Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Tác động của hiệp định thương mại tự do Việt Nam- EU đến hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam

Mục tiêu "Tác động của hiệp định thương mại tự do Việt Nam- EU đến hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam" nghiên cứu tổng quát là làm rõ những cơ sở khoa học về cả khía cạnh lý luận và thực tiễn cho việc đánh giá tác động và đề xuất các giải pháp để tận dụng những cơ hội, hạn chế thách thức của EVFTA đến mặt hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường EU.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Kinh tế: Tác động của hiệp định thương mại tự do Việt Nam- EU đến hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ CÔNG THƯƠNGVIỆN NGHIÊN CỨU CHIẾN LƯỢC, CHÍNH SÁCH CÔNG THƯƠNG *********** TRỊNH VĂN THẢOTÁC ĐỘNG CỦA HIỆP ĐỊNH THƯƠNG MẠI TỰ DO VIỆT NAM – EU ĐẾN HÀNG NÔNG SẢN XUẤT KHẨU CỦA VIỆT NAM Chuyên ngành: Kinh doanh Thương mại Mã số: 9.34.01.21 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ Hà Nội - 2022 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI VIỆN NGHIÊN CỨU CHIẾN LƯỢC, CHÍNH SÁCH CÔNG THƯƠNGNgười hướng dẫn khoa học: 1. PGS, TS. Nguyễn Văn Lịch 2. TS. Nguyễn Trường GiangPhản biện 1:Phản biện 2:Phản biện 3: Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án Tiến sĩ cấp Viện vào hồi …. giờ …. ngày ….. tháng ….. năm …..Có thể tìm hiểu luận án tại:- Thư viện Quốc gia Việt Nam;- Thư viện Viện Nghiên cứu Chiến lược, Chính sách Công Thương 1 MỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của đề tài Hội nhập khu vực và toàn cầu đã đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyểnđổi nền kinh tế của các quốc gia trên thế giới. Quá trình này diễn ra trên nền tự do hoáthương mại biểu hiện thông qua việc các hiệp định thương mại tự do song phương và đaphương được đàm phán, ký kết và đi đến thực thi, các lý luận này đã được minh chứngthông qua lý thuyết về tự do hoá thương mại và hiệp định thương mại tự do. Việc thamgia các hiệp định thương mại tự do mang lại không gian phát triển mới giữa các quốc giathành viên giúp thúc đẩy đa dạng hoá, hợp lý hoá và hiện đại hoá cơ cấu xuất nhập khẩu,cơ cấu sản xuất và cơ cấu tiêu dùng. Thông qua hiệp định thương mại tự do, không giansản xuất và thị trường tiêu thụ được mở rộng, không chỉ bó hẹp trong phạm vi nội khu vựccủa hiệp định mà không gian còn được mở rộng đến các đối tác của các quốc gia là thànhviên của hiệp định thương mại tự do. Bên cạnh đó, thương mại thế giới ngày càng pháttriển cùng với sự phát triển của sản xuất và tiêu dùng, gắn chặt với quá trình hợp tác, liênkết sản xuất. Nền sản xuất thế giới hình thành nên các chuỗi cung ứng và các quốc gia,các doanh nghiệp tuỳ theo điều kiện và năng lực của mình để có thể tham gia các phânđoạn trong chuỗi cung ứng giá trị toàn cầu. Ở một khía cạnh khác, những thuận lợi, lợi thếdo tự do hoá thương mại mang lại chỉ là điều kiện cần để các mặt hàng, sản phẩm có thểcó cơ hội tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu. Vấn đề đặt ra là làm thế nào để các mặthàng, sản phẩm đó có thể tận dụng và khai thác được lợi thế từ các hiệp định thương mạitự do mang lại, đáp ứng được yêu cầu cụ thể, được thị trường chấp nhận là bài toán khócần có lời giải, đây là điều kiện đủ để nâng cao giá trị xuất khẩu các mặt hàng trong bốicảnh hiện nay. EU là thị trường đặc thù, được coi là một “siêu quốc gia” với những yêu cầu vềhàng rào kỹ thuật rất cao, đặc biệt là quy tắc xuất xứ, về kiểm dịch động, thực vật; quảnlý chất lượng, an toàn vệ sinh thực phẩm; chống khai thác bất hợp pháp, không khai báovà không theo quy định (IUU); vấn đề thương mại bền vững, trách nhiệm xã hội của doanhnghiệp...Có thể khẳng định, EVFTA là cơ hội để Việt Nam nâng cao kim ngạch xuất khẩunông sản, nhất là với các sản phẩm có thế mạnh, có lợi thế cạnh tranh như thủy sản, rauquả, gạo, điều, cà phê, hồ tiêu… nâng cao giá trị thương mại, tiếp cận thị trường đầy tiềmnăng như EU. Việc ký kết và thực thi EVFTA không chỉ mang đến cơ hội về tăng trưởngxuất khẩu mà còn giúp cho ngành nông nghiệp nước ta đẩy mạnh công tác tái cơ cấu hướngsâu vào vấn đề nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua nâng cao chất lượng sản phẩm,truy xuất nguồn gốc, quy cách đóng gói..., góp phần đưa hàng hóa nông sản nói riêng,hàng hoá nói chung của Việt Nam tham gia sâu hơn vào các chuỗi cung ứng toàn cầu. Tuynhiên, các mặt hàng nông sản của Việt Nam cần phải đáp ứng được các tiêu chuẩn khắt 2khe về nguồn gốc sản phẩm, tiêu chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm và các tiêu chuẩnkhác về lao động và môi trường. Từ những phân tích đánh giá về sự cần thiết ở cả khía cạnh lý luận và thực tiễnnói trên, nghiên cứu sinh đã lựa chọn nội dung đề tài nghiên cứu là “Tác động của hiệpđịnh thương mại tự do Việt Nam- EU đến hàng nông sản xuất khẩu của Việt Nam” làmđề tài luận án tiến sĩ của mình.2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu tổng quát là làm rõ những cơ sở khoa học về cả khía cạnh lýluận và thực tiễn cho việc đánh giá tác động và đề xuất các giải pháp để tận dụng nhữngcơ hội, hạn chế thách thức của EVFTA đến mặt hàng nông sản xuất khẩu của Việt Namsang thị trường EU. Xuất phát từ mục tiêu nói trên, nhiệm vụ nghiên cứu là: - Thứ n ...