Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Xã hội học: Di cư mùa vụ nông thôn - đô thị và vai trò giới trong gia đình có người di cư ở nông thôn Hải Phòng

Mục đích nghiên cứu của luận án nhằm làm rõ đặc điểm của di cư mùa vụ nông thôn - đô thị tại địa bàn nghiên cứu. Chỉ ra ảnh hưởng của di cư mùa vụ đến những thay đổi về vai trò giới trong các gia đình có người di cư mùa vụ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Xã hội học: Di cư mùa vụ nông thôn - đô thị và vai trò giới trong gia đình có người di cư ở nông thôn Hải PhòngHỌC VIỆN CHÍNH TRỊ QUỐC GIA HỒ CHÍ MINHNGUYỄN THỊ PHƯƠNG THẢODI CƯ MÙA VỤ NÔNG THÔN - ĐÔ THỊ VÀ VAITRÒ GIỚI TRONG GIA ĐÌNH CÓ NGƯỜI DI CƯ ỞNÔNG THÔN HẢI PHÒNG HIỆN NAY(Nghiên cứu trường hợp tại xã Quốc Tuấn và xã Quang Trung,huyện An Lão, Hải Phòng)TÓM TẮT LUẬN ÁN LUẬN ÁN TIẾN SĨCHUYÊN NGÀNH: XÃ HỘI HỌCMã số: 62 31 30 01Hà Nội – 2018Công trình được hoàn thành tạiHọc viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí MinhNgười hướng dẫn khoa học: 1. GS.TS. Trịnh Duy Luân2. TS. Hà Việt HùngPhản biện 1:.......................................................................................................Phản biện 2:.......................................................................................................Phản biện 3:...........................................................................................................Luận án sẽ được bảo vệ trước hội đồng chấm luận án cấp học việnhọp tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí MinhVào hồi..... giờ..... ngày... tháng.... năm 2018Có thể tìm hiểu luận án tại:- Thư viện Quốc gia Việt Nam- Thư viện Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh1MỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứuHiện nay, di cư ở Việt Nam bao gồm 3 loại hình chính: di cư lâu dài, di cưngắn hạn và di cư mùa vụ. Tuy nhiên, số liệu cấp quốc gia và các nghiên cứuquy mô lớn về di cư nội địa ở Việt Nam chưa phản ánh đầy đủ về loại hình dicư ngắn hạn và di cư mùa vụ.Nhìn chung, di cư mùa vụ nông thôn - đô thị là hoạt động góp phần cảithiện cuộc sống, nâng cao thu nhập, triển kinh tế hộ gia đình và công cuộc xóađói giảm nghèo ở nông thôn. Tuy nhiên, bên cạnh những tác động về kinh tế, dicư mùa vụ cũng ảnh hưởng nhất định đến việc tổ chức đời sống gia đình ngườidi cư tại nơi đi. Tuy nhiên, cho đến nay trên cả nước cũng như tại địa bàn thànhphố Hải Phòng chưa có nghiên cứu lớn và có hệ thống nào về di cư mùa vụnông thôn – đô thị cũng như những ảnh hưởng của nó đến vai trò giới trong giađình. Từ thực tế tìm hiểu, nhiều địa bàn của Hải Phòng có hiện tượng di cư mùavụ với số lượng người không nhỏ. Trong số đó, huyện An Lão là một huyệnthuần nông với số lượng di cư mùa vụ tăng nhiều trong hơn 5 năm trở lại đây.Nhiều người dân hoặc là làm thêm nghề khác hoặc là di cư đi xa kiếm việc làm.Tuy vậy, việc coi nông nghiệp là sinh kế, là thẻ “bảo hiểm” của mình vốn đã ănsâu trong suy nghĩ của nhiều người dân nông thôn nên tại địa bàn nghiên cứu,phần lớn người dân thường chọn di cư ngắn hạn, theo mùa vụ. Khác với các báocáo nghiên cứu kết quả di cư cấp Quốc gia về hiện tượng “nữ hoá di cư”, địabàn nghiên cứu của Luận án có những đặc điểm khác biệt nhất định về giới tínhcủa người di cư, tần suất có mặt ở nhà của người di cư, sự phân công lao độngtrong gia đình và một số vấn đề khác. Một trong số đó là việc phân công lại laođộng trong gia đình khi lao động chính di cư. Làm sao để có thể thay thế cáccông việc cũ của lao động chính? Làm sao có thể thích nghi và hoàn thành tốtcác công việc đó? và làm sao để đảm bảo gia đình luôn ổn định, đoàn kết và bềnvững là những câu hỏi cần nghiên cứu làm rõ. Vì lý do đó, tác giả lựa chọn đềtài “Di cư mùa vụ nông thôn - đô thị và vai trò giới trong gia đình có người dicư ở nông thôn Hải Phòng” làm đề tài nghiên cứu luận án của mình.2. Mục tiêu nghiên cứu2.1. Mục tiêu tổng quátTừ thực trạng di cư mùa vụ nông thôn - đô thị tại địa bàn nghiên cứu chỉ ranhững ảnh hưởng của nó tới sự thay đổi vai trò giới trong gia đình người di cư.2.2. Mục tiêu cụ thể- Làm rõ đặc điểm của di cư mùa vụ nông thôn - đô thị tại địa bàn nghiên cứu.- Chỉ ra ảnh hưởng của di cư mùa vụ đến những thay đổi về vai trò giớitrong các gia đình có người di cư mùa vụ.- Đề xuất những khuyến nghị có liên quan đến việc quản lý di cư mùa vụở địa bàn nghiên cứu và nhận thức về bình đẳng giới trong điều kiện của các giađình có người di cư.3. Đối tượng, khách thể, phạm vi nghiên cứu3.1. Đối tượng nghiên cứu2- Đặc điểm di cư lao động mùa vụ nông thôn - đô thị tại Hải Phòng.- Ảnh hưởng của di cư mùa vụ tới sự thay đổi về vai trò giới trong gia đìnhcó người di cư ở nông thôn Hải Phòng.3.2. Khách thể nghiên cứuHộ gia đình của người di cư mùa vụ hai xã Quốc Tuấn và Quang Trung,huyện An Lão, thành phố Hải Phòng.3.3. Phạm vi nghiên cứu- Về thời gian: trong phạm vi khảo sát (2014 - 2015).- Về không gian: xã Quốc Tuấn và Quang Trung, huyện An Lão, Hải Phòng.- Về nội dung nghiên cứu: trong phạm vi mối quan hệ giữa di cư mùa vụ vàvai trò giới trong các gia đình có người di cư mùa vụ ở địa bàn nghiên cứu.4. Câu hỏi nghiên cứu và giả thuyết nghiên cứu4.1. Câu hỏi nghiên cứuLuận án hướng tới việc trả lời các câu hỏi nghiên cứu như sau:- Hộ gia đình có người di cư mùa vụ có những đặc điểm gì (về nhân khẩuxã hội, về các hoạt động kinh tế - xã hội)?- Di cư mùa vụ nông thôn – đô t ...