Tóm tắt Luận án tiến sĩ Y học: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và một số thay đổi miễn dịch trong bệnh viêm đa cơ và viêm da cơ

Luận án được nghiên cứu với mục tiêu nhằm Khảo sát mối liên quan giữa một số tự kháng thể của bệnh viêm đa cơ và bệnh viêm da cơ với một số đặc điểm của bệnh. Khảo sát đặc điểm một số allele thuộc locus HLA-DRB1 của bệnh viêm đa cơ và bệnh viêm da cơ ở người Việt Nam.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án tiến sĩ Y học: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và một số thay đổi miễn dịch trong bệnh viêm đa cơ và viêm da cơ 1 ĐẶT VẤN ĐỀ1. Tính cấp thiết của đề tài Viêm đa cơ và viêm da cơ được xếp vào nhóm bệnh tự miễn với tổn thương cơ bản là tình trạngviêm mạn tính của các bó cơ (viêm đa cơ) và có thể có tổn thương da kèm theo (viêm da cơ). Tiến triểncủa bệnh viêm đa cơ và viêm da cơ phụ thuộc vào mức độ tổn thương của các cơ quan trong cơ thể vàsự xuất hiện của các tự kháng thể có trong huyết thanh. Trong viêm đa cơ và viêm da cơ, hơn 80%bệnh nhân có những kháng thể kháng lại các thành phần của bào tương hoặc nhân tế bào. Viêm đa cơvà viêm da cơ gồm một nhóm bệnh có biểu hiện những triệu chứng lâm sàng không đồng nhất nên việcxác định các kháng thể đặc hiệu với bệnh rất quan trọng, giúp bác sỹ lâm sàng nhận biết được nhữngbiểu hiện lâm sàng đặc trưng với từng kháng thể, tiên lượng bệnh nhân và chọn được một phác đồ điềutrị thích hợp cũng như để làm rõ hơn cơ chế bệnh sinh của bệnh. Trong bệnh viêm đa cơ và viêm da cơ, một số gen thuộc phức hợp hòa hợp mô chủ yếu của người(HLA- human leukocyte antigen) có liên quan chặt chẽ và rõ ràng nhất với sự tiến triển của bệnh. Đó lànhững gen thuộc HLA lớp I và HLA lớp II, những gen này tham gia mã hóa các phân tử nhận biết vàtrình diện kháng nguyên nên có một vai trò quan trọng trong quá trình điều hòa miễn dịch của cơ thể.Những gen này cũng có mối liên quan chặt chẽ với các kháng thể đặc hiệu của bệnh và bệnh nhân sẽ cónhững biểu hiện đặc điểm lâm sàng đặc trưng riêng tương ứng với từng gen. Khi phân tích bản đồ gentừ các nghiên cứu được tiến hành ở nhiều chủng tộc người khác nhau cho thấy, bệnh viêm đa cơ vàviêm da cơ có liên quan chặt chẽ nhất với hai locus HLA-DRB1 và HLA-DQA1. Trên thế giới, đã có nhiều nghiên cứu tìm hiểu về các đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng vànhững thay đổi miễn dịch cũng như vai trò của gen trong cơ chế bệnh sinh của bệnh viêm đa cơ vàviêm da cơ. Tại Việt Nam, đã có một số nghiên cứu về đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnhviêm đa cơ và viêm da cơ nhưng chưa có nhiều nghiên cứu tìm hiểu về các thay đổi miễn dịch vànhững gen nguy cơ của bệnh ở người Việt Nam.2. Những đóng góp mới của luận án - Luận án đã nghiên cứu về đặc điểm lâm sàng và cận lâm sàng của bệnh viêm đa cơ và viêm dacơ. - Luận án đã tìm hiểu về các thay đổi miễn dịch và những gen nguy cơ của bệnh viêm đa cơ và viêmda cơ ở người Việt Nam, so sánh với các chủng tộc người nước ngoài. Việc xác định các biến thể genlà yếu tố nguy cơ của bệnh ở người Việt Nam cũng sẽ giúp hoàn thiện bản đồ gen thế giới và là cơ sởcho quá trình phát minh các thuốc điều trị đặc hiệu hơn của bệnh.3. Mục tiêu nghiên cứu 2 - Mô tả đặc điểm lâm sàng- cận lâm sàng của bệnh viêm đa cơ và bệnh viêm da cơ. - Khảo sát mối liên quan giữa một số tự kháng thể của bệnh viêm đa cơ và bệnh viêm da cơ với một số đặc điểm của bệnh. - Khảo sát đặc điểm một số allele thuộc locus HLA-DRB1 của bệnh viêm đa cơ và bệnh viêm da cơ ở người Việt Nam.4. Cấu trúc luận án Luận án có 123 trang, với 4 chương chính: Đặt vấn đề (2 trang), chương 1: Tổng quan (33trang), chương 2: Đối tượng và phương pháp nghiên cứu (14 trang), chương 3: Kết quả nghiên cứu(31 trang), chương 4: Bàn luận (40 trang), Kết luận (2 trang), Kiến nghị (1 trang). Trong luận án có35 bảng, 7 biều đồ, 1 sơ đồ, 7 hình Luận án có 162 tài liệu tham khảo, trong đó có 5 tài liệu tiếng Việt, 157 tài liệu tiếng Anh. CHƢƠNG 1 TỔNG QUAN VỀ BỆNH VIÊM ĐA CƠ VÀ VIÊM DA CƠ1.1. Các thay đổi về miễn dịch trong bệnh viêm đa cơ và viêm da cơ Bệnh viêm đa cơ và viêm da cơ đặc trưng bởi sự thâm nhiễm của các tế bào viêm đơn nhân vàotrong tổ chức cơ, dẫn đến tình trạng yếu cơ và mỏi cơ. Trong huyết thanh của những bệnh nhân này,có nhiều kháng thể lưu hành được phát hiện.1.2. Vai trò của gen trong cơ chế bệnh sinh của bệnh viêm đa cơ và viêm da cơ Trong viêm đa cơ và viêm da cơ, một số gen thuộc HLA lớp I và lớp II có liên quan chặt chẽ vớisự tiến triển của bệnh, đã tác động lên những loại tế bào lympho T khác nhau, dẫn đến sự kích thích(yếu tố nguy cơ) hoặc ức chế quá trình tiến triển của bệnh (yếu tố bảo vệ). Các allele nguy cơ vàallele bảo vệ chống lại sự tiến triển của bệnh viêm đa cơ và viêm da cơ cũng khác nhau về tính bềnvững bên trong của allele, dẫn đến những tác động khác nhau (kích thích hoặc ức chế) lên sự trìnhdiện của các tự kháng nguyên. Các allele của HLA có liên quan chặt chẽ với sự xuất hiện của nhữngtự kháng thể đặc hiệu với bệnh và có thể là nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện độc lập của các khángthể này ở trong huyết thanh.1.3. Đặc điểm lâm sàng- cận lâm sàng của bệnh viêm đa cơ và viêm da cơ - Cơ: Yếu cơ vùng gốc chi đối xứng hai bên. Các men cơ trong huyết thanh tăng. - Da: Ban màu đỏ tím ở vùng mi mắt, ban Gottron - Hô hấp: Viêm phổi kẽ, giảm quá trình thông khí do rối loạn chức năng của cơ hoành. - Khớp: Đau khớp hoặc viêm khớp giống như viêm khớp dạng thấp.1.4.Các tự kháng thể trong bệnh viêm đa cơ và viêm da cơ 3 Các tự kháng thể trong viêm đa cơ và viêm da cơ được chia thành 2 nhóm chính: kháng thể đặc hiệuvới bệnh và kháng thể kết hợp với bệnh. - Khoảng 50% bệnh nhân có các tự kháng thể đặc hiệu với bệnh, gồm: nhóm kháng thể khángsynthetase, kháng SRP, kháng Mi-2, kháng CADM-140, kháng SAE, kháng p155/140, kháng p140và kháng 200/100. - Các kháng thể kết hợp với bệnh viêm đa cơ và viêm da cơ: có thể gặp trong các bệnh tự miễnkhác như kháng thể kháng PM/Scl, Mas, Ro60/SSA, La/SSB và Ro52. CHƢƠNG 2: ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU2.1. Địa điểm và thời gian tiến hành nghiên cứu - Địa điểm: Khoa Cơ xư ...