Tóm tắt Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật nhằm nâng cao khả năng chịu hạn cho cây đậu xanh vụ Hè Thu trên vùng đất cát ven biển Nghệ An

Mục đích của luận án nhằm đánh giá được thực trạng sản xuất đậu xanh nhằm xác định các yếu tố hạn chế trong sản xuất đậu xanh hiện nay trên vùng đất cát ven biển tỉnh Nghệ An. Đánh giá được khả năng chịu hạn của các giống đậu xanh trong điều kiện gây hạn nhân tạo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án tiến sĩ: Nghiên cứu một số biện pháp kỹ thuật nhằm nâng cao khả năng chịu hạn cho cây đậu xanh vụ Hè Thu trên vùng đất cát ven biển Nghệ An HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM PHAN THỊ THU HIỀN NGHIÊN CỨU MỘT SỐ BIỆN PHÁP KỸ THUẬTNHẰM NÂNG CAO KHẢ NĂNG CHỊU HẠN CHO CÂY ĐẬU XANH VỤ HÈ THU TRÊN VÙNG ĐẤT CÁT VEN BIỂN TỈNH NGHỆ AN CHUYÊN NGÀNH: KHOA HỌC CÂY TRỒNG Mã số: 62 62 01 10 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ HÀ NỘI - 2017Công trình hoàn thành tại: HỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAMNgười hướng dẫn: 1. PGS.TS. Phạm Văn Chương 2. TS. Nguyễn Đình VinhPhản biện 1: PGS.TS. Ninh Thị Phíp Học viện Nông nghiệp Việt NamPhản biện 2: PGS.TS. Nguyễn Hữu Hồng Trường Đại học Nông Lâm, Đại học Thái NguyênPhản biện 3: PGS.TS. Nguyễn Tấn Hinh Hội Giống cây trồngLuận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấp Học viện họp tại: Học viện Nông nghiệp Việt Nam Vào hồi giờ, ngày tháng năm 2017Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện:- Thư viện Quốc gia Việt Nam- Thư viện Học viện Nông nghiệp Việt Nam PHẦN 1. MỞ ĐẦU1.1. TÍNH CẤP THIẾT CỦA ĐỀ TÀI Vùng đất cát ven biển Nghệ An có diện tích 21.428 tập trung ở cáchuyện ven biển Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Nghi Lộc, thị xã Cửa Lò và thànhphố Vinh. Đất có thành phần cơ giới thô, kết cấu rời rạc, dung tích hấp thụthấp. Các chất dinh dưỡng như mùn, đạm, lân, kali đều nghèo, trên loại đấtnày đã đưa vào các loại cây trồng như rau, dâu tằm, dưa hấu, vừng và cáccây đậu đỗ có tác dụng cải tạo đất như lạc, đậu xanh, … (UBND tỉnh NghệAn, 2012). Sản xuất nông nghiệp ở vụ Hè Thu trong điều kiện khí hậu khônóng kéo dài, canh tác chủ yếu dựa vào nước trời, đất cát dễ bị khô hạn nênhiệu quả mang lại thấp. Cây trồng trên đất chuyên màu của vùng đất cát venbiển trong vụ Hè Thu chủ yếu là vừng, đậu xanh ngoài ra một diện tích nhỏtrồng dưa hấu, lạc. Cây vừng có khả năng chịu hạn tốt song sản xuất vừngdễ gặp rủi ro có năm mất trắng do gặp mưa sớm vừng bị chết hàng loạt, giaiđoạn quả chín thường gặp mưa vỏ quả bị nứt gây thối hạt làm cho năng suấtvừng thấp và không ổn định (năng suất biến động từ 1,92-6,37 tạ/ha từ năm2008-2013). Cây dưa hấu chỉ phát triển ở qui mô nông hộ có đầu tư hệthống tưới và cây cần được cung cấp nước đầy đủ trong quá trình sinhtrưởng phát triển. Đối với cây lạc, do không có tính ngủ nghỉ nên dễ bị mọcmầm trên ruộng khi gặp mưa lớn. Tại Nghệ An lượng mưa chủ yếu tậptrung từ cuối tháng 8 đến đầu tháng 10 trùng với thời gian quả lạc chín, hơnnữa do có thời gian sinh trưởng dài nên cây lạc ít được lựa chọn để đưa vàocơ cấu cây trồng vụ Hè Thu. Đậu xanh (Vigna radiata L. Wilczek) là cây trồng quan trọng trongvụ Hè Thu của tỉnh Nghệ An, chủ yếu được trồng thuần với diện tích 4.903ha, năng suất trung bình đạt 0,6-0,8 tấn/ha (số liệu thống kê tỉnh Nghệ An,năm 2013). Đây là một trong những cây họ đậu điển hình có thời gian sinhtrưởng ngắn, sinh trưởng khỏe, thích ứng với khí hậu khô nóng (Hussain etal., 2011; Nair et al., 2013). Do không bị chết cây sau những trận mưa lớn,đang có nhiều giống mới năng suất cao được giới thiệu vào sản xuất nênđậu xanh có thể cạnh tranh và đem lại hiệu quả kinh tế cao hơn cho nôngdân so với nhiều cây trồng khác trong vụ Hè Thu như lạc, vừng... Đậu xanhcũng được đánh giá là cây trồng thích ứng với biến đổi khí hậu vì nó có thểchịu được khô hạn ở đầu thời vụ, có thể chịu được khí hậu khô nóng trongvụ Hè Thu, có thể sinh trưởng và thích ứng trên đất nghèo dinh dưỡng(Phạm Văn Chương và cs., 2011; Nguyễn Quốc Khương và cs., 2014). Dođó cây đậu xanh đang được quan tâm phát triển trên qui mô lớn trong vụ HèThu, đặc biệt là trên vùng đất cát biển của tỉnh Nghệ An canh tác dựa vàonước trời. Tuy nhiên năng suất đậu xanh trên vùng đất cát ven biển Nghệ 1An còn rất khiêm tốn, nguyên nhân chính là do trong điều kiện biến đổi khíhậu hiện nay ngày càng gia tăng theo hướng nóng lên (ở Việt Nam nóichung và Nghệ An nói riêng là do gió Phơn Tây Nam gây ra từ tháng 5 đếntháng 8) đúng vào vụ Hè Thu là vụ đậu xanh chính của vùng. Hạn kéo dàitừ khi gieo hạt đến khi thu hoạch lứa quả đầu tiên đã làm giảm sút nghiêmtrọng năng suất, chất lượng đậu xanh. Bên cạnh đó, do sử dụng giống địaphương năng suất thấp, các biện pháp canh tác còn lạc hậu. Do vậy, để phát triển bền vững đậu xanh tại vùng đất cát ven biểnNghệ An và mở ra một cơ hội mới cho việc chinh phục vùng canh tác nôngnghiệp nước trời trên đất cát biển miền Trung trong những năm tới cần cógiống đậu xanh chịu hạn tốt, cho năng suất ổn định và kèm theo là các biệnpháp kỹ thuật thích hợp cho chúng trong điều kiện canh tác dựa vào nướctrờ ...