Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Vật lý: Sự hình thành hành tinh quan sát bởi ALMA - Tính chất khí và bụi trên đĩa tiền hành tinh quay quanh các ngôi sao có khối lượng thấp

Mục tiêu của đề tài là nghiên cứu của luận án sử dụng các quan sát thiên văn vô tuyến ở bước sóng millimet/dưới-millimet phát ra bởi các phân tử CO (12CO, 13CO và C18O) và bụi. Phát xạ từ 12CO cung cấp thông tin về lớp phân tử gần với khí quyển của đĩa, các đồng phân kém phổ biến hơn (13CO và C18O) cung cấp thông tin nằm sâu hơn trong lớp phân tử của đĩa. Phát xạ mm của bụi giúp nghiên cứu các tính chất trên mặt phẳng giữa của đĩa.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Vật lý: Sự hình thành hành tinh quan sát bởi ALMA - Tính chất khí và bụi trên đĩa tiền hành tinh quay quanh các ngôi sao có khối lượng thấpBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO VIỆN HÀN LÂM KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ ……..….***………… NGUYỄN THỊ PHƯƠNGSỰ HÌNH THÀNH HÀNH TINH QUAN SÁT BỞI ALMA: TÍNH HỌCVÀ CHẤT KHÍ VIỆN BỤIKHOA TRÊN HỌC VÀ CÔNG ĐĨA TIỀN HÀNHNGHỆ TINH QUAY QUANH CÁC NGÔI SAO CÓ KHỐI LƯỢNG THẤP ……..….***………… Chuyên ngành: Vật lý nguyên tử Mã số: 9 44 01 06 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨCông trình này được hoàn thành tại: Phòng thí nghiệm Thiên vănBordeux– Đại học Bordeaux và Học viện Khoa học và Công nghệ – ViệnHàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt NamNgười hướng dẫn khoa học 1: TS. Phạm Ngọc Điệp – Trung tâm Vũ trụViệt Nam, Học viện Khoa học và Công nghệNgười hướng dẫn khoa học 2: TS. Anne Dutrey – Phòng thí nghiệm Thiênvăn Bordeux, Đại học BordeauxPhản biện 1: TS. Emmanuel Dartois, Viện Khoa học Phân tử Orsay, Pháp HỌC VIỆN KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆPhản biện 2: GS.TS. Hideko Nomura, Đài Thiên văn Quốc gia Nhật Bản ……..….***…………Luận án đã được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án tiến sĩ cấp cơ sở,họp tại Viện Vật Lí – Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Namvào hồi 9 giờ, ngày 22 tháng 11 năm 2019Có thể tìm hiểu luận án tại:- Thư viện Học viện Khoa học và Công nghệ- Thư viện Quốc gia Việt NamCác công trình đã công bố1. Phuong, N. T., Dutrey, A., Diep, P. N, Guilloteau, S., Chapillon, E., Di Folco, E., Tang, Y-W., Pietu, V., Bary, J., Beck, T. , Hersant , F., Hoai, D.T., Hure , J.M. , Nhung, P.T. , Pierens, A. , Tuan-Anh, P., GG Tau A: properties and dynamics from the cavity to the outer disk, submitted to A&A.2. Phuong, N. T., Chapillon, E., Majumdar, L., Dutrey, A., Guilloteau, S., Piétu, V., Wakelam, V., Diep, P. N., Tang, Y.- W., Beck, T., & Bary, J., First detection of H2S in a protoplanetary disk. The dense GG Tauri A ring, A&A, 616, L5, 2018.3. Phuong, N. T., Diep, P. N., Dutrey, A., Chapillon, E., Darriulat, P., Guilloteau, S., Hoai, D. T., Tuyet Nhung, P., Tang, Y.-W., Thao, N. T., & Tuan-Anh, P., Morphology of the 13CO(3-2) millimetre emission across the gas disc surrounding the triple protostar GG Tau A using ALMA observations, RAA, 18, 031, 2018. ix Tóm tắt Hiểu một cách cặn kẽ sự hình thành các hệ hành tinh là một thách thức lớn củavật lý thiên văn trong thế kỷ 21. Quan sát các ngôi sao trẻ có khối lượng thấp, tươngtự như Mặt trời khi chúng còn ở giai đoạn sơ khai là một bước cần thiết để hiểu sựhình thành của các hệ hành tinh. Thật vậy, các hành tinh được hình thành từ đĩa khívà bụi quay quanh những ngôi sao trẻ này (được gọi là sao T Tauri). Đĩa vật chất(khí và bụi) này, một phần còn lại của đám mây phân tử nơi mà ngôi sao trung tâmhình thành, gọi là đĩa tiền hành tinh. Xác định tính chất vật lý và hóa học của đĩatiền hành tinh đã trở thành một lĩnh vực quan trọng của vật lý thiên văn hiện đại,yêu cầu có các quan sát chi tiết và mô hình phức tạp. Do đó, ràng buộc những điềukiện ban đầu dẫn đến hình thành hệ hành tinh bằng việc so sánh với các mô hìnhlý thuyết yêu cầu các quan sát để có thể đánh giá tính chất vật lý (mật độ, nhiệt độ,nhiễu loạn, vv) và sự phát triển hóa học của các đĩa khí và bụi quanh sao T Tauri.Trên thực tế, việc xác định các tham số vật lý cơ bản này gặp phải hạn chế lớn vớichỉ một vài quan sát đơn lẻ. Do đó, vai trò của người quan sát là xác định chiến lượcquan sát phù hợp, ví dụ, quan sát một số phân tử, cho phép xác định chính xác tínhchất vật lý của đĩa vật chất. Biết các tính chất của bụi (mật độ, kích thước, hình thái)là cần thiết không những để hiểu sự hình thành của phôi hành tinh mà còn để hiểunguồn gốc hình thành các phân tử phức tạp. Các phân tử hữu cơ phức tạp có thểhình thành trên bề mặt các hạt bụi, nơi các phân tử khí đóng băng khi nhiệt độ đủthấp (ví dụ phân tử khí CO bị đóng băng trên bề mặt của các hạt bụi ngay khi nhiệtđộ đạt khoảng 17–20 K). Các phân tử khí bị dính vào bề mặt hạt bụi tương tác vớinhau tạo nên các phân tử mới phức tạp hơn. Luận án này nghiên cứu các tính chấtcủa khí và bụi trên đĩa tiền hành tinh quanh một hệ thống sao ba có khối lượngthấp, GG Tau A, sử dụng các quan sát vạch phát xạ quay của các phân tử đánh dấunhư 12 CO, 13 CO, C18 O, DCO+ , HCO+ và H2 S và phát xạ liên tục từ bụi ở nhiều bướcsóng khác nhau được quan sát bởi các hệ giao thoa vô tuyến. Chương 1 của luận án giới thiệu chủ đề nghiên cứu và các hiểu biết hiện nay vềđĩa tiền hành tinh. Các nghiên cứu lý thu ...