Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Tôn giáo học: Vai trò Phật giáo đối với tín ngưỡng của người Việt (Qua thời Trần)

Trên cơ sở làm rõ vai trò, vị trí của Phật giáo đối với tín ngưỡng của người Việt ở thời Trần, chỉ ra những tác động tích cực và bất cập của Phật giáo đối với xã hội thời đại này, luận án đề xuất những khuyến nghị và giải pháp nhằm giúp các nhà quản lý và hoạch định chính sách phát huy tích cực và hạn chế những bất cập của Phật giáo trong giai đoạn công nghiệp hóa - hiện đại hóa ngày nay.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Tôn giáo học: Vai trò Phật giáo đối với tín ngưỡng của người Việt (Qua thời Trần) ĐẠIHỌCQUỐCGIAHÀNỘITRƯỜNGĐẠIHỌCKHOAHỌCXÃHỘIVÀNHÂNVĂN NGUYỄNTHÚYTHƠM (ThíchMinhThịnh) VAITRÒPHẬTGIÁOĐỐIVỚI TÍNNGƯỠNGCỦANGƯỜIVIỆT (QuathờiTrần) Chuyênngành:Tôngiáohọc Mãsố:62.22.90.01 TÓMTẮTLUẬNÁNTIẾNSĨTÔNGIÁOHỌC 1 HàNội2016 Côngtrìnhđượchoànthànhtại: TrườngĐạihọcKhoahọcXãhộivàNhânvăn, ĐạihọcQuốcgiaHàNội Giáoviênhướngdẫn:PGS.TS.NguyễnHồngDương Phảnbiện1: Phảnbiện2: Phảnbiện3:Luậnánđượcbảovệ tạiHộiđồngchấmluậnántiếnsĩcâpc ́ ơ sởTrườngĐạihọcKhoahọcXãhội&Nhânvănvàohồi:.......giờ.... ngày.....tháng......năm2016. 2Cóthểtìmhiểuluậnántại:ThưviệnQuốcgiaViệtNamTrungtâmThôngtin–Thưviện,ĐạihọcQuốcgiaHàNội 3 MỞĐẦU 1.Tínhcấpthiếtcủađềtàiluậnán PhậtgiáotruyềnvàonướctatừđầuCôngnguyên,tồntạilâudàiđếnngàynayvàcó ảnhhưởngsâusắcđếnđờisốngtinhthầncủa ngườiViệtNamtrênmọiphươngdiệnchínhtrị,tư tưởng,vănhóaxãhội. Tronglịchsử dântộc,thời Trầnđượcđánhgiálàthờikỳ pháttriểnrựcrỡ nhấttrongthờiđạiphongkiếnViệtNam.ĐólàthờikỳPhậtgiáoThiềnTôngđượccoinhư Quốcgiáo,trở thành“bệ đỡ”tưtưởngcủacácvuaTrầntrongđườnglốilãnhđạo,điềuhànhvàquản lýđấtnước.GiữaPhậtgiáovàtriềuđìnhcósựgắnkếtsâurộng,tạo nênsứcmạnhgiữ gìn,xâydựngvàbảovệ đấtnước.CácvuaTrần chủ trươngnhậpthế,tuvàtụckhôngtáchrờinhau,thể hiệnquatưtưởng‘Hòaquangđồngtrần”,khuôngphòdântộc,cứunhânđộ thếngaytạitrầngian. Đâycũnglàthờikỳ Phậtgiáotrở thành“cốttủy”hoànhậpvới nềnvănhóadântộc,đểlạinhiềudấuấn,ảnhhưởngsâurộngđếntínngưỡng,phongtụctậpquán,thế giớiquan,nhânsinhquancủacác tầnglớpnhândân;đặcbiệttrongtư tưởngtrị nước,lậppháp,hànhpháp,tronglốisống,nếpsốngcủatầnglớpvuaquantriềuđình.Nhờthấmnhuầntư tưởngtừ bi,bácái,cứunhânđộ thế,xátộicủaPhật giáo…,nhàTrầncùngnhândânđoànkếtmộtlòngxâydựngđấtnước vữngmạnh. Trênmặttrậnchốnggiặcngoạixâm,bảovệ tổ quốc,nhàTrầnđạtđượcnhữngchiếncônghiểnhách,balầnđánhtanquânNguyênMông,mộtđộiquânxâmlượccótầmcỡthếgiới,chinhphụchầuhết cácquốcgiahùngmạnhlúcbấygiờ. Mặtkhácdướigócđộvănhóa,Phậtgiáođãphầntạonênbảnsắc củanềnvănhóaViệtNam.Nhiềucôngtrìnhnghiêncứuđãchỉrarằng, tínngưỡngtruyềnthốnglàyếutốhếtsứcquantrọngđểhìnhthànhnên 1bảnsắcvănhóacủamỗidântộc.Tuynhiên,tôngiáocũnglàyếutốgópphầnkhôngnhỏvàosựhìnhthànhbảnsắcvănhóacủamỗiquốcgia, dântộc.BảnsắcvănhóaViệtNamđượchìnhthànhcóvaitròcủaTínngưỡngtruyềnthốngbảnđịa(Vậtlinhgiáo,thờMẫu,thờđathần,thờcúngtổtiên),Phậtgiáo,Nhogiáo,Đạogiáo.Dướigócđộđó,PhậtgiáothờiTrầncũnglàmộtbộ phậncấuthànhcủanềnvănhóaViệtNam,tạonênmộtbảnsắcvănhóariêngbiệtvănhóathờiTrần. Ngoài ra, nghiên cứu vai trò của Phật thời Trần đối với tínngưỡngcủangườiViệtquacáclễhộichùa(cầumưa,cầumùa…),vàtrongđờisốngsinhhoạtthườngnhậtcủangườidân,khôngchỉkhẳngđịnhmốiquanhệ khăngkhítgiữaPhậtgiáovàtínngưỡngdângian,màcònchothấymộtquátrìnhgiaolưu,tiếpbiếnvănhóagiữamột tôngiáongoạilaivàvănhóabảnđịa. Ngày nay, theo cách nhìn nhận đánh giá mới, văn hóa truyềnthốnglàmộtnguồnlựcpháttriểnxãhội.Trongbốicảnhhộinhậpvà toàncầuhóa,đặcbiệttronghoàncảnhthế giớicónhữngbiếnđộng về chínhtrịvàchiếntranhbấtthườngđangxảyra,nhữnggiátrị văn hóatruyềnthống,màPhậtgiáolàmộtbộphậncấuthành,sẽlà“ chất keokếtdính”tâmhồncủangườiViệtNamcùnghướngvềcộinguồn,vunđắpchosự pháttriểntrườngtồndântộcvàtiếpthunhữngtinhhoacủathếgiới. NghiêncứuvaitròcủaPhậtgiáothờiTrầnđốivớitínngưỡng ngườiViệtcũnglàkhơigợilạilòngtự hàodântộc,giáodụccácthếhệngàynay,đặcbiệtlàthế hệ trẻ.Trêncơsởđógiáodụctìnhđoànkếtmộtlòngyêuquêhươngđấtnước. Cuốicùng,nghiêncứuvaitròPhậtgiáođốivớitínngưỡngcủa ngườiViệtcũngcótácdụngđịnhhướngđúngđắnchocôngtácquảnlýcáchoạtđộngtôngiáo(Phậtgiáo)bùngnổngàynay,bảotồncácgiátrịtốtđẹpcủaPhậtgiáo. Tấtcả nhữnglýdotrìnhbàytrênđâylànguyênnhânvàcũnglàmục đích để tác giả chọn đề tài “Vai trò Phật giáo đối với tínngưỡngcủangườiViệt”(QuathờiTrần)làmLuậnántiếnsĩ. 2 2.Mụcđíchvànhiệmvụcủaluậnán 2.1.Mụcđíchcủaluậnán Trêncơsởlàmrõvaitrò,vịtrícủaPhậtgiáođốivớitínngưỡng củangườiViệtởthờiTrần,chỉranhữngtácđộngtíchcựcvàbấtcậpcủaPhậtgiáođốivớixãhộithờiđạinày,đềxuấtnhữngkhuyếnnghịvàgiảiphápnhằmgiúpcácnhàquảnlývàhoạchđịnhchínhsáchphát huytíchcựcvàhạnchếnhữngbấtcậpcủaPhậtgiáotronggiaiđoạn côngnghiệphóahiệnđạihóangàynay. 2.2.Nhiệmvụcủaluậnán ChỉrađặcđiểmcủaPhậtgiáovàtínngưỡ ngcủangườ iViệt t ...