Tóm tắt luận án Tiến sĩ ngành Kinh tế phát triển: Chuyển dịch cơ cấu ngành nông nghiệp các tỉnh ven biển Nam đồng bằng sông Hồng theo hướng phát triển bền vững

Luận án với mục tiêu hoàn thiện cơ sở khoa học về chuyển dịch cơ cấu ngông nghiệp trong mối quan hệ phát triển nông nghiệp bền vững đối với các địa phương; chỉ ra những bất cập, nguyên nhân của những bất cập đó và đề xuất định hướng phát triển chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp theo hướng phát triển bền vững.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt luận án Tiến sĩ ngành Kinh tế phát triển: Chuyển dịch cơ cấu ngành nông nghiệp các tỉnh ven biển Nam đồng bằng sông Hồng theo hướng phát triển bền vững 1 2 LỜI MỞ ĐẦU thấp hơn so cả nước (49%) (Tổng cục Thống kê, 2017). (v) Lượng phân bón hóa học và thuốc trừ sâu còn bị lạm dụng nhiều trong quá trình sản xuất. 1. Lý do chọn đề tài Có nhiều nguyên nhân dẫn đến sự phát triển nông nghiệp thiếu bền vững Nông nghiệp là một ngành kinh tế đóng vai trò rất quan trọng trong nền kinh tế tại các tỉnh ven biển Nam ĐBSH, trong đó phải kể đến: Sự phát triển mang nhiềucủa các nước, đặc biệt là các nước đang phát triển. Chỉ có một ngành nông nghiệp tính chất tự phát của một nền nông nghiệp truyền thống, các lợi thế biển chưamạnh và hiệu quả mới có thể đảm bảo an ninh lương thực khi dân số ngày càng tăng, thực sự được khai thác, chưa thu hút được các nhà đầu tư lớn để thực hiện cáctạo việc làm cho lao động ở nông thôn, đóng vai trò quan trọng trong ngoại thương chiến lược và quy hoạch phát triển nông nghiệp gắn với biển trên địa bàn cáckiếm ngoại hối và tạo cơ sở vững chắc cho các ngành công nghiệp (WB, 2008). tỉnh, các địa phương chưa có được các chính sách đột phá để đổi mới phát triển nông Sau 30 năm đổi mới, ngành nông nghiệp của Việt Nam đã đạt được rất nhiều nghiệp cả về sản phẩm, tổ chức sản xuất và áp dụng công nghệ cao, thân thiện môithành tựu: duy trì được tốc độ tăng trưởng ổn định, năng suất lao động (NSLĐ) trường hay ứng phó với BĐKH,v.v…Tuy nhiên một nguyên nhân mang tính tổng hợptăng, kim ngạch xuất khẩu nông sản tăng, cơ cấu nông nghiệp chuyển dịch theo và quyết định, phải nói đến đó là các chính sách CDCCN nông nghiệp theo hướnghướng tích cực góp phần làm gia tăng thu nhập cho người nông dân. Mặc dù vậy PTBV chưa được triển khai và thực hiện một cách quyết liệt. Đứng trên góc độ PTBV,ngành nông nghiệp của Việt Nam nhìn chung phát triển chưa bền vững, biểu hiện cơ cấu ngành nông nghiệp có nhiều biểu hiện bất cập: (i) Tỷ trọng sản phẩm có lợi thếở một số mặt: sản xuất vẫn còn nhỏ lẻ manh mún, hiệu quả sản xuất còn thấp, tình tăng chậm; các ngành lợi thế biển còn chiếm tỷ trọng không cao trong cơ cấu GDPtrạng ô nhiễm môi trường cao, chưa thích ứng được với biến đổi khí hậu (BĐKH), ngành nông nghiệp của các tỉnh (24,73%); (iii) Tỷ trọng sản xuất nông nghiệp (SXNN)cơ cấu nông nghiệp chuyển dịch chậm… theo tiêu chuẩn VietGap và nông nghiệp công nghệ cao (NNCNC) còn thấp. Các mô Để khắc phục được những hạn chế trong phát triển nông nghiệp thời gian qua, hình canh tác theo hướng NNCNC và nông nghiệp sạch mới dừng lại ở các mô hình thíđồng thời đạt được mục tiêu phát triển bền vững (PTBV) của Việt Nam đến năm 2030 điểm với diện tích sản xuất chỉ đạt 7,86%. (iv) Sản xuất chưa hướng đến ứng phóthì Đảng và Nhà nước đã đặt ra yêu cầu tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng BĐKH và bảo vên môi trường sinh thái (Sở NN&PTNT các tỉnh, 2017)cao giá trị gia tăng và PTBV (QĐ 889/ QĐ-Ttg về phê duyệt đề án tái cơ cấu ngành Trong thời gian tới, việc phấn đấu cho mục tiêu phát triển ngành nôngnông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và PTBV ngày 10/6/2013). Theo đó, nghiệp của các tỉnh ven biển Nam ĐBSH theo hướng PTBV sẽ còn gặp nhiềumục tiêu của tái cơ cấu ngành nông nghiệp là: (i) Nâng cao hiệu quả. (ii) Nâng cao thu thách thức và khó khăn do quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa, đặc biệt lànhập cải thiện đời sống nông dân. (iii) Sử dụng hiệu quả tài nguyên thiên nhiên và bảo những dự báo về ảnh hưởng nghiêm trọng của BĐKH đến các tỉnh này như: Mực nướcvệ môi trường. biển dâng 1 mét sẽ làm ngập 50,9% diện tích của Thái Bình, Nam Định (58%) và Ninh Bình (23,85%); nhiệt độ giai đoạn 2016-2046 dự báo tăng khoảng 0,7-1,6 độ làm tình Các tỉnh ven biển Nam đồng bằng sông Hồng (ĐBSH) gồm Thái Bình, Nam Định trạng khô hạn ngày càng lớn (Bộ Tài nguyên và Môi trường, 2016).và Ninh Bình, là những tỉnh đặc trưng nông nghiệp của vùng ĐBSH, gắn với tiềm năngbiển, có các điều kiện thuận lợi về khí hậu, đất đai, thổ nhưỡng chỉ đứng sau đồng bằng Chính vì vậy việc nghiên cứu, đánh giá và tìm ra phương hướng và giải phápsông Cửu Long. Tuy nhiên phát triển nông nghiệp của các tỉnh này còn thiếu bền vững: CDCCN nông nghiệp của các tỉnh này theo hướng PTBV là hết sức cần thiết.(i) Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất bình quân giai đoạn 2010-2017 đạt 3,05%/năm Về mặt lý luận, nghiên cứu CDCCN nông nghiệp theo hướng PTBV bao gồm hainhưng không ổn định; (ii) Quy mô sản xuất nhỏ: số lượng trang trại chỉ chiếm 15,55% góc độ: (i) Qúa trình CDCCN nông nghiệp có hướng tới một cơ cấu ngành nông nghiệpsố trang trại của ĐBSH; diện tích đất trang t ...