tế - xã hội - tâm lý – hành vi. Về các nhân tố ảnh hưởng đến tuân thủ thuế của doanh nghiệp: kinh tế học, tâmlý học và xã hội học.1.2. Nghiên cứu về quản lý thuế nhằm thúc đẩy tính tuân thủ thuế của doanh nghiệp:Các công trình nghiên cứu đã đề cập về quản lý thuế nhằm nâng cao tính tuân thủ thuế ởViệt Nam song chỉ gói gọn trong phạm vi nhỏ, chưa giải quyết một cách toàn diện, đặc biệttrong bối cảnh quản lý tuân thủ ...