Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nhân tố cản trở tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu của các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp chế biến và chế tạo ở Việt Nam

Nội dung của Luận án được chia làm 5 chương như sau: Chương 1 - Cơ sở lý luận về chuỗi cung ứng và các nhân tố cản trở sự tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. Chương 2 - Thực trạng tham gia vào chuỗi cung ứng và những nhân tố cản trở tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu của các doanh nghiệp chế biến và chế tạo ở Việt Nam. Chương 3 - Phương pháp nghiên cứu và mô hình phân tích những nhân tố cản trở tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Nhân tố cản trở tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu của các doanh nghiệp trong ngành công nghiệp chế biến và chế tạo ở Việt Nam12PHẦN MỞ ĐẦUnày đã làm sâu sắc thêm lý luận và thực tiễn về chuỗi cung ứng cũngnhư sự tham gia của doanh nghiệp vào chuỗi cung ứng trên nhiềukhía cạnh. Nghiên cứu về chuỗi cung ứng như Huỳnh (2013) tìmhiểu về những yếu tố tác động đến việc phối hợp trong chuỗi đồ gỗ ởvùng Đông Nam Bộ. Đoàn và cộng sự (2011) đi sâu vào chuỗi cungứng của một số mặt hàng xuất khẩu chủ lực (đồ gỗ, cà phê, dệt may).Đỗ (2011) phân tích chuỗi giá trị và tổ chức quan hệ liên kết của cácdoanh nghiệp may xuất khẩu ở Việt Nam. Nguyễn và cộng sự (2015)nghiên cứu sự hợp tác của các bộ phận cung ứng nội bộ nhằm nângcao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp.1. Tính cấp thiết của đề tài Luận ánNgành công nghiệp chế biến và chế tạo được xem là điểm sángvà đóng vai trò quan trọng trong việc gia tăng tỷ lệ tăng trưởngngành công nghiệp nói riêng và toàn nền kinh tế nói chung. Tínhchung cả năm 2017, chỉ số sản xuất toàn ngành công nghiệp tăng9,4% so với năm 2016, cao hơn nhiều so với mức tăng 7,4% của năm2016. Trong các ngành công nghiệp, ngành chế biến, chế tạo tăng14,5% (mức tăng trưởng cao nhất trong 6 năm trở lại đây), đóng góplớn nhất vào tăng trưởng chung toàn ngành công nghiệp với 10,2điểm phần trăm. Việc nghiên cứu về những nhân tố cản trở sự thamgia của các doanh nghiệp vào chuỗi cung ứng toàn cầu ngành côngnghiệp chế biến và chế tạo không những giúp các doanh nghiệp ViệtNam nhìn nhận lại được chính bản thân mình, nhận ra và khắc phụcđược những thiếu sót, hạn chế đang mắc phải mà còn giúp họ pháthuy được những lợi thế mình đang có nhằm mục tiêu giành được thếchủ động trong kinh doanh, tham gia được vào chuỗi cung ứng toàncầu, thu được lợi nhuận cao, giúp cho ngành công nghiệp chế biến vàchế tạo Việt Nam phát triển bền vững, góp phần nâng cao vị thế ViệtNam trên thương trường quốc tế.Song, cho tới nay chưa có nghiên cứu nào đánh giá mức độ tácđộng của những nhân tố cản trở sự tham gia của các doanh nghiệpngành công nghiệp chế biến và chế tạo Việt Nam vào chuỗi cungứng toàn cầu, để trên cơ sở đó các nhà hoạch định chính sách, cácdoanh nghiệp, các nhà quản lý đưa ra được các giải pháp phù hợptrong quản lý và định hướng chính sách khi xác định chiến lược thamgia chuỗi cung ứng toàn cầu theo các mục tiêu phát triển kinh tế củađất nước. Chính vì vậy, NCS chọn đề tài “Nhân tố cản trở tham giavào chuỗi cung ứng toàn cầu của các doanh nghiệp trong ngànhcông nghiệp chế biến và chế tạo ở Việt Nam” làm đề tài luận án tiếnsĩ kinh tế.2. Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tàiTại Việt Nam, đã có nhiều nghiên cứu về chuỗi cung ứng củanhiều mặt hàng, lĩnh vực, ngành nghề khác nhau. Các nghiên cứuKhi xem xét bối cảnh hội nhập quốc tế của các doanh nghiệp củaViệt Nam nói chung và các doanh nghiệp ngành chế biến và chế tạonói riêng, có thể thấy bức tranh chung là các doanh nghiệp của ViệtNam đang rất khó khăn để tiếp cận và hoạt động trong các chuỗicung ứng quốc tế (với tỷ lệ tham gia chung của Việt Nam hiện naychỉ khoảng trên dưới 20%, kém xa so với một số nước cùng khuvực). Tuy nhiên, hiện chưa có một nghiên cứu nào tập trung đánh giáchi tiết về mức độ tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến sự thamgia của các doanh nghiệp ngành công nghiệp chế biến và chế tạoViệt Nam vào chuỗi cung ứng toàn cầu trên phương diện cản trở.Trên thế giới, có rất nhiều công trình nghiên cứu đã làm rõ lý luậnvề những nhân tố ảnh hưởng đến việc tham gia chuỗi cung ứng toàncầu, đồng thời cũng đã minh chứng cho các luận giải đó bằng cácnghiên cứu thực nghiệm cho nhiều trường hợp của nhiều nước khácnhau. Khi nghiên cứu về các yếu tố tác động đến việc tham gia chuỗicung ứng toàn cầu của các doanh nghiệp trên quốc tế nói chung vàViệt Nam nói riêng, đa phần các tác giả đều có tiếp cận xem xét cácyếu tố này trên cả 2 mặt (thuận và nghịch) bao gồm mặt thúc đẩy vàmặt cản trở. Từ đó xem xét tác động tích cực của mặt thúc đẩy và tácđộng tiêu cực của mặt cản trở. Tuy nhiên, dù một yếu tố nào đó cóthể được xem xét ở cả hai mặt nhưng rõ ràng ở mỗi một yếu tố đó sẽcó một khía cạnh ảnh hưởng mang tính thúc đẩy hoặc mang tính cảntrở nổi trội hơn khía cạnh còn lại.Đi sâu vào phân tích thị trường Đông Á, Harvie (2010) đã tổng34hợp từ các nghiên cứu trước đó và đưa ra danh sách các nhân tố gâynhiều cản trở đến hoạt động sản xuất và kinh doanh của hầu hết cácdoanh nghiệp đó là: Khả năng tiếp cận đất đai; Khả năng tiếp cậnvốn; Chi phí theo quy định; Khuôn khổ pháp lý; Khả năng tiếp cậncông nghệ, thông tin, thị trường và các dịch vụ trợ giúp doanhnghiệp; Cạnh tranh quốc tế; Chi phí vận chuyển tương đối cao; Chiphí kiểm định; Thất bại của thị trường; Các vấn đề liên quan đếnthuế của công ty tư nhân; Nguồn nhân lực trình độ cao; Huấn luyệnvà đào tạo cấp độ công ty; Quan điểm của xã hội; Cơ sở hạ tầng; Chiphí ...