Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Tình hình chất hữu cơ, mùn và các biện pháp cải thiện chất hữu cơ trong đất xám tỉnh Bắc Giang

Đề tài nhằm đánh giá thực trạng chất hữu cơ và mùn trong nhóm đất xám ở huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang; Đánh giá ảnh hưởng của các loại hình sử dụng đất tới số lượng và chất lượng chất hữu cơ và mùn trong nhóm đất nghiên cứu; Đề xuất các biện pháp cải thiện tình trạng chất hữu cơ nhằm duy trì và nâng cao độ phì nhiêu nhóm đất xám huyện Lạng Giang, tỉnh Bắc Giang. Mời các bạn cùng tham khảo chi tiết nội dung tài liệu.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Tình hình chất hữu cơ, mùn và các biện pháp cải thiện chất hữu cơ trong đất xám tỉnh Bắc GiangBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOBỘ NÔNG NGHIỆP VÀ PTNTHỌC VIỆN NÔNG NGHIỆP VIỆT NAMLUYỆN HỮU CỬTÌNH HÌNH CHẤT HỮU CƠ, MÙNVÀ CÁC BIỆN PHÁP CẢI THIỆN CHẤT HỮU CƠTRONG ĐẤT XÁM TỈNH BẮC GIANGCHUYÊN NGÀNH: KHOA HỌC ĐẤTMÃ SỐ: 62 62 01 03TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨHÀ NỘI, NĂM 2014Công trình được hoàn thành tại Học viện Nông nghiệp Việt NamNgười hướng dẫn khoa học:1. GS.TS. Vũ Hữu Yêm2. PGS.TS. Cao Việt HàPhản biện 1: PGS.TS. Nguyễn Văn BộPhản biện 2: PGS.TS. Lê Văn ThiệnPhản biện 3: TS. Trần Đức ToànLuận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm Luận án cấp Học viện họp tạiHọc viện Nông nghiệp Việt Namvào hồigiờngàythángnămCó thể tìm hiểu Luận án tại thư viện:- Thư viện Quốc gia- Thư viện Học viện Nông nghiệp Việt NamMỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của đề tàiChất hữu cơ là dấu hiệu cơ bản để phân biệt đất và mẫu chất. Chất hữu cơ là nguồncung cấp các dinh dưỡng cho cây trồng đồng thời cũng là thành phần chi phối khả nănghấp phụ dinh dưỡng của đất. Trong quá trình phân hủy, chất hữu cơ tạo ra axit humic kíchthích bộ rễ phát triển đẩy mạnh việc hút chất dinh dưỡng của cây. Số lượng, tính chất củachất hữu cơ có ảnh hưởng và quyết định đối với các tính chất: lý, hoá, sinh học và độ phìnhiêu của đất.Việt Nam nằm trong vùng nhiệt đới nóng ẩm mưa nhiều, chất hữu cơ trong đấtbị phân giải nhanh và dễ bị rửa trôi vào mùa mưa do đó phần lớn diện tích đất tự nhiêncủa Việt Nam có hàm lượng chất hữu cơ không cao, chất lượng mùn kém (chủ yếu làmùn thuộc nhóm funvat và Funvat-humat). Nguồn cung cấp chính hữu cơ cho đất canhtác là tàn dư thực vật và phân hữu cơ. Hiện nay, việc đầu tư phân bón cho sản xuất,đặc biệt là trên đất đồi còn hạn chế, nhất là phân hữu cơ. Bón phân vô cơ thuận lợi hơnnhiều so với bón phân hữu cơ do quá trình chế biến, bảo quản phân hữu cơ tốn nhiềucông sức hơn. Trong khi đó, nông dân ở nhiều vùng thường đốt tàn dư thực vật sau khithu hoạch dẫn đến tình trạng suy giảm lượng chất hữu cơ tươi xâm nhập vào đất. Tấtcả các tác động này khiến cho lượng hữu cơ trong đất bị suy giảm dẫn đến giảm độ phìđất và năng suất cây trồng.Sự mất chất hữu cơ trong đất kéo theo hàng loạt các hậu quả nghiêm trọng nhưlàm suy giảm độ phì nhiêu của đất: suy giảm các tính chất vật lý đất, giảm lượng vàchất của dung tích hấp thu cũng như dinh dưỡng dễ tiêu trong đất. Đó là nguyên nhânhàng đầu làm đất mất sức sản xuất. Cùng với việc mất rừng, việc canh tác đất đồi núikhông có biện pháp bảo vệ đất làm cho chất hữu cơ trong đất và hàm lượng các chỉtiêu dinh dưỡng trong đất ngày càng giảm sút nghiêm trọng, đặc biệt là ở đất vùng đồinúi thuộc các tỉnh phía Bắc Việt Nam. Bên cạnh đó, việc tích lũy được các chất hữu cơtrong đất còn là cơ sở quan trọng cho việc lưu giữ được khí CO2, một trong nhữngnguyên nhân gây nên hiện tượng nóng lên của khí hậu toàn cầu.Ở Việt Nam 3/4 diện tích tự nhiên là đất đồi núi, trong đó nhóm đất xám(Acrisols) chiếm khoảng 20 triệu ha (Bộ NN&PTNT, 2009a). Đặc điểm chung củanhóm đất xám là đất chua, hàm lượng hữu cơ không cao, nghèo chất dinh dưỡng, dễ bịkhô hạn,... Việc khai thác nhóm đất xám nói riêng có tác động lớn đến sự phát triểnkinh tế - xã hội của đất nước.Bắc Giang là tỉnh thuộc vùng trung du miền núi Bắc bộ, có nhóm đất xámchiếm trên 70% diện tích đất nông nghiệp (Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh BắcGiang, 2012). Do đó nâng cao độ phì nhiêu của đất xám để từ đó nâng cao hiệu quả sửdụng đất là một việc làm rất cần thiết. Xuất phát từ tình hình trên việc thực hiện đề tài1“Tình hình chất hữu cơ, mùn và các biện pháp cải thiện chất hữu cơ trong đất xámtỉnh Bắc Giang” là có ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn cao. Trên cơ sở xác địnhđược tình hình chất hữu cơ và chất lượng mùn trong đất xám trên một số loại hình sửdụng đất tỉnh Bắc Giang đưa ra các giải pháp cải thiện chất hữu cơ trên đất xám; địnhhướng sử dụng đất xám hợp lý, cho hiệu quả kinh tế, xã hội và môi trường; đảm bảoxây dựng chiến lược phát triển nền nông nghiệp bền vững.2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứuĐối tượng nghiên cứu: Chất hữu cơ và mùn trong đất xám ở huyện Lạng Giang,tỉnh Bắc Giang; Phạm vi nghiên cứu: Nghiên cứu trên các loại hình sử dụng: Lâmnghiệp, cây ăn quả (vải), chuyên lúa, lúa màu và chuyên màu ở 3 đơn vị đất xámchiếm diện tích lớn nhất ở huyện Lạng giang là đất xám điển hình (Haplic Acrisols),đất xám có tầng loang lổ (Plinthic Acrisols) và đất xám feralit (Ferralic Acrisols);Nghiên cứu được tiến hành trên địa bàn huyện Lạng Giang vì ở huyện Lạng Giang cóđầy đủ các đặc điểm về khí hậu, thời tiết, đất đai đặc trưng cho tỉnh Bắc Giang, bêncạnh đó diện tích đất xám chiếm đến 67% diện tích đất tự nhiên và phân bố đầy đủ cácđơn vị đất xám trên địa bàn huyện.3. Mục tiêu nghiên cứuĐánh giá thực trạng chất hữu cơ và mùn trong nhóm đất xám ở huyện LạngGiang, tỉnh Bắc Giang; Đánh giá ảnh hưởng của các loại ...