Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu xác lập cơ sở khoa học phân vùng ưu tiên bảo vệ, phục hồi hệ sinh thái đất ngập nước dựa trên phương pháp phân vùng cảnh quan và ứng dụng công nghệ viễn thám, GIS tt

Mục tiêu của luận án "Nghiên cứu xác lập cơ sở khoa học phân vùng ưu tiên bảo vệ, phục hồi hệ sinh thái đất ngập nước dựa trên phương pháp phân vùng cảnh quan và ứng dụng công nghệ viễn thám, GIS" nhằm xác lập được cơ sở khoa học phân vùng ưu tiên bảo vệ, phục hồi hệ sinh thái đất ngập nước dựa trên tiếp cận cảnh quan, ứng dụng công nghệ viễn thám, GIS.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu xác lập cơ sở khoa học phân vùng ưu tiên bảo vệ, phục hồi hệ sinh thái đất ngập nước dựa trên phương pháp phân vùng cảnh quan và ứng dụng công nghệ viễn thám, GIS ttBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO - BỘ TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG VIỆN KHOA HỌC ĐO ĐẠC VÀ BẢN ĐỒ NGUYỄN THANH THUỶ NGHIÊN CỨU XÁC LẬP CƠ SỞ KHOA HỌC PHÂN VÙNG ƯU TIÊN BẢO VỆ, PHỤC HỒI HỆ SINH THÁI ĐẤT NGẬP NƯỚC DỰA TRÊN PHƯƠNG PHÁP PHÂN VÙNG CẢNH QUAN VÀ ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ VIỄN THÁM, GIS MÃ SỐ: 9.52.05.03 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Hà Nội, năm 2023 Công trình này được hoàn thành tại Phòng Nghiên cứu Đo vẽ ảnh và Viễn thám, Viện Khoa học Đo đạc và Bản đồ Người hướng dẫn khoa học: 1. TS. Lê Anh Dũng 2. PGS.TS. Trần Quốc BìnhPhản biện 1:...........................................................................................................Phản biện 2:...........................................................................................................Phản biện 3:........................................................................................................... Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấp Viện họp tại Viện Khoa học Đo đạc và Bản đồ vào hồi giờ, ngày tháng năm 2023 Có thể tìm hiểu luận án tại thư viện: Thư viện Quốc gia, Hà Nội Hoặc Thư viện Viện Khoa học Đo đạc và Bản đồ MỞ ĐẦU Đất ngập nước ở Việt Nam chiếm một diện tích khá lớn, có vaitrò quan trọng trong phát triển các hệ sinh thái, bảo vệ môi trường vàđặc biệt là bảo tồn đa dạng sinh học...; cung cấp các dịch vụ sinh thái,có giá trị cao về mặt kinh tế, đáp ứng nhiều giá trị về mặt xã hội nhưtinh thần, thẩm mỹ và nghiên cứu khoa học. Tuy nhiên, trong thời gianqua mức độ đa dạng sinh học, các chức năng của nhiều hệ sinh tháiđất ngập nước bị suy thoái nghiêm trọng chủ yếu gây ra bởi hoạt độngphát triển kinh tế - xã hội. Với thực trạng này, việc điều tra cơ bản,nghiên cứu đánh giá hiện trạng môi trường, tính đa dạng sinh học, lậpbản đồ các hệ sinh thái bị suy thoái, đề xuất các giải pháp bảo tồn,phục hồi, sử dụng bền vững tài nguyên sinh vật… là hết sức cần thiết. Hiện nay chưa có văn bản pháp luật quy định về thành lập bản đồcác hệ sinh thái, cụ thể hơn là bản đồ hệ sinh thái đất ngập nước. Cáccông trình nghiên cứu, dự án điều tra thành lập bản đồ phân loại đấtngập nước từ trước đến nay ở Việt Nam chủ yếu dựa trên yếu tố nướcvà lớp phủ bề mặt là chính, không chỉ ra được các đặc điểm khác nhauvề các điều kiện cơ bản hình thành nên hệ sinh thái trong vùng đấtngập nước như yếu tố nền tảng rắn, nguồn gốc phát sinh, chất đất, độcao, khí hậu, thuỷ văn, hải văn… Mặt khác, cách tiếp cận sinh tháicảnh quan đã được nghiên cứu, ứng dụng nhiều trên thế giới và ở ViệtNam trong nhiều công trình, bước đầu đã có những nghiên cứu riênglẻ cho một số hệ sinh thái đất ngập nước cụ thể. Chính vì vậy, vậndụng kiến thức phân tích cảnh quan vào xác định ranh giới hệ sinh tháiđất ngập nước cũng là một cách tiếp cận cần được nghiên cứu. Bên cạnh đó, việc nghiên cứu xác định các khu vực cần phải bảotồn thiên nhiên và đa dạng sinh học, xây dựng tiêu chí và xác địnhdanh mục dự án quan trọng quốc gia, dự án ưu tiên đầu tư bảo vệ môitrường, bảo tồn đa dạng sinh học và đề xuất thứ tự ưu tiên thực hiện làrất cần thiết theo luật pháp hiện hành; dù vậy, hiện vẫn chưa có quyđịnh cụ thể về tiêu chí đánh giá, xếp hạng đối với các hệ sinh thái đấtngập nước cần ưu tiên bảo vệ, phục hồi. Đánh giá đa tiêu chí là phương pháp thường được áp dụng rộng 1rãi trong các bài toán ra quyết định, tuy nhiên, các phương pháp đánhgiá riêng lẻ đều tồn tại một số hạn chế cần khắc phục. Do đó, hướngtiếp cận kết hợp các phương pháp phân tích đa tiêu chí khác nhau cócác điểm mạnh, yếu bổ sung cho nhau, đặc biệt là kết hợp với các côngnghệ viễn thám và GIS để tạo thành hệ hỗ trợ ra quyết định không gianđể giải quyết các bài toán đối với các vùng đất ngập nước. Nghiên cứu được thử nghiệm tại vùng đất ngập nước khu vựcĐồng Tháp Mười, nơi cuối cùng còn tồn tại hệ sinh thái điển hình rừnglau, sậy ngập nước, một trong số các hệ sinh thái có diện tích ngậpnước khá lớn và có tính đa dạng sinh học cao ở Việt Nam, là nơi trúngụ của nhiều loài đặc hữu, quý hiếm nằm trong danh sách các loàicần được bảo vệ, có nguy cơ tuyệt chủng. Hiện khu vực này đang phảiđối mặt với nhiều vấn đề như cháy rừng, sự xâm nhập của các loàingoại lai, hoạt động sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thuỷ sản, pháttriển công nghiệp, du lịch dịch vụ c ...