Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Lịch sử: Hoạt động thương mại và truyền giáo của Bồ Đào Nha tại Ấn Độ, Trung Quốc (thế kỷ XVI - thế kỷ XIX)
Số trang: 48
Loại file: pdf
Dung lượng: 1.11 MB
Lượt xem: 7
Lượt tải: 0
Xem trước 5 trang đầu tiên của tài liệu này:
Thông tin tài liệu:
Luận án nghiên cứu với mục tiêu: Tái hiện một cách chân thực về hoạt động thương mại và truyền giáo của Bồ Đào Nha tại Trung Quốc và Ấn Độ từ thế kỷ XVI đến thế kỷ XIX; phân tích cơ sở xác lập, đặc điểm, so sánh sự tương đồng và khác biệt trong hoạt động trên lĩnh vực thương mại và tôn giáo của Bồ Đào Nha ở Ấn Độ, Trung Quốc cũng như đánh giá tác động của các hoạt động này đối với các chủ thể: Bồ Đào Nha, Ấn Độ, Trung Quốc. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Lịch sử: Hoạt động thương mại và truyền giáo của Bồ Đào Nha tại Ấn Độ, Trung Quốc (thế kỷ XVI - thế kỷ XIX)ĐẠI HỌC HUẾTRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌCNGUYỄN THỊ VĨNH LINHHOạT ĐộNG THƯƠNG MạI VÀ TRUYềN GIÁOCủA Bồ ĐÀO NHA TạI ẤN Độ, TRUNG QUốC(THế Kỷ XVI - THế Kỷ XIX)Chuyên ngành: LỊCH SỬ THẾ GIỚIMã số: 62.22.50.05TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬHUẾ - NĂM 2015CÔNG TRÌNH NÀY ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠITRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC, ĐẠI HỌC HUẾNgười hướng dẫn khoa học:1. PGS.TS. LÊ VĂN ANH2. PGS.TS. ĐẶNG VĂN CHƯƠNGPhản biện 1:Phản biện 2:Phản biện 3:Luận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Nhà nước họp tạiĐại học Huế, Thành phố HuếVào hồigiờngàythángnăm 2015Có thể tìm hiểu luận án tại:A. MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tàiPhát kiến địa lý là một những thành tựu vĩ đại trong lịch sử nhânloại, “một cuộc cách mạng thật sự” trong lĩnh vực giao thông và trithức. Với tư cách là quốc gia tiên phong của kỷ nguyên khám phá(Discovery Age), Bồ Đào Nha đã góp phần khai mở những trang sửđầu tiên của chủ nghĩa thực dân phương Tây khi thiết lập hệ thốngthương điếm trải dài từ duyên hải Tây Phi đến tận vùng Viễn Đôngxa xôi1 và kiến tạo đế quốc mậu dịch hàng hải đầu tiên trong thời cận đại Estado da India. Như vậy, đây không chỉ là bước ngoặt trong lịch sử BồĐào Nha mà còn là thời kỳ chuyển mình mạnh mẽ dẫn đến những thay đổibản chất trong quan hệ giữa phương Đông và phương Tây.Trong mạng lưới nhượng địa của Bồ Đào Nha trên toàn châu Á, cácthương điếm ven biển Ấn Độ và Trung Quốc đóng vai trò nổi bật, khôngthể thay thế. Vốn xem thương mại là trọng tâm và hoạt động với mục đíchthiết lập nền thương mại “nhân đôi” nên Bồ Đào Nha đã duy trì một lúc haituyến giao thương: ngoại tuyến và nội tuyến, với các mối quan hệ chồngchéo vô cùng phức tạp. Thế nhưng, Cochin, Goa, Malacca và Macao...lạiđược kết nối vô cùng linh hoạt, vận động nhịp nhàng trong một mạng lướithương mại mang tính quốc tế đầu tiên của thời kỳ cận đại. Vì thế, thôngqua việc phục dựng tương đối chân xác diện mạo của giai đoạn lịch sử đểlại nhiều dấu ấn, luận án còn đi sâu phân tích để rút ra đặc điểm của đếquốc Bồ Đào Nha tại Ấn Độ và Trung Quốc (trong sự đối sánh với một sốđế quốc tư bản chủ nghĩa thời bấy giờ như Hà lan, Anh).Bên cạnh đó, mặc dù có cùng cơ chế quản lý và nhiều nét tương đồngtrong quá trình phát triển nhưng hệ thống thương điếm của Bồ Đào Nha tạiẤn Độ và Trung Quốc vẫn tồn tại ít nhiều dị biệt. Khác với thương mạitại Ấn Độ, ở Trung Quốc, Bồ Đào Nha không dùng vũ lực để xâmchiếm đất đai, xây dựng pháo đài, kiểm soát thương mại mà mộtphương thức mềm mỏng hơn đã được lựa chọn để xâm nhập vùng đấtnày: chấp nhận vị trí trung gian, kết nối tuyến giao thương giữaTrung Quốc và Nhật Bản. Đặc trưng của thương nhân Bồ Đào Nhatại Macao là triển khai một phương thức thương mại biển tương đốiôn hòa, không chịu nhiều sự chi phối của Estado da India. Sự tương1Các hải cảng của Nhật Bản được xem là điểm cuối trong chuỗi hệ thốngthương điếm của đế quốc mậu dịch Bồ Đào Nhađồng và dị biệt của hai mạng lưới thương điếm có cùng chủ sở hữunày không những có ý nghĩa khoa học đầy lý thú mà còn để lại nhiềubài học quý giá cho lịch sử.Sự song hành giữa thương mại và truyền giáo trong quá trìnhhoạt động của Bồ Đào Nha tại Ấn Độ, Trung Quốc được các học giảví von như “đôi cánh của một con chim”. Nếu trong thương mại, láchqua “khe cửa hẹp” của thể chế độc quyền, các tư thương đã đóng vaitrò quan trọng trong hầu hết các khâu của quá trình thu mua - vậnchuyển - bán hàng hóa thì trong lĩnh vực truyền giáo, tất cả hoạt độngcủa các giáo đoàn đều chịu sự chi phối của vua Bồ Đào Nha (theonhững sắc chỉ được ký kết và ban hành bởi Giáo hoàng tại Rome). Vìvậy, tìm hiểu về hoạt động truyền giáo của Bồ Đào Nha tại Ấn Độ vàTrung Quốc còn cho chúng ta thấy sự thích ứng của tôn giáo đối vớicác nền văn hóa, các thể chế chính trị khác nhau như thế nào.Tuy nhiên, hiện nay nghiên cứu về đế quốc mậu dịch Bồ ĐàoNha cũng như hoạt động thương mại và truyền giáo của nó ở Ấn Độ,Trung Quốc vẫn còn là mảng trống. Trong các chương trình đào tạocử nhân Lịch sử, thạc sĩ Lịch sử thế giới, nhận thức của sinh viên vềquá trình xác lập quyền lực thương mại biển của Bồ Đào Nha cònkhá chung chung. Những hiểu biết về vai trò của các linh mục BồĐào Nha tại Trung Quốc và Ấn Độ cũng hết sức mờ nhạt.Từ những lý do trên, chúng tôi mạnh dạn chọn vấn đề “Hoạtđộng thương mại và truyền giáo của Bồ Đào Nha tại Ấn Độ, TrungQuốc (thế kỷ XVI - thế kỷ XIX)” làm đề tài cho luận án Tiến sĩ,chuyên ngành Lịch sử thế giới.2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề2.1. Thực trạng nghiên cứu vấn đề trong nướcViệc Bồ Đào Nha khai mở thành công con đường biển đến châuÁ và thiết lập được hệ thống cứ điểm thương mại và truyền giáo tạiẤn Độ, Trung Quốc là một trong những bước ngoặt quan trọng củalịch sử nhân loại. Thế nhưng cho đến nay vấn đề này vẫn chỉ đượctrình bày một cách sơ lược trong một số giáo trình c ...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Lịch sử: Hoạt động thương mại và truyền giáo của Bồ Đào Nha tại Ấn Độ, Trung Quốc (thế kỷ XVI - thế kỷ XIX)ĐẠI HỌC HUẾTRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌCNGUYỄN THỊ VĨNH LINHHOạT ĐộNG THƯƠNG MạI VÀ TRUYềN GIÁOCủA Bồ ĐÀO NHA TạI ẤN Độ, TRUNG QUốC(THế Kỷ XVI - THế Kỷ XIX)Chuyên ngành: LỊCH SỬ THẾ GIỚIMã số: 62.22.50.05TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ LỊCH SỬHUẾ - NĂM 2015CÔNG TRÌNH NÀY ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠITRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC, ĐẠI HỌC HUẾNgười hướng dẫn khoa học:1. PGS.TS. LÊ VĂN ANH2. PGS.TS. ĐẶNG VĂN CHƯƠNGPhản biện 1:Phản biện 2:Phản biện 3:Luận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Nhà nước họp tạiĐại học Huế, Thành phố HuếVào hồigiờngàythángnăm 2015Có thể tìm hiểu luận án tại:A. MỞ ĐẦU1. Lý do chọn đề tàiPhát kiến địa lý là một những thành tựu vĩ đại trong lịch sử nhânloại, “một cuộc cách mạng thật sự” trong lĩnh vực giao thông và trithức. Với tư cách là quốc gia tiên phong của kỷ nguyên khám phá(Discovery Age), Bồ Đào Nha đã góp phần khai mở những trang sửđầu tiên của chủ nghĩa thực dân phương Tây khi thiết lập hệ thốngthương điếm trải dài từ duyên hải Tây Phi đến tận vùng Viễn Đôngxa xôi1 và kiến tạo đế quốc mậu dịch hàng hải đầu tiên trong thời cận đại Estado da India. Như vậy, đây không chỉ là bước ngoặt trong lịch sử BồĐào Nha mà còn là thời kỳ chuyển mình mạnh mẽ dẫn đến những thay đổibản chất trong quan hệ giữa phương Đông và phương Tây.Trong mạng lưới nhượng địa của Bồ Đào Nha trên toàn châu Á, cácthương điếm ven biển Ấn Độ và Trung Quốc đóng vai trò nổi bật, khôngthể thay thế. Vốn xem thương mại là trọng tâm và hoạt động với mục đíchthiết lập nền thương mại “nhân đôi” nên Bồ Đào Nha đã duy trì một lúc haituyến giao thương: ngoại tuyến và nội tuyến, với các mối quan hệ chồngchéo vô cùng phức tạp. Thế nhưng, Cochin, Goa, Malacca và Macao...lạiđược kết nối vô cùng linh hoạt, vận động nhịp nhàng trong một mạng lướithương mại mang tính quốc tế đầu tiên của thời kỳ cận đại. Vì thế, thôngqua việc phục dựng tương đối chân xác diện mạo của giai đoạn lịch sử đểlại nhiều dấu ấn, luận án còn đi sâu phân tích để rút ra đặc điểm của đếquốc Bồ Đào Nha tại Ấn Độ và Trung Quốc (trong sự đối sánh với một sốđế quốc tư bản chủ nghĩa thời bấy giờ như Hà lan, Anh).Bên cạnh đó, mặc dù có cùng cơ chế quản lý và nhiều nét tương đồngtrong quá trình phát triển nhưng hệ thống thương điếm của Bồ Đào Nha tạiẤn Độ và Trung Quốc vẫn tồn tại ít nhiều dị biệt. Khác với thương mạitại Ấn Độ, ở Trung Quốc, Bồ Đào Nha không dùng vũ lực để xâmchiếm đất đai, xây dựng pháo đài, kiểm soát thương mại mà mộtphương thức mềm mỏng hơn đã được lựa chọn để xâm nhập vùng đấtnày: chấp nhận vị trí trung gian, kết nối tuyến giao thương giữaTrung Quốc và Nhật Bản. Đặc trưng của thương nhân Bồ Đào Nhatại Macao là triển khai một phương thức thương mại biển tương đốiôn hòa, không chịu nhiều sự chi phối của Estado da India. Sự tương1Các hải cảng của Nhật Bản được xem là điểm cuối trong chuỗi hệ thốngthương điếm của đế quốc mậu dịch Bồ Đào Nhađồng và dị biệt của hai mạng lưới thương điếm có cùng chủ sở hữunày không những có ý nghĩa khoa học đầy lý thú mà còn để lại nhiềubài học quý giá cho lịch sử.Sự song hành giữa thương mại và truyền giáo trong quá trìnhhoạt động của Bồ Đào Nha tại Ấn Độ, Trung Quốc được các học giảví von như “đôi cánh của một con chim”. Nếu trong thương mại, láchqua “khe cửa hẹp” của thể chế độc quyền, các tư thương đã đóng vaitrò quan trọng trong hầu hết các khâu của quá trình thu mua - vậnchuyển - bán hàng hóa thì trong lĩnh vực truyền giáo, tất cả hoạt độngcủa các giáo đoàn đều chịu sự chi phối của vua Bồ Đào Nha (theonhững sắc chỉ được ký kết và ban hành bởi Giáo hoàng tại Rome). Vìvậy, tìm hiểu về hoạt động truyền giáo của Bồ Đào Nha tại Ấn Độ vàTrung Quốc còn cho chúng ta thấy sự thích ứng của tôn giáo đối vớicác nền văn hóa, các thể chế chính trị khác nhau như thế nào.Tuy nhiên, hiện nay nghiên cứu về đế quốc mậu dịch Bồ ĐàoNha cũng như hoạt động thương mại và truyền giáo của nó ở Ấn Độ,Trung Quốc vẫn còn là mảng trống. Trong các chương trình đào tạocử nhân Lịch sử, thạc sĩ Lịch sử thế giới, nhận thức của sinh viên vềquá trình xác lập quyền lực thương mại biển của Bồ Đào Nha cònkhá chung chung. Những hiểu biết về vai trò của các linh mục BồĐào Nha tại Trung Quốc và Ấn Độ cũng hết sức mờ nhạt.Từ những lý do trên, chúng tôi mạnh dạn chọn vấn đề “Hoạtđộng thương mại và truyền giáo của Bồ Đào Nha tại Ấn Độ, TrungQuốc (thế kỷ XVI - thế kỷ XIX)” làm đề tài cho luận án Tiến sĩ,chuyên ngành Lịch sử thế giới.2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề2.1. Thực trạng nghiên cứu vấn đề trong nướcViệc Bồ Đào Nha khai mở thành công con đường biển đến châuÁ và thiết lập được hệ thống cứ điểm thương mại và truyền giáo tạiẤn Độ, Trung Quốc là một trong những bước ngoặt quan trọng củalịch sử nhân loại. Thế nhưng cho đến nay vấn đề này vẫn chỉ đượctrình bày một cách sơ lược trong một số giáo trình c ...
Tìm kiếm theo từ khóa liên quan:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Luận án Tiến sĩ Luận án Tiến sĩ Lịch sử Luận án Tiến sĩ ngành Lịch sử thế giới Hoạt động thương mại của Bồ Đào Nha Hoạt động truyền giáo của Bồ Đào NhaGợi ý tài liệu liên quan:
-
205 trang 414 0 0
-
Luận án Tiến sĩ Tài chính - Ngân hàng: Phát triển tín dụng xanh tại ngân hàng thương mại Việt Nam
267 trang 376 1 0 -
174 trang 299 0 0
-
206 trang 299 2 0
-
228 trang 260 0 0
-
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước về thú y trên địa bàn thành phố Hà Nội
25 trang 229 0 0 -
32 trang 212 0 0
-
Luận án tiến sĩ Ngữ văn: Dấu ấn tư duy đồng dao trong thơ thiếu nhi Việt Nam từ 1945 đến nay
193 trang 210 0 0 -
208 trang 200 0 0
-
27 trang 192 0 0