Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân Alzheimer, người chăm sóc và đánh giá hiệu quả của một số biện pháp can thiệp không dùng thuốc

Luận án thực hiện nghiên cứu hướng đến các mục tiêu: mô tả thực trạng chất lượng cuộc sống của bệnh nhân Alzheimer điều trịtại Bệnh viện Lão khoa Trung ương từ tháng 1/2011 đến tháng 6/2013 và gánh nặng chăm sóc, chất lượng cuộc sống của người chăm sóc họ; đánh giá hiệu quả của một số biện pháp can thiệp không dùng thuốc nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân Alzheimer và người chăm sóc họ. Mời các bạn cùng tham khảo.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Chất lượng cuộc sống của bệnh nhân Alzheimer, người chăm sóc và đánh giá hiệu quả của một số biện pháp can thiệp không dùng thuốcBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠOBỘ Y TẾVIỆN VỆ SINH DỊCH TỄ TRUNG ƢƠNG-----------------*-------------------NGUYỄN BÍCH NGỌCCHẤT LƢỢNG CUỘC SỐNG CỦA BỆNH NHÂN ALZHEIMER,NGƢỜI CHĂM SÓC VÀ ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ CỦA MỘT SỐBIỆN PHÁP CAN THIỆP KHÔNG DÙNG THUỐCChuyên ngành: Vệ sinh xã hội học và Tổ chức y tếMã số: 62.72.01.64TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SỸ Y HỌCHÀ NỘI – 2014Công trình được hoàn thành tại:VIỆN VỆ SINH DỊCH TỄ TRUNG ƢƠNGNgười hướng dẫn khoa học:1. PGS.TS Đỗ Thị Khánh Hỷ2. TS Nguyễn Thị Thùy DươngPhản biện 1: PGS.TS Phạm Văn Thao (Học viện Quân Y)Phản biện 2: GS.TS Nguyễn Xuân Nghiên (Bệnh viện Bạch Mai)Phản biện 3: PGS.TS Nguyễn Công Hoan (Trường Đại học Y Hà Nội)Luận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Viện họp tạiViện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương,vào hồi ...... giờ .... , ngày ..... tháng ..... năm 2014Có thể tìm hiểu luận án tại:- Thư viện Quốc gia- Thư viện Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ươngCÁC CHỮ VIẾT TẮTAD:Bệnh Alzheimer (Alzheimer’s Disease)ADL:Đánh giá hoạt động hàng ngày (Activities of Daily Living)BVLKTƯ: Bệnh viện Lão khoa Trung ươngDSM- IV- TR: Sách chẩn đoán và thống kê các bệnh rối loạn tâm thần, Xuất bản lầnthứ tư, Bản hiệu đính (Diagnostic and Statistical Manual of MentalDisorders, Fourth Edition, Text Revision)IADL:Đánh giá hoạt động hàng ngày có sử dụng dụng cụ phương tiện(Instrumental Activities of Daily Living scale)ICD-10:Phân loại bệnh tật quốc tế, phiên bản 10 (International Classification ofDiseases, 10th revision)MMSE:Đánh giá tình trạng tâm trí thu gọn (Mini Mental State Exam)NINCDS-ADRDA: Viện quốc gia về đột quỵ và các rối loạn thần kinh, giao tiếp Bệnh Alzheimer và các rối loạn liên quan (National Institute ofNeurological and Communicative Disorders and Stroke - Alzheimer’sDisease and Related Disorders Association)QOL:Chất lượng cuộc sống (Quality of Life)QOL-AD:Chất lượng cuộc sống trong bệnh Alzheimer(Quality of Life–Alzheimer’s Disease)NPI:Bản kiểm Đánh giá trạng thái tâm thần kinh(NeuroPsychiatric Inventory)SSTT:Sa sút trí tuệWHO:Tổ chức Y tế Thế giới – TCYTTG (World Health Organization)1ĐẶT VẤN ĐỀ1. Tính cấp thiết của đề tàiTheo nhận định của TCYTTG (WHO), dân số thế giới đang bị “già hoá”.Toàn thế giới có khoảng 600 triệu người từ 60 tuổi trở lên. Số lượng người caotuổi sẽ tăng gấp đôi vào năm 2025 và đạt xấp xỉ 3 tỷ người năm 2050. Hơnmột nửa số người cao tuổi của thế giới sống ở Châu Á. Số liệu điều tra biếnđộng dân số và kế hoạch hóa gia đình 1/4/2012 của Tổng cục Thống kê chothấy tỷ trọng dân số từ 60 tuổi trở lên của Việt Nam là 10,2% tổng số dân, dânsố từ 65 tuổi trở lên là 7,1%. Việt Nam chính thức bước vào giai đoạn đượcgọi là “thời kỳ già hóa dân số”. Thời gian để Việt Nam chuyển đổi từ cơ cấudân số “đang già hóa” sang “dân số già” sẽ ngắn hơn nhiều so với nhiều quốcgia khác, chỉ khoảng 20 năm.Tuổi già làm tăng nguy cơ phát triển các bệnh mạn tính và thoái hóa, trongđó có sa sút trí tuệ mà bệnh Alzheimer chiếm 50 - 70%. Nó thật sự là thảm họađối với người cao tuổi, không những do tỷ lệ mắc bệnh cao ở nhóm tuổi này,mà còn do bệnh gây ảnh hưởng lớn và lâu dài về mọi mặt cho bệnh nhân, giađình và xã hội, làm giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, người chămsóc. Để góp phần giảm bớt gánh nặng này, ngoài các nghiên cứu về dịch tễ,các thuốc chữa bệnh thì các phương pháp không dùng thuốc, chất lượng cuộcsống (CLCS) và vấn đề chăm sóc bệnh nhân Alzheimer được tiến hành nghiêncứu ở nhiều vùng trên thế giới. Tại Việt Nam, sa sút trí tuệ và bệnh Alzheimercũng bắt đầu được y học và xã hội quan tâm. Một số nghiên cứu đã được tiếnhành để tìm hiểu tỷ lệ mắc bệnh, các yếu tố nguy cơ, tiêu chuẩn sàng lọc vàchẩn đoán sa sút trí tuệ, bệnh Alzheimer tại Việt Nam. Tuy nhiên, số lượng đềtài nghiên cứu về bệnh này còn hạn chế, chủ yếu tập trung vào nghiên cứu lâmsàng, chưa có đề tài nào về chất lượng cuộc sống của bệnh nhân Alzheimer,người chăm sóc cũng như các biện pháp điều trị hỗ trợ. Vì vậy, đề tài này đượctiến hành nhằm mục tiêu:1. Mô tả thực trạng chất lượng cuộc sống của bệnh nhân Alzheimer điều trịtại Bệnh viện Lão khoa Trung ương từ tháng 1/2011 đến tháng 6/2013 vàgánh nặng chăm sóc, chất lượng cuộc sống của người chăm sóc họ.2. Đánh giá hiệu quả của một số biện pháp can thiệp không dùng thuốc nhằmnâng cao chất lượng cuộc sống của bệnh nhân Alzheimer và người chămsóc họ.2. Những đóng góp mới của luận ánĐây là công trình nghiên cứu có hệ thống đầu tiên về thực trạng chất lượngcuộc sống của bệnh nhân Alzheimer, gánh nặng và chất lượng cuộc sống liênquan đến sức khỏe của người chăm sóc họ và đánh giá hiệu quả của một sốbiện pháp can thiệp không dùng thuốc.Các thang điểm đánh giá của quốc tế đã được Việt hóa và áp dụng đánh giáthành công cho bệnh nhân, người chăm sóc. Có thể ứng dụng các bộ công cụnày để đánh giá chất lượng cuộc sống của bệnh nhân, gánh nặng chăm sóc2trong chương trình quản lý chăm sóc bệnh nhân Alzheimer. Luận án đã nghiêncứu được 120 bệnh nhân Alzheimer có nhiều biểu hiện rối loạn tư duy, cảmxúc và hành vi, có chất lượng cuộc sống chỉ đạt khoảng 50% so với mức tốt vàliên quan mật thiết đến nhiều yếu tố thuộc về tình trạng của bệnh. Kết quảnghiên cứu đã lượng hóa được chất lượng cuộc sống của bệnh nhân Alzheimer,gánh nặng chăm sóc, chất lượng cuộc sống của người chăm sóc và các yếu tốliên quan.Luận án đã chứng minh được hiệu quả rõ rệt của các biện pháp can thiệpkhông dùng thuốc đối với bệnh nhân Alzheimer và người chăm sóc họ. Cácbiện pháp can thiệp không dùng thuốc được áp dụng trong luận án tương đốiđơn giản, dễ thực hiện nhưng hiệu quả và có thể chuyển giao để áp dụng rộngrãi vào thực tế để chăm sóc điều trị bệnh nhân Alzheimer và triển khai cácnghiên cứu sâu rộng hơn.Kết quả nghiên cứu của luận ...