Tóm tắt Luận án tiến sĩ Kinh tế: Thị trường lao động Thành phố Hồ Chí Minh trong hội nhập quốc tế

Luận án gồm các mục tiêu cụ thể sau: Hình thành khung lý thuyết phân tích về TTLĐ trong hội nhập quốc tế; làm rõ được bức tranh chung về TTLĐ TP.HCM trong quá trình hội nhập quốc tế những năm qua; nhận diện những tác động từ các yếu tố bên trong và yếu tố hội nhập quốc tế đến các kết quả chính yếu của TTLĐ ở TP.HCM;
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án tiến sĩ Kinh tế: Thị trường lao động Thành phố Hồ Chí Minh trong hội nhập quốc tế BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM -----***----- PHẠM THỊ LÝTHỊ TRƯỜNG LAO ĐỘNG THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRONG HỘI NHẬP QUỐC TẾ Chuyên ngành: Kinh tế chính trị Mã ngành: 62.31.01.02 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2018 -1- MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của nghiên cứu Trong bối cảnh Việt Nam ngày càng hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế thếgiới, phát triển TTLĐ được xem là một nội dung quan trọng để nâng cao nănglực cạnh tranh của nền kinh tế trong sân chơi toàn cầu. Mặt khác, quá trình hộinhập quốc tế cũng mang đến những cơ hội và thách thức cho TTLĐ Việt Nam.Do đó, TTLĐ Việt Nam đã phát triển như thế nào trong bối cảnh hội nhập vàcần có những chính sách nào để đẩy mạnh phát triển TTLĐ nhằm nâng caonăng lực cạnh tranh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế đồng thời đảm bảo việc làmđầy đủ, bền vững cho người lao động là một vấn đề đang được các nhà hoạchđịnh chính sách và nhiều nhà nghiên cứu quan tâm. Nhằm góp phần giải đápcâu hỏi này, chúng tôi chọn nghiên cứu đề tài “Thị trường lao động Thành phốHồ Chí Minh trong hội nhập quốc tế”. Sở dĩ chúng tôi chọn nghiên cứu TTLĐở TP.HCM bởi vì đây là địa phương đi đầu trong cả nước về các quan hệTTLĐ, nơi tập trung nguồn cung lao động đông nhất và mang đầy đủ các đặctính của một TTLĐ đang phát triển như tại Việt Nam. 2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 2.1. Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu chung của luận án là cung cấp những luận cứ khoa học và thựctiễn về sự vận động và phát triển của TTLĐ; và đề xuất những quan điểm,định hướng và chính sách phát triển TTLĐ ở TP.HCM trong bối cảnh hộinhập quốc tế. 2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Các nhiệm vụ nghiên cứu của luận án là lược khảo các nghiên cứu cùngchủ đề và hệ thống hóa các lý thuyết về TTLĐ, xác định khoảng trống nghiêncứu, hình thành cơ sở lý luận và khung phân tích cho đề tài; phân tích thựctrạng và xác định những yếu tố tác động đến các kết quả của TTLĐ TP.HCMtrong quá trình hội nhập quốc tế những năm qua; đánh giá những thành tựu vàhạn chế của TTLĐ TP.HCM; dự báo về những cơ hội và thách thức của TTLĐTP.HCM trong quá trình hội nhập, từ đó hình thành quan điểm, đề xuất địnhhướng và các giải pháp chính sách có tính hệ thống nhằm phát triển TTLĐTP.HCM trong thời kỳ đẩy mạnh hội nhập quốc tế. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận án là “Thị trường lao động”. -2- 3.2. Phạm vi nghiên cứu Luận án nghiên cứu TTLĐ trong bối cảnh hội nhập quốc tế dưới góc độkinh tế chính trị, trong phạm vi TP.HCM từ năm 1995, đặc biệt là từ năm2007 khi Việt Nam trở thành thành viên của WTO. 4. Đóng góp mới của luận án Một là, đóng góp về lý luận: Luận án vận dụng lý luận về TTLĐ của Kinhtế chính trị Mác xít và kinh tế chính trị hiện đại đưa ra cách tiếp cận có tính hệthống cung cấp cơ sở cho phân tích các nhân tố bên trong và yếu tố hội nhậpquốc tế đến các kết quả của TTLĐ; Hai là, đóng về thực tiễn: Luận án cho thấy được các kết quả chính yếu củaTTLĐ và phân tích làm rõ những nhân tố bên trong nền kinh tế và hội nhậpquốc tế tác động đến các kết quả chính yếu này; đánh giá và xác định đượcnhững thành tựu và hạn chế của TTLĐ TP HCM trong hội nhập quốc tế; dựbáo những cơ hội và thách thức của TTLĐ TP.HCM trong hội nhập quốc tế; đềxuất các giải pháp mang hàm ý chính sách nhằm phát triển TTLĐ TP.HCMdựa trên cơ sở khoa học và thực tiễn. 5. Kết cấu của luận án Luận án được kết cấu gồm: Mở đầu, 5 chương, Kết luận, Danh mục tài liệutham khảo và Phụ lục. CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU 1.1. Tổng quan các nghiên cứu về TTLĐ ở nước ngoài Trong phần này, Luận án đã lược khảo một số công trình nghiên cứu vềTTLĐ trong quá trình chuyển đổi nền kinh tế ở các nước như Trung Quốc,Đông Âu và các nghiên cứu về TTLĐ ở các nước đang phát triển trong bốicảnh toàn cầu hóa. 1.2. Tổng quan các nghiên cứu về TTLĐ ở Việt Nam. Trong phần này, Luận án tập trung tổng quan một số công trình nghiên cứuvề TTLĐ Việt Nam và TP.HCM trong bối cảnh hội nhập quốc tế. 1.3. Đánh giá chung về các nghiên cứu có liên quan Khi phân tích về TTLĐ các nghiên cứu trong nước và nước ngoài đều đềcập đến ba nhân tố cơ bản của TTLĐ là: cung lao động, cầu lao động và tiềncông. TTLĐ một mặt vận hành theo các quy luật khách quan của thị trường,mặt khác cần có sự điều tiết, quản lý của Nhà nước. Tuy có những quan điểm -3-khác nhau về bản chất của TTLĐ nhưng cả lý thuyết kinh tế và các nghiên cứuthực nghiệm đều đề cao vai trò của TTLĐ và các chính sách TTLĐ trong nềnkinh tế. Các chính sách phát triển TTLĐ đều hướng đến sử dụng hiệu quảnguồn nhân lực để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao năng lực cạnh tranhcủa nền kinh tế, đảm bảo việc làm đầy đủ, bền vững và năng suất cao trongquá trình hội nhập. Các nghiên cứu có cách tiếp cận và đưa ra những kết luậnkhác nhau nhưng đều có điểm thống nhất là TTLĐ là một trong những kênhchính chịu sự tác động của hội nhập, bối cảnh khu vực hoá và quốc tế hoá.Mức độ tác động của quá trình hội nhập đến TTLĐ không giống nhau giữa cácquốc gia, mà mang tính đặc thù đối với mỗi quốc gia. Để phát triển TTLĐtrong bối cảnh đó cần có sự phối hợp các chính sách ở cấp quốc gia và cấp khuvực. Các nghiên cứu TTLĐ ở Việt Nam cũng đã góp phần đánh giá, chỉ rađược những thành tựu và những hạn chế, cho thấy quá trình hội nhập có cảnhững tác động tích cực và tác động tiêu cực đến TTLĐ. Tuy vậy, khoảng trống nghiên cứu đề tài còn rất rộng, cần tiếp tục nghiêncứu, đó là: các nghiên cứu về TTLĐ ở trong nước tuy đều n ...