Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Lịch sử: Tri thức địa phương trong sử dụng và bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên của người Tày ở huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn

Luận án nghiên cứu một cách hệ thống về tri thức địa phương trong sử dụng và bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên: đất, nước, rừng của người Tày ở 3 xã thuộc huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn từ truyền thống đến những biến đổi hiện nay; từ đó, đề xuất một số kiến nghị nhằm đảm bảo sinh kế của tộc người trên cơ sở áp dụng những tri thức địa phương. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Lịch sử: Tri thức địa phương trong sử dụng và bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên của người Tày ở huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn ĐẠIHỌCQUỐCGIAHÀNỘITRƯỜNGĐẠIHỌCKHOAHỌCXÃHỘIVÀNHÂNVĂN CHUTHỊVÂNANHTRITHỨCĐỊAPHƯƠNGTRONGSỬDỤNGVÀBẢOVỆNGUỒNTÀINGUYÊNTHIÊNNHIÊNCỦANGƯỜITÀYỞ HUYỆNBABỂ,TỈNHBẮCKẠN Chuyênngành:Dântộchọc Mãsố:62227001 TÓMTẮTLUẬNÁNTIẾNSĨLỊCHSỬ HàNội2016 1 Côngtrìnhđượchoànthànhtại: TrườngĐHKHXH&NVĐạihọcQuốcgiaHàNội Ngườihướngdẫnkhoahọc:PGS.TS.HoàngLương PGS.TSNguyễnNgọcThanhGiớithiệu1:…………………………………………….Giớithiệu2:……………………………………………. LuậnánsẽđượcbảovệtrướcHộiđồngcấpcơsởchấm luậnántiếnsĩhọptại… vàohồi…..giờ…..ngày….tháng…..năm2016 Cóthểtìmhiểuluậnántại: 2ThưviệnQuốcgiaViệtNamTrungtâmThôngtinThưviện,ĐạihọcQuốcgiaHàNội DANHMỤCCÔNGTRÌNHKHOAHỌCCỦA TÁCGIẢĐÃCÔNGBỐLIÊNQUANĐẾNLUẬNÁN 1. ChuThịVânAnh(2011),“Thầnthoạicácvịthầnkhổnglồ nguồnsửliệuquantrọngvềbuổiđầulịchsửcủacưdân Tày,Thái”,TạpchíKhoahọcvàCôngnghệĐạihọcThái NguyênTập87(11),tr5562. 2. ChuThị VânAnh(2012),“Mẫusốchungcủacácvị thần khổnglồ trongkhotàngthầnthoạimộtsố tộcngười ở ViệtNam”,TạpchíKhoahọcvàCôngnghệĐạihọcThái NguyênTập98(6),tr2328. 3. ChuThịVânAnh(2015),“Tínhnhạycảmcủacộngđồng cưdândướitácđộngcủadulịch(Nghiêncứutrườnghợp ngườiTày ở xãNamMẫu,huyệnBaBể,tỉnhBắcKạn)”, KỷyếuHộithảoQuốctếKinhtếvàvănhóa–xãhộicác dântộcthiểu số trongbối cảnhhội nhập ASEAN, Thái Nguyêntháng3/2015,tr813. 4. ChuThịVânAnh(2016),“Môitrườngsinhtháivàvănhóa ẩmthựccủangườiTày ở huyệnBaBể,tỉnhBắcKạn”, TạpchíBảotàngvàNhânhọcsố2(14),tr2837. 3 5. ChuThịVânAnh(2016),“Trithứcđịaphươngvềsửdụng vàbảovệnguồntàinguyênnướctronghoạtđộngsảnxuất củangườiTày ở huyệnBaBể,tỉnhBắcKạn”, Tạpchí NghiêncứuĐôngNamÁsố10(199),tr6773. MỞĐẦU1.Lídochọnđềtài BaBể làhuyệnvùngcaonằm ở phíaBắccủatỉnhBắc Kạn.Đâylànơisinhtụ lâuđờicủanhiềutộcngườiTày,Nùng,H’mông, Dao, Kinh, trong đó tộc người Tàyđược coi là nhữngngườiđếnkhaiphávàsinhsốngsớmnhất. Cư trú ở nhữngkhuvựctươngđốibằngphẳngvàmàumỡ củakhuvựcmiềnnúi,làchủ thể khaiphávàsángtạovănhoácủakhuvựcĐôngBắcbộ, ngườiTàyđãsángtạoranhữnggiátrị vănhoáđặcsắccủamình.Vănhoáđóchínhlàứngxửcủaconngườivớimôitrườngtựnhiên vàmôitrườngxãhội.Thế ứngxửđóđãhìnhthànhnênnhữnggiátrịvănhoá,thểhiệnkhảnăngsángtạo,tưduythẩmmỹvàtâmlýcủatộcngười. Đốimặtvớimôitrườngthiênnhiêuhùngvĩcủanúirừng ĐôngBắc,đồngbàoTàynơiđâyđãsớmtạochomìnhkhả năng thíchnghivớimôitrườngsốngsaochohàihoàvàhiệuquả nhất. Dầndần,nótrở thànhvốntrithứcdângianđượctíchluỹ vàlưu truyềntừ đờinàysangđờikhác.Đólàđiềukiện,làcơ sở quan 4trọngnhấtđểhọcóthểsốnghàihoàvớitựnhiên,hạnchếnhững tácđộngtiêucựccủatựnhiênđốivớicuộcsốngcủamình. Trongvốntrithứcdângianđó,đángquýnhấtcólẽ làtrithứcvề thế ứngxử củaconngườivớimôitrườngtự nhiên,môi trườngsốngđanghàngngày,hànggiờtácđộngtớicuộcsốngcủahọ.Nóbaogồmnhữngtrithứcvề vấnđề khaithác,sử dụngvàbảo vệ các nguồntài nguyênthiênnhiênnhư: đất, nước, rừng,khoángsảntheohướngbềnvững.Tấtcảđãtrở thànhnhữngkinh nghiệmquýgiáđãvàđangđượcsử dụngđể phụcvụ chocuộc sốngcủabảnthâncũngnhưcủacảcộngđồng. Từ năm 1992, Vườn quốcgia(VQG) Ba Bể chínhthức đượcThủ tướngChínhphủ phêduyệtthànhlậpđãcónhữngảnh hưởngnhấtđịnhđốivớiđờisốngcủađồngbàonơiđây.Cùngvớiđó,nhiềuchươngtrình,dự ánmớiđượcđưavàothựctiễncuộc sống.Tuynhiênnócũngkèmtheorấtnhiềubiếnđộng.Vớinhiệmvụquantrọngnhấtlàbảovệsựđadạngsinhhọc,VQGBaBểđã hạnchế nhữnghoạtđộngkhaitháctàinguyêntự do,tự phátcủacộngđồng.Đồngthời,VQGcũngkhuônnhữnghoạtđộngkhaithácvàsảnxuấtcủangườidânvàomộtquyđịnhnhấtđịnhcósựđiềut ...