Tóm tắt Luận án tiến sĩ Y học: Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh và giá trị của siêu âm, chụp cắt lớp vi tính trong chẩn đoán, theo dõi bệnh sán lá gan lớn

Mục đích cơ bản của luận án này là Xác định giá trị của siêu âm, chụp cắt lớp vi tính kết hợp với xét nghiệm bạch cầu ái toan trong chẩn đoán bệnh sán lá gan lớn. Đánh giá sự thay đổi tổn thương gan mật trên hình ảnh siêu âm sau điều trị bệnh sán lá gan lớn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án tiến sĩ Y học: Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh và giá trị của siêu âm, chụp cắt lớp vi tính trong chẩn đoán, theo dõi bệnh sán lá gan lớnBỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ TRƢỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI LÊ LỆNH LƢƠNG NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM HÌNH ẢNH VÀ GIÁ TRỊ CỦA SIÊU ÂM, CHỤP CẮT LỚP VITÍNH TRONG CHẨN ĐOÁN, THEO DÕI BỆNH SÁN LÁ GAN LỚN Chuyên ngành: Chẩn đoán hình ảnh Mã số: 62720166 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC HÀ NỘI - 2016 Công trình được hoàn thành tại: Trường Đại học Y Hà Nội Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS. Vũ Long 2. GS, TS. Nguyễn Văn ĐềPhản biện 1: GS.TS. Phạm Minh ThôngPhản biện 2: PGS.TS. Thái Khắc ChâuPhản biện 3: PGS.TS. Nguyễn Ngọc San Luận án được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án cấptrường. Họp tại:………………..........................………………. Vào hồi:……giờ……ngày……tháng……..năm 2016Có thể tìm hiểu luận án tại các thư viện: Thư viện Quốc gia Thư viện Trường Đại học Y Hà Nội Thư viện thông tin Y học Trung ương 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Bệnh sán lá gan bao gồm sán lá gan lớn (SLGL) và sán lá gannhỏ. SLGL do 2 loài Fasciola hepatica hoặc Fasciola gigantica gâynên. Tổn thương điển hình trên siêu âm (SA) hay chụp cắt lớp vi tính(CLVT) thường dễ chẩn đoán, các tổn thương không điển hình có thểgiống nhiều bệnh lý gan mật khác như áp xe gan, u gan hay tổnthương do các ký sinh trùng khác, có thể dẫn đến chẩn đoán nhầm. Xác nhận chẩn đoán dựa trên xét nghiệm tìm thấy trứng sán trongphân nhưng kết quả rất thấp. Xét nghiệm huyết thanh miễn dịch chẩnđoán ELISA (Enzyme Linked Immunosorbent Assay) rất có giá trị vớiđộ nhạy 100% và độ đặc hiệu 95 - 98%. Để chẩn đoán bệnh sớm ởtuyến y tế cơ sở và theo dõi các tổn thương gan mật trên SA, chúng tôitiến hành nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu đặc điểm hình ảnh và giátrị của siêu âm, chụp cắt lớp vi tính trong chẩn đoán, theo dõi bệnhsán lá gan lớn” với các mục tiêu sau:1. Mô tả đặc điểm hình ảnh siêu âm và chụp cắt lớp vi tính tổn thương gan mật do sán lá gan lớn.2. Xác định giá trị của siêu âm, chụp cắt lớp vi tính kết hợp với xét nghiệm bạch cầu ái toan trong chẩn đoán bệnh sán lá gan lớn.3. Đánh giá sự thay đổi tổn thương gan mật trên hình ảnh siêu âm sau điều trị bệnh sán lá gan lớn.1. Tính cấp thiết của đề tài: Bệnh SLGL ở người đang ngày càng gia tăng, ảnh hưởng tới sứckhỏe cộng đồng trên toàn thế giới đặc biệt ở các nước phát triển, cókhí hậu nhiệt đới trong đó có Việt Nam. Đã có một số nghiên cứutrong và ngoài nước mô tả hình ảnh tổn thương gan mật điển hìnhtrên SA và chụp CLVT do SLGL. Hiện nay, SA và chụp CLVT là 2phương tiện chẩn đoán được trang bị ở hầu hết các tuyến y tế cơ sở,có khả năng phát hiện sớm tổn thương gan mật. Kết hợp các dấu hiệuhình ảnh SA hoặc chụp CLVT với xét nghiệm tỷ lệ bạch cầu ái toan(BCAT) có khả năng chẩn đoán bệnh tốt và rất cần thiết cho tuyến ytế địa phương, những nơi mà xét nghiệm ELISA chưa được triển khai 2và khả năng tìm thấy trứng SLGL trong phân là rất thấp.2. Những đóng góp mới của luận án: Kết hợp các dấu hiệu hình ảnh SA hoặc CLVT các tổn thương ganmật do SLGL với xét nghiệm tỷ lệ BCAT để xây dựng điểm chẩnđoán sán lá gan lớn FDS1 (Fasciola diagnostic score 1) và FDS2(Fasciola diagnostic score 2) dựa trên phương pháp phân tích hồi quylogistic đa biến. Các biến độc lập có giá trị trong chẩn đoán bệnhSLGL bao gồm: BCAT > 8%; Đám/đám+rải rác; Chùm nho; Đườnghầm; Không đẩy TMC; Dịch quanh gan; Bờ đám không rõ trên SA. FDS1 có tổng là 9 điểm, ngưỡng chẩn đoán SLGL là 5 với độnhạy 89,7%, độ đặc hiệu 93,3%, giá trị dự báo dương tính 95,0%, giátrị dự báo âm tính 86,5% và diện tích dưới đường cong AUC = 0,971. FDS2 có tổng điểm là 8, ngưỡng chẩn đoán SLGL là 4 có độ nhạy92,9%, độ đặc hiệu 94,4%, giá trị dự báo dương tính 95,9%, giá trịdự báo âm tính 90,3% và diện tích dưới đường cong AUC = 0,974. FDS1 và FDS2 có giá trị, đơn giản và dễ áp dụng cho tuyến y tếcơ sở, những nơi chưa được trang bị xét nghiệm ELISA.3. Bố cục luận án: Luận án gồm 135 trang: Ngoài phần đặt vấn đề 2 trang, kết luận 2trang, kiến nghị 1 trang còn có 4 chương: Chương 1: Tổng quan tàiliệu 36 trang; Chương 2: Đối tượng và phương pháp nghiên cứu 21trang; Chương 3: Kết quả nghiên cứu 35 trang; Chương 4: Bàn luận38 trang. Luận án có 39 bảng, 9 biểu đồ và 36 hình, 130 tài liệu thamkhảo (tiếng Việt: 31. Tiếng Anh: 99). Chương 1 TỔNG QUAN TÀI LIỆU1.1. TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VỀ CHẨN ĐOÁN HÌNH ẢNHBỆNH SLGL1.1.1. Tình hình nghiên cứu trên thế giới Linne (1758) đã tìm thấy Fasciola hepatica, sau đó Cobbold(1885) đã phát hiện ra loài Fasciola gigantica. Năm 1987, Serrano Miguel A Pagola và cộng s ...