Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Nông nghiệp: Nghiên cứu chọn tạo giống ngô lai ngắn ngày, chịu hạn cho các tỉnh Miền Trung

Luận án "Nghiên cứu chọn tạo giống ngô lai ngắn ngày, chịu hạn cho các tỉnh Miền Trung" được nghiên cứu, đánh giá 30 dòng ngô tự phối (từ A1 – A30) được chọn tạo ra bằng phương pháp tự phối kết hợp fullsib từ các nguồn vật liệu của Viện Nghiên cứu Ngô và một số giống ngô thương mại như P4199, CP989, B9698, CP999, QT331, P3012.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Nông nghiệp: Nghiên cứu chọn tạo giống ngô lai ngắn ngày, chịu hạn cho các tỉnh Miền Trung BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM ----- ----- LƯƠNG THÁI HÀ NGHIÊN CỨU CHỌN TẠO GIỐNG NGÔ LAI NGẮN NGÀY, CHỊU HẠN CHO CÁC TỈNH MIỀN TRUNG Chuyên ngành: Di truyền và Chọn giống cây trồng MÃ SỐ: 9.62.01.11 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI, 2023 1 [ Công trình được hoàn thành tại: VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM Người hướng dẫn khoa học: 1. TS. Nguyễn Xuân Thắng 2. TS. Vương Huy Minh Phản biện 1: Phản biện 2: Phản biện 3: Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án tiến sĩ cấp Viện họp tại .................................................................. Vào hồi giờ , ngày tháng năm 20... Có thể tìm hiểu luận án tại: - Thư viện Quốc gia Việt Nam - Thư viện Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Bắc Trung Bộ và Duyên hải Nam Trung Bộ là vùng có điều kiện khí hậu khắc nghiệt nhất trong cả nước. Điều kiện khí hậu của vùng là yếu tố hạn chế trong sản xuất nông nghiệp. Hàng năm thường xảy ra nhiều thiên tai như bão, lũ, hạn hán, mà nguyên nhân cơ bản là do vị trí, cấu trúc địa hình tạo ra. Điều kiện khí hậu của vùng gây khó khăn cho sản xuất đặc biệt là sản xuất nông nghiệp. Vùng có diện tích đất cát, sỏi, đất bạc màu chiếm tỷ lệ lớn. Để có thể chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tăng vụ, hoặc mở rộng diện tích trồng ngô, vùng rất cần các giống ngô ngắn ngày, chín sớm, chịu hạn, năng suất cao để tăng vụ, tăng diện tích. Qua cơ cấu thời vụ, cơ cấu cây trồng cho thấy việc chọn tạo tập đoàn giống chín sớm, chịu hạn, đánh giá đặc điểm nông sinh học, đánh giá KNKH để từ đó chọn ra các tổ hợp lai chín sớm, chịu hạn triển vọng có thể đưa vào khảo nghiệm sản xuất có ý nghĩa vô cùng to lớn đối với các tỉnh Miền Trung Việt Nam. Xuất phát từ những lý do trên, đề tài: “Nghiên cứu chọn tạo giống ngô lai ngắn ngày, chịu hạn cho các tỉnh Miền Trung” đã được thực hiện. 2. Mục đích, yêu cầu của đề tài - Đánh giá, tuyển chọn được một số dòng ngô ngắn ngày, chịu hạn, có đặc điểm nông sinh học và khả năng kết hợp tốt phục vụ công tác chọn tạo giống ngô lai ngắn ngày, chịu hạn và năng suất cao. - Chọn tạo được 1 - 2 giống ngô lai triển vọng ngắn ngày, có khả năng chịu hạn, năng suất cao thích hợp với điều kiện sinh thái ở các tỉnh miền Trung. 2 3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu - 30 dòng ngô tự phối được chọn tạo ra bằng phương pháp truyền thống, từ các quần thể tự tạo của Viện Nghiên cứu Ngô, một số giống ngô lai thương mại được ký hiệu từ A1-A30. - Tổ hợp lai đỉnh (topcross) tạo ra từ các dòng thuần của đề tài và đối chứng là giống ngô ngắn ngày, chịu hạn LVN885 và NK67 đang được trồng phổ biến. 3.2. Phạm vi nghiên cứu Đề tài được nghiên cứu trong phạm vi Viện Nghiên cứu Ngô và 2 tỉnh miền Trung: Nghệ An và Bình Định trong thời gian từ 2015 - 2017 4. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 4.1. Ý nghĩa khoa học - Luận án bổ sung cơ sở khoa học về phương pháp đánh giá, chọn lọc các dòng ngô thuần, các tổ hợp lai theo hướng ngắn ngày, chịu hạn. - Kết quả nghiên cứu của luận án cung cấp thêm nhiều dẫn liệu, thông tin khoa học về di truyền tính chín sớm, tính chịu hạn, khả năng kết hợp và mối tương quan giữa thời gian sinh trưởng, khả năng chịu hạn với đặc điểm nông sinh học trong chọn giống ngô lai chín sớm, chịu hạn. 4.2. Ý nghĩa thực tiễn - Kết quả nghiên cứu đã xác định được 7 dòng có khả năng chịu hạn tốt và KNKH cao về năng suất là A2, A6, A13, A17, A19, A24 và A26 một số dòng có đặc điểm nông sinh học tốt, ngắn ngày, năng suất cao và khả năng chịu hạn tốt phục vụ cho chương trình tạo giống ngô lai ngắn ngày và chịu hạn. 3 - Phát triển và đưa vào sản xuất diện rộng 1 giống ngô lai mới VS6939 (phát triển từ tổ hợp lai A17 x T693) ngắn ngày, chịu hạn và năng suất cao phục vụ trực tiếp cho sản xuất ngô tại các tỉnh miền Trung, góp phần nâng cao năng suất, sản lượng ngô vùng này. 5. Những đóng góp mới của luận án - Xác định được 7 dòng ngô ngắn ngày, có khả năng chịu hạn và KNKH cao: A2, A6, A13, A17, A19, A24, A26, bổ sung vào tập đoàn dòng ngô thuần ưu tú phục vụ công tác chọn tạo giống ngô lai ngắn ngày và chịu hạn. - Phát triển và đưa vào sản xuất giống ngô lai với tên gọi VS6939 (phát triển từ tổ hợp lai A17 x T693) tại các tỉnh m ...