Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh, giá trị của 18F-FDG PET/CT trong lập kế hoạch xạ trị điều biến liều và tiên lượng ở bệnh nhân ung thư thực quản 1/3 trên

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học "Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh, giá trị của 18F-FDG PET/CT trong lập kế hoạch xạ trị điều biến liều và tiên lượng ở bệnh nhân ung thư thực quản 1/3 trên" được ngiên cứu với mục tiêu: Khảo sát một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hình ảnh 18F-FDG PET/CT của bệnh nhân ung thư thực quản 1/3 trên; Đánh giá giá trị của 18F-FDG PET/CT trong lập kế hoạch xạ trị điều biến liều và tiên lượng sau hóa - xạ trị triệt căn ở bệnh nhân ung thư thực quản 1/3 trên.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh, giá trị của 18F-FDG PET/CT trong lập kế hoạch xạ trị điều biến liều và tiên lượng ở bệnh nhân ung thư thực quản 1/3 trên BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNG VIỆN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 ===***=== NGUYỄN ĐÌNH CHÂU NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH, GIÁ TRỊ CỦA 18F-FDG PET/CT TRONG LẬP KẾ HOẠCH XẠ TRỊ ĐIỀU BIẾN LIỀU VÀ TIÊN LƯỢNG Ở BỆNH NHÂN UNG THƯ THỰC QUẢN 1/3 TRÊN Chuyên ngành: Chẩn đoán hình ảnh Mã số: 62 72 0166 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC HÀ NỘI - 2022 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI VIỆN NGHIÊN CỨU KHOA HỌC Y DƯỢC LÂM SÀNG 108 Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. LÊ NGỌC HÀ Phản biện: 1. 2. 3. Luận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Viện họp tại: Viện Nghiên cứu Khoa học Y Dược Lâm sàng 108. Vào hồi giờ ngày tháng năm 2022 Có thể tìm hiểu luận án tại: 1. Thư viện Quốc gia Việt Nam 2. Thư viện Viện NCKH Y Dược lâm sàng 108 DANH MỤC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN ĐÃ ĐƯỢC CÔNG BỐ 1. Nguyễn Đình Châu, Lê Ngọc Hà (2021), Giá trị của 18 F-FDG PET/CT trong đánh giá giai đoạn bệnh nhân ung thư thực quản 1/3 trên. Tạp chí Y Dược học quân sự, (7), tr. 65-71. 2. Nguyễn Đình Châu, Lê Ngọc Hà (2021), Nghiên cứu giá trị của 18 F-FDG PET/CT trong lập kế hoạch xạ trị điều biến liều ở bệnh nhân ung thư thực quản 1/3 trên. Tạp chí Y Dược lâm sàng 108, (6), tr. 164 – 170. 3. Nguyễn Đình Châu, Lê Ngọc Hà (2021), Nghiên cứu vai trò tiên lượng của giá trị hấp thu chuẩn 18F-FDG PET/CT ở bệnh nhân ung thư biểu mô vảy thực quản điều trị hóa – xạ triệt căn, Tạp chí Y học Việt Nam, (1), tr. 220-225. 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Ung thư thực quản (UTTQ) 1/3 trên là bệnh lý ác tính có tiên lượng xấu. Hóa – xạ trị triệt căn là chỉ định điều trị hàng đầu cho bệnh giai đoạn tiến triển tại vùng. Trong đó, kỹ thuật xạ trị điều biến liều (XTĐBL) được ưu tiên chỉ định cho UTTQ 1/3 trên do các ưu điểm như cho phép điều trị liều cao (≥ 60 Gy) tại u, giảm liều trên cơ quan lành và cải thiện tỷ lệ sống thêm toàn bộ so với kỹ thuật xạ trị 3D thông thường. Các phương pháp chẩn đoán hình ảnh thông thường như nội soi và cắt lớp vi tính (CLVT) do dựa trên hình ảnh cấu trúc nên có hạn chế trong đánh giá thâm nhiễm của khối u theo chiều dọc thành thực quản cũng như phân biệt tổn thương hạch và di căn xa có kích thước < 10 mm. 18F-FDG PET/CT là phương pháp chẩn đoán dựa trên hình ảnh chuyển hóa và khảo sát toàn thân nên đã khắc phục những hạn chế trên và có vai trò quan trọng trong đánh giá giai đoạn, lập kế hoạch xạ trị và tiên lượng sau điều trị UTTQ 1/3 trên. Hiện nay, còn ít công trình khoa học trong nước đề cập đến vai trò của 18F-FDG PET/CT trong lập kế hoạch XTĐBL UTTQ 1/3 trên và tiên lượng sau điều trị. Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành nghiên cứu với hai mục tiêu: 1. Khảo sát một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và hình ảnh 18 F-FDG PET/CT của bệnh nhân ung thư thực quản 1/3 trên. 2. Đánh giá giá trị của 18F-FDG PET/CT trong lập kế hoạch xạ trị điều biến liều và tiên lượng sau hóa - xạ trị triệt căn ở bệnh nhân ung thư thực quản 1/3 trên. 2 TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1 CHẨN ĐOÁN VÀ ĐIỀU TRỊ UTTQ 1/3 TRÊN Thực quản 1/3 trên được tính từ bờ dưới sụn nhẫn tới bờ dưới của tĩnh mạch azygos hay chỗ phân chia khí quản (carina) trên hình ảnh CT. Trên nội soi dạ dày - thực quản, đoạn này thường cách cung răng trên từ 15 - 25 cm. Mô bệnh học UTTQ 1/3 trên hầu hết là ung thư biểu mô vảy. 1.1.1 Chẩn đoán ung thư thực quản 1/3 trên - Lâm sàng: bệnh thường gặp ở nam giới trên 50 tuổi có tiền sử hút thuốc, uổng rượu. Các triệu chứng thường gặp gồm nuốt nghẹn, đau ngực và sút cân. Có thể kèm theo khàn tiếng, ho, khó thở, nôn máu, nổi hạch cổ - Cận lâm sàng: + Nội soi thực quản sinh thiết là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán UTTQ. + Chụp cắt lớp vi tính là phương pháp thường quy trong đánh giá giai đoạn UTTQ, có ưu thế trong đánh giá xâm lấn u vào các tạng lân cận, di căn hạch và di căn xa vùng cổ - ngực – bụng. + 18F-FDG PET/CT bổ sung thông tin quan trọng về di căn hạch, di căn xa và các tổn thương ung thư kết hợp. + Phương pháp khác: siêu âm nội soi, nội soi tai - mũi - họng, nội soi khí - phế quản. 1.1.2 Chẩn đoán giai đoạn Theo AJCC 7 năm 2010, giai đoạn UTTQ 1/3 trên được đánh giá dựa vào bốn yếu tố gồm mức độ xâm lấn của u nguyên phát (T), 3 số lượng hạch di căn (N), di căn xa (M) và độ mô học. Bệnh có 5 giai đoạn từ 0-IV tương ứng với tiên lượng xấu dần. Bảng 1.1: Phân loại giai đoạn bệnh UTTQ 1/3 trên theo AJCC 7 T (u nguyên phát) Giai TNM Độ mô đoạn học Tis Loạn sản độ cao 0 TisN0M0 1, X T1a Xâm lấn niêm mạc IA T1N0M0 1, X T1b Xâm lấn hạ niêm mạc IB T1N0M0 2, 3 T2 Xâm lấn lớp cơ IIA T2-3N0M0 1, X T3 Xâm lấn mô đệm cạnh thực IIB T2-3N0M0 2, 3 quản T1-2N1M0 Bất kỳ T4a Xâm lấn màng phổi, màng tim T4b Xâm lấn mạch máu lớn, khí IIIA T1-2N2M0 Bất kỳ quản, thân đốt sống T3N1M0 Bất kỳ N (di căn hạch) T4aN0M0 Bất kỳ N0 Không di căn hạch N1 Di căn 1-2 hạch vùng IIIB T3N2M0 Bất kỳ N2 Di căn 3-6 hạch vùng IIIC T4aN1-2M0 Bất kỳ ...