Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu đặc điểm quang hợp và nông học của một số dòng lúa ngắn ngày mới

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài: Tuyển chọn được các dòng lúa ngắn ngày tiềm năng năng suất cao; đánh giá được đặc điểm quang hợp và nông học của dòng lúa ngắn ngày mới tuyển chọn làm cơ sở cho việc khai thác tiềm năng năng năng suất của các dòng lúa ngắn ngày mới; tìm hiểu được hiệu quả sử dụng đạm trong điều kiện vụ xuân và vụ mùa nhằm cung cấp những thông tin góp phần xây dựng quy trình canh tác hiệu quả đối với các dòng giống lúa ngắn ngày.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu đặc điểm quang hợp và nông học của một số dòng lúa ngắn ngày mớiBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM ———————————— ĐỖ THỊ HƯỜNG NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM QUANG HỢP VÀ NÔNG HỌC CỦA MỘT SỐ DÒNG LÚA NGẮN NGÀY MỚI CHUYÊN NGÀNH: KHOA HỌC CÂY TRỒNG Mã số: 62 62 01 10 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÀ NỘI, 2015 Công trình hoàn thành tại: HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Phạm Văn Cường 2. PGS.TS. Nguyễn Văn Hoan Phản biện 1: PGS. TS. Vũ Quang Sáng Học viện Nông nghiệp Việt Nam Phản biện 2: PGS. TS. Lê Huy Hàm Viện Di truyền nông nghiệp Phản biện 3: TS. Nguyễn Thế Huấn Trường Đại học Nông lâm Thái Nguyên Luận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng đánh giá luận án cấp Học viện họp tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam Vào hồi ....... giờ ....... phút, ngày ....... tháng ...... năm 2015Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: - Thư viện Quốc gia Việt Nam - Thư viện Học viện Nông nghiệp Việt Nam MỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của đề tài Lúa (Oryza sativa L.) là cây lương thực chủ yếu ở các nướcchâu Á, chiếm khoảng 92% sản lượng lúa gạo trên toàn thế giới(IRRI, 2002). Nhu cầu về tăng lương thực trở nên cấp bách, bởi vìcho đến năm 2025 người dân ở các vùng trồng lúa truyền thống sẽphụ thuộc hơn 70% vào lúa gạo (Swaminathan, 2007). Do đó, sảnxuất lúa gạo trên thế giới phải tăng khoảng 1% mỗi năm thì mới đápứng được nhu cầu lương thực (Rosegrant et al., 1995). Tuy nhiên,việc mở rộng diện tích trồng lúa là vô cùng khó khăn do hầu hết diệntích trồng lúa đã bị chuyển đổi thành đất đô thị (Horie et al., 2005).Để tăng sản lượng lương thực phải đi theo hướng tăng năng suất trênđơn vị diện tích (Li et al., 2009). Sản xuất lúa của Việt Nam cũngkhông nằm ngoài bối cảnh đó. Hơn nữa, năng suất lúa của Việt Namtrong mấy năm gần đây hầu như không tăng, vì vậy để đảm bảo anninh lương thực thì chọn giống lúa ngắn ngày nhằm tăng vụ là hướngđi phù hợp hơn cả. Thực tế đã chứng minh, trong những năm gần đây, đã, đang vàngày càng xuất hiện rất nhiều các giống lúa ngắn ngày trong sản xuấtnhư nhóm giống OMCS (ở đồng bằng sông Cửu Long), PC6 đột biếnvà nhóm GL 102, GL 159 (do Viện Cây lương thực và cây Thựcphẩm chọn tạo), Việt lai 20, Việt Lai 24 và Việt Lai 50 (do Học việnNông nghiệp chọn tạo). Điều đặc biệt ở đây là, các giống có thời giansinh trưởng từ 80 – 150 ngày không có sự khác biệt về tiềm năngnăng suất, chất lượng cũng như tính chống chịu (Nguyễn Văn Luật,2009). Vậy sự khác biệt giữa giống lúa có thời gian sinh trưởng dàivà thời gian sinh trưởng ngắn về đặc tính quang hợp, hiệu quả sửdụng các sản phẩm quang hợp, tích lũy và vận chuyển Carbohydratescũng như hiệu suất sử dụng đạm là gì cần phải được làm rõ để từ đólàm cơ sở để xây dựng các biện pháp kỹ thuật canh tác cho giống lúangắn ngày nhằm đạt được năng suất tối đa là rất cần thiết. 12. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài - Tuyển chọn được các dòng lúa ngắn ngày tiềm năng năngsuất cao - Đánh giá được đặc điểm quang hợp và nông học của dòng lúangắn ngày mới tuyển chọn làm cơ sở cho việc khai thác tiềm năngnăng năng suất của các dòng lúa ngắn ngày mới. - Tìm hiểu được hiệu quả sử dụng đạm trong điều kiện vụ xuânvà vụ mùa nhằm cung cấp những thông tin góp phần xây dựng quytrình canh tác hiệu quả đối với các dòng giống lúa ngắn ngày.3. Phạm vi nghiên cứu - Đề tài tiến hành trên các các dòng lúa ngắn ngày được chọnlọc từ các dòng mang một đoạn nhiễm sắc thể do lai xa (chromosomesegment substitution lines – CSSL) giữa lúa dại Oryza Rufipogon vàlúa trồng IR 24, giống lúa IR 24 và giống lúa Khang Dân 18. Trong đó,IR 24 và Khang Dân 18 là giống đối chứng vì IR 24 là nền gen ditruyền của các dòng CSSL và là giống lúa có thời gian sinh trưởngthuộc nhóm trung ngày, Khang Dân 18 là giống lúa trồng phổ biến ởmiền Bắc Việt Nam. - Các số liệu phân tích trong phòng thí nghiệm: Hàm lượngđạm dưới dạng đạm tổng số, Carbohydrates không cấu trúc bao gồmtinh bột và đường hòa tan. - Thí nghiệm về phân bón nghiên cứu ở ba mức đạm là 0 kg N,45 kg N và 90 kg N/ha. - Thời gian nghiên cứu của đề tài từ năm 2010 đến năm 2014.4. Những đóng góp mới của luận án - Tuyển chọn được dòng lúa ngắn ngày có triển vọng. - Phát hiện được mối quan hệ giữa cường độ quang hợp, tíchlũy và vận chuyển các sản phẩm quang hợp và năng suất hạt củadòng lúa ngắn ngày.5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài5.1. Ý nghĩa khoa học - Các kết quả thu được của đề tài cung cấp dẫn liệu khoa họcvề đặc điểm quang hợp, tích lũy chất khô, ...