Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu xu hướng chuyển đổi nghề của lao động nông nghiệp vùng đồng bằng sông Hồng

Trên cơ sở làm rõ về mặt lý luận, đề tài đánh giá đúng thực trạng chuyển đổi nghề, đề xuất định hướng và giải pháp đảm bảo chuyển đổi nghề bền vững cho lao động nông nghiệp vùng đồng bằng sông Hồng đến năm 2020.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nghiên cứu xu hướng chuyển đổi nghề của lao động nông nghiệp vùng đồng bằng sông Hồng1M ð U1. S c n thi t c a v n ñ nghiên c uQuá trình công nghi p hóa, hi n ñ i hóa và ñô th hóa trong hai th p k g n ñâylàm thay ñ i n n kinh t và b m t xã h i nư c ta. Cơ c u kinh t ñã có s chuy n bi nñáng k v i t tr ng t ng s n ph m qu c n i (GDP) ngành nông nghi p gi m t 60 70% trong nh ng năm 1980 xu ng còn kho ng 20% hi n nay. Trong quá trình ñó, schuy n ñ i ngh c a lao ñ ng nông nghi p di n ra ch m và chưa theo k p v i s thayñ i c a cơ c u kinh t . Dân skhu v c nông thôn v n tăng, l c lư ng lao ñ ng nôngnghi p chi m t tr ng cao trong khi di n tích ñ t nông nghi p ñang b thu h p d n. Hơnn a, các ngành ngh phi nông nghi p nông thôn v n ch m phát tri n càng làm cho v nñ ngh nghi p, vi c làm c a lao ñ ng nông nghi p g p nhi u khó khăn. H qu kéotheo là s n xu t kém phát tri n, thu nh p và m c s ng c a ngư i dân nông thôn th p.M t khác, nh ng khó khăn c a n n kinh t trong b i c nh kh ng ho ng ñã n ysinh nh ng thách th c ñ i v i v n ñ vi c làm c a khu v c nông nghi p, nông thôn. Xuhư ng lao ñ ng nông nghi p tr di cư ban ñ u ch mang tính th i v , d n d n ñ nh cưlâu dài thành th ñã t o s c ép l n v lao ñ ng, vi c làm và an sinh xã h i cthànhth và nông thôn. ði u này d n ñ n l c lư ng lao ñ ng nông nghi p chưa ñư c chu n bñ y ñ các k năng, trình ñ , tay ngh ñ tham gia vào s n xu t công nghi p, d ch vcác khu ñô th và thành ph l n. Do ñó, vi c làm c a lao ñ ng nông nghi p xu t thân tnông thôn thư ng là nh ng lao ñ ng chân tay, công vi c n ng nh c, thu nh p th p.Trong nh ng năm qua, v n ñ ñào t o ngh cho lao ñ ng nông nghi p, nông thônluôn ñư c ð ng và Nhà nư c quan tâm. B i vì không th có m t nông thôn m i, m tnư c có n n công nghi p hi n ñ i khi hàng tri u lao ñ ng nông nghi p không có tayngh v ng vàng. Nh m c th hóa chương trình hành ñ ng trên, tháng 11 năm 2009 Thtư ng Chính ph ñã phê duy t “ð án ðào t o ngh cho lao ñ ng nông thôn ñ n năm2020”. M c tiêu c a ñ án, bình quân hàng năm ñào t o ngh cho kho ng 1 tri u laoñ ng nông thôn. ð án nêu rõ quan ñi m c a ð ng, Nhà nư c coi ñào t o ngh cho laoñ ng nông nghi p, nông thôn là s nghi p c a ð ng và Nhà nư c, c a các c p, cácngành và xã h i nh m nâng cao ch t lư ng lao ñ ng nông nghi p, nông thôn, ñáp ngyêu c u công nghi p hóa, hi n ñ i hóa nông nghi p, nông thôn. Nhà nư c tăng cư ngñ u tư ñ phát tri n ñào t o ngh cho lao ñ ng nông nghi p, nông thôn, có chính sáchb o ñ m công b ng xã h i v cơ h i h c ngh , khuy n khích huy ñ ng và t o ñi u ki nñ toàn xã h i tham gia ñào t o ngh . ðây là cơ s hành lang pháp lý ñ các ho t ñ ngñào t o ngh phát tri n nh m nâng cao ch t lư ng lao ñ ng nông nghi p.Chính vì lí do ñó, Ngh quy t Trung ương 7 (khóa X) v nông nghi p, nôngdân, nông thôn và Quy t ñ nh s 800/Qð-TTg ngày 4/6/2010 c a Th tư ng Chínhph phê duy t Chương trình m c tiêu Qu c gia v xây d ng nông thôn m i giai ño n2010 - 2020 ra ñ i, công tác ñào t o ngh cho lao ñ ng nông nghi p ñã ñư c tri nkhai khá m nh mnhi u nơi. Trong 10 năm (2001- 2010) ñã có 15 tri u lao ñ ng cóvi c làm, trong ñó kho ng 48% làm ngh nông nghi p. Tuy nhiên, năng su t c a laoñ ng nông nghi p th p ch b ng 1/4 ngành công nghi p và b ng 1/3 ngành d ch v . Cơc u lao ñ ng nông nghi p trong t ng s lao ñ ng ñang làm vi c v n m c r t cao: t82,5% năm 1985, gi m xu ng 71,4% năm 1993, 65,09% năm 2000, 57,1% năm 2005 và249,5% năm 2010. Như v y, g n m t ph n tư th k (1986 - 2010) th c hi n công cu cñ i m i ñ t nư c, cơ c u lao ñ ng nông nghi p gi m ch m và ph i m t nhi u năm n am i ñ t m c tiêu gi m xu ng còn 30%. Th i gian t i, Vi t Nam ph i t o vi c làm chokho ng 1,2 tri u lao ñ ng m i năm; ph i ñ i m t v i m c gia tăng l n c a l c lư ng laoñ ng v i kho ng 1,0-1,1 tri u ngư i/năm và s lao ñ ng dôi ra t nông nghi p ti p t ct o s c ép l n v ngh nghi p, vi c làm…Vùng ð ng b ng sông H ng g m 11 t nh, thành ph tr c thu c Trung ương cót c ñ phát tri n kinh t nhanh kho ng 7,5%/năm v i t ng s lao ñ ng ñang làm vi c10,93 tri u. Nh ng năm qua, xu hư ng lao ñ ng nông nghi p ñang làm vi c c a vùnggi m và chuy n ñ i ngh di n ra khá nhanh t 73,77% năm 1990 gi m xu ng 67,93%năm 2000, 57,18% năm 2005 và gi m còn 45,73% năm 2010, v i t c ñ gi m1,16%/năm (2001 - 2005) và 2,89%/năm (2006 - 2010). Tuy nhiên, trong quá trìnhchuy n ñ i ngh cũng có nh ng khó khăn như: (i) thi u vi c làm và năng su t lao ñ ngcòn th p; (ii) vi c ñào t o ngh cho lao ñ ng nông nghi p chưa xu t phát t nhu c u sd ng lao ñ ng th t s c a các doanh nghi p trên ñ a bàn; (iii) s quan tâm ñ n công tácñào t o ngh c a chính quy n m t s ñ a phương còn mang tính hình th c; (iv) tínhña d ng vùng mi n và tính ñ c thù c a lao ñ ng nông nghi p nên vi c t ch c các khóañào t o ngh v n chưa phù h p. Thêm vào ñó, ñ t ch t, ngư i ñông, công nghi p và ñôth hóa phát tri n nhanh làm cho dư th a lao ñ ng trong khu v c nông nghi p nôngthôn; ñ ng th i trong quá trìn ...