Đề tài nghiên cứu nhằm 2 mục tiêu: Xác định một số dòng, giống đậu tương có khả năng chịu ngập phục vụ phát triển đậu tương đông trên đất ướt tại Hà Nội; xây dựng các biện pháp kỹ thuật cang tác phù hợp nhằm nâng cao năng suất cho đậu tương Đông trên đất ướt tại Hà Nội.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt luận án Tiến sĩ Nông nghiệp: Nghiên cứu tuyển chọn giống và biện pháp kỹ thuật nâng cao khả năng chịu ngập cho đậu tương vụ ĐÔng tại Hà NộiBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNT VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM PHẠM THỊ XUÂN NGHIÊN CỨU TUYỂN CHỌN GIỐNGVÀ BIỆN PHÁP KỸ THUẬT NÂNG CAO KHẢ NĂNG CHỊU NGẬP CHO ĐẬU TƯƠNG VỤ ĐÔNG TẠI HÀ NỘI Chuyên ngành: Khoa học cây trồng Mã số: 9620110 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ NÔNG NGHIỆP Hà Nội - 2021 Công trình được hoàn thành tại: VIỆN KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. TS. Trần Thị Trường 2. TS. Trần Danh Sửu Phản biện 1: ………………………………………………....... Phản biện 2: ………………………………………………....... Phản biện 3: ………………………………………….....……..Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấp Viện họp tại: Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam Vào hồi giờ phút, ngày tháng năm 2022 Có thể tìm hiểu luận án tại: - Thư viện Quốc gia Việt Nam - Thư viện Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam 1 MỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của đề tài Đậu tương hay còn gọi là đậu nành [Glycine max (L.) Merrill] thuộc loại câyhọ đậu (Fabaceae), bộ Fabales. Đậu tương là một trong những loại cây trồng quantrọng có giá trị kinh tế cao, có giá trị sử dụng toàn diện, cung cấp thức ăn chongười, là nguồn nguyên liệu cho chăn nuôi, công nghiệp thực phẩm, dược liệu,mỹ phẩm. Ở Việt Nam, đậu tương là cây trồng lâu đời, có vị trí quan trọng trongsản xuất nông nghiệp, được đánh giá là cây có hiệu quả kinh tế cao trong chiếnlược chuyển đổi cơ cấu cây trồng, tăng giá trị hàng hóa nông sản. Với ưu thế ngắnngày, đậu tương có thể được gieo trồng nhiều vụ trong năm, là cây lý tưởng trongnhiều công thức luân canh, xen canh, tăng vụ, gối vụ. Sản xuất đậu tương giúptăng hệ số sử dụng đất, giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho nông dân. Diện tích gieo trồng đậu tương vụ Đông Xuân năm 2019 của Hà Nội đạt 2,9nghìn ha trên 3,4 nghìn ha gieo trồng cả năm (chiếm 85,3%); năng suất 1,69tấn/ha, sản lượng đạt 4,9 nghìn tấn trong tổng số 5,92 nghìn tấn/năm (chiếm83,05%). Cây đậu tương đã trở thành cây trồng chủ lực, chiếm vị thế quan trọngtrong cơ cấu vụ Đông của Hà Nội cũng như các tỉnh Đồng bằng sông Hồng. Tuy nhiên, sản xuất đậu tương ở Hà Nội còn manh mún, phân tán, đầu tưthâm canh thấp, ứng dụng các kỹ thuật mới còn hạn chế, diện tích sản xuất đậutương không ổn định và đang dần thu hẹp lại. Một trong những nguyên nhân cơbản dẫn đến năng suất đậu tương chưa cao là chưa chọn được bộ giống đậutương phù hợp với điều kiện sinh thái của Hà Nội, cũng như chưa có các biệnpháp kỹ thuật đồng bộ, thích hợp. Đặc biệt, ở Hà Nội thường hay mưa vào khoảng cuối tháng 9, khi bắt đầu vụđậu tương Đông. Mưa kéo dài nên lúc gieo đậu tương rất hay gặp mưa lớn, đấtluôn ướt, đồng ruộng có thể bị ngập nước. Những giống đậu tương trước đâychọn tạo được đa phần là các giống chịu hạn và chịu rét; nghiên cứu về cácgiống chịu ngập chưa được chú trọng. Do vậy, việc tuyển chọn giống đậu tươngcó thể chịu ngập trong thời kỳ đầu của quá trình sinh trưởng, thích nghi với điềukiện tự nhiên của Hà Nội cũng như xác định được các biện pháp kỹ thuật canhtác đậu tương Đông trên đất ướt sau lúa mùa nhằm nâng cao năng suất và hiệuquả sản xuất đậu tương là cần thiết. Xuất phát từ những vấn đề trên, chúng tôitiến hành đề tài: “Nghiên cứu tuyển chọn giống và biện pháp kỹ thuật nângcao khả năng chịu ngập cho đậu tương vụ Đông tại Hà Nội”. Nghiên cứu xácđịnh được giống đậu tương chịu ngập với điều kiện canh tác ở Hà Nội cùng vớicác biện pháp kỹ thuật khác sẽ góp phần nâng cao năng suất và sản lượng đậutương ở Hà Nội, nâng cao thu nhập cho bà con nông dân.2. Mục tiêu nghiên cứu - Xác định được một số dòng, giống đậu tương có khả năng chịu ngậpphục vụ phát triển đậu tương Đông trên đất ướt tại Hà Nội. - Xây dựng các biện pháp kỹ thuật canh tác phù hợp nhằm nâng cao năng 2suất cho đậu tương Đông trên đất ướt sau lúa mùa tại Hà Nội.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài3.1. Ý nghĩa khoa học - Kết quả của đề tài luận án cung cấp cơ sở khoa học có giá trị về tuyển chọncác dòng, giống đậu tương có khả năng sinh trưởng, phát triển tốt trong điềukiện ngập nước và các biện pháp kỹ thuật canh tác thích hợp cho cây đậu tươngđạt năng suất cao trong điều kiện đất ướt sau lúa mùa. - Kết quả nghiên cứu của đề tài luận án còn là tài liệu tham khảo phục vụ chocông tác giảng dạy, học tập, nghiên cứu khoa học, tập huấn và chỉ đạo sản xuấtvề cây đậu tương.3.2. Ý nghĩa thực tiễn - Tuyển chọn các giống đậu tương có khả năng sinh trưởng phát triển tốt,cho năng suất cao phù hợp với điều kiện vụ Đông trên đất ướt sau lúa mùa có ýnghĩa thực ti ...