Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và nồng độ một số cytokine huyết thanh ở bệnh nhân hen phế quản nhiều đợt cấp

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học "Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và nồng độ một số cytokine huyết thanh ở bệnh nhân hen phế quản nhiều đợt cấp" được nghiên cứu với mục tiêu: Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, thông khí phổi, dấu ấn viêm và nồng độ các cytokine huyết thanh ở bệnh nhân hen phế quản nhiều đợt cấp; Đánh giá mối liên quan giữa nồng độ các cytokine huyết thanh với một số đặc điểm lâm sàng, dấu ấn viêm và thông khí phổi ở bệnh nhân hen phế quản nhiều đợt cấp.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng và nồng độ một số cytokine huyết thanh ở bệnh nhân hen phế quản nhiều đợt cấp BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO BỘ QUỐC PHÒNG HỌC VIỆN QUÂN Y ======= PHẠM ĐẮC THẾNGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM LÂM SÀNG, CẬN LÂM SÀNG VÀ NỒNG ĐỘ MỘT SỐ CYTOKINE HUYẾT THANH Ở BỆNH NHÂN HEN PHẾ QUẢN NHIỀU ĐỢT CẤP Ngành: Nội khoa Mã số: 9720107 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC HÀ NỘI – 2024 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI HỌC VIỆN QUÂN Y Người hướng dẫn khoa học: 1. PGS.TS. Nguyễn Huy Lực 2. PGS.TS. Tạ Bá Thắng Phản biện 1: PGS.TS. Đinh Ngọc Sỹ Phản biện 2: PGS.TS. Vũ Văn Giáp Phản biện 3: GS.TS. Trần Huy Thịnh Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấptrường vào hồi: giờ ngày tháng năm 2024 Có thể tìm hiểu luận án tại: 1. Thư viện Quốc Gia 2. Thư viện Học viện Quân y1. Tính cấp thiết của đề tài Hen phế quản (HPQ) ảnh hưởng sức khỏe cộng đồng trên mọiphương diện, không phân biệt chủng tộc, giới tính, lứa tuổi. Gánhnặng về HPQ tiếp tục gia tăng trong 30 năm qua. Việt Nam nằmtrong số các nước có xu hướng gia tăng. Đợt cấp của HPQ là mộtbiến cố bất lợi, ảnh hưởng đến sự tiến triển của bệnh, gây các biếnchứng và có thể nguy cơ tử vong cho bệnh nhân. Bệnh nhân HPQnhiều đợt cấp là một trong các kiểu hình của hen không kiểm soát.Bản chất của HPQ nhiều đợt cấp liên quan đến quá trình đáp ứngviêm đường thở đa dạng và không ổn định: Đáp ứng viêm Th2 vàviêm không Th2. Đánh giá đặc điểm lâm sàng, rối loạn thông khíphổi và thay đổi các dấu ấn viêm, cytokine… giúp cho việc kiểm soátHPQ chính xác và hiệu quả hơn. Cơ chế viêm đóng vai trò chủ đạotrong bệnh sinh của HPQ với sự tham gia của nhiều tế bào. Cáccytokine đóng vai trò then chốt trong khởi phát, duy trì hay khuếchđại đáp ứng viêm trong HPQ. Ở nước ta chưa thấy các nghiên cứu vềđặc điểm lâm sàng, thông khí phổi, các dấu ấn viêm, đặc biệt là nồngđộ các cytokine huyết thanh ở kiểu hình HPQ nhiều đợt cấp. Chính vìvậy, chúng tôi nghiên cứu đề tài với 2 mục tiêu: 1. Mô tả một số đặc điểm lâm sàng, thông khí phổi, dấu ấn viêm và nồng độ các cytokine huyết thanh ở bệnh nhân hen phế quản nhiều đợt cấp. 2. Đánh giá mối liên quan giữa nồng độ các cytokine huyết thanh với một số đặc điểm lâm sàng, dấu ấn viêm và thông khí phổi ở bệnh nhân hen phế quản nhiều đợt cấp.2. Những đóng góp mới của đề tài - Kết quả của luận án cho thấy một số đặc điểm khác biệt về lâmsàng, cận lâm sàng và nồng độ một số cytokine huyết thanh ở bệnhnhân HPQ nhiều đợt cấp cấp. - Đã xác định được một số liên quan giữa nồng độ cytokinehuyết thanh với một số đặc điểm lâm sàng, dấu ấn viêm và chức năngthông khí phổi. Kết quả nghiên cứu góp phần xác định đặc điểm kiểu hình lâmsàng và đáp ứng viêm trong hen phế quản nhiều đợt cấp làm cơ sởcho điều trị kiểm soát một cách hiệu quả theo kiểu hình của bệnh. 53. Cấu trúc của luận án Luận án gồm 127 trang: Đặt vấn đề 2 trang; Chương 1 (Tổngquan tài liệu) 33 trang; Chương 2 (Đối tượng và phương pháp nghiêncứu) 22 trang; Chương 3 (Kết quả nghiên cứu) 34 trang; Chương 4(Bàn luận) 33 trang; Kết luận 2 trang; Kiến nghị 1 trang và Danh mụccác bài báo khoa học đã công bố. Luận án gồm 42 bảng, 5 biểu đồ, 6 hình, 164 tài liệu tham khảo(6 tài liệu tiếng Việt, 158 tài liệu tiếng Anh, 50% tài liệu trong vòng 5năm gần đây) và Phụ lục danh sách đối tượng tham gia nghiên cứu. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU1.1. Đợt cấp của hen phế quản và hen phế quản nhiều đợt cấp1.1.1. Đợt cấp hen phế quản1.1.2. Hen phế quản nhiều đợt cấp1.1.2.1. Khái niệm Hen phế quản nhiều đợt cấp hay hen phế quản có đợt cấpthường xuyên (Frequent exacerbation asthma or exacerbation proneasthma) là hen phế quản có đợt cấp nhập viện ≥ 2 lần/năm mặc dù đãđược điều trị kiểm soát chuẩn.1.1.2.2. Các yếu tố nguy cơ của hen phế quản nhiều đợt cấp Yếu tố môi trường Yếu tố cơ địa1.2. Cơ chế viêm và vai trò của cytokine trong hen phế quản1.2.1. Cơ chế viêm trong hen phế quản1.2.1.1. Cơ chế viêm qua trung gian Th2 (viêm Th2) Hen phế quản dị ứng khởi phát sớm Hen phế quản tăng bạch cầu ái toan khởi phát muộn1.2.1.2. Cơ chế viêm không thông qua trung gian Th2 (viêm không Th2)1.2.2. Vai trò của các cytokine trong cơ chế bệnh sinh của hen phế quản1.2.2.1. Các cytokine đáp ứng viêm Th21.2.2.2. Cytokine đáp ứng viêm không Th21.2.2.3. Các cytokine đáp ứng viêm và ức chế viêm1.3. Điều trị kiểm soát hen phế quản theo kiểu hình viêm1.3.1. Điều trị hen phế quản kiểu hình viêm Th21.3.2. Điều trị hen phế quản kiểu hình viêm không Th21.4. Các nghiên cứu liên quan đến đề tài1.4.1. Trên thế giới Các nghiên cứu đặc điểm lâm sàng hen phế quản nhiều đợt cấp. Các nghiên cứu về biến đổi viêm và nồng độ cytokine ở bệnhnhân hen phế quản nhiều đợt cấp. Nghiên cứu mối liên quan giữa nồng độ cytokine với một số đặcđiểm lâm sàng, cận lâm sàng.1.4.2. Tại Việt Nam Chưa thấy các nghiên cứu về đặc điểm lâm sàng, thông khí phổi,các dấu ấn viêm, đặc biệt là nồng độ các cytokine huyết thanh ở kiểuhình HPQ nhiều đợt cấp.CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU2.1. Đối tượng nghiên cứu- Nhóm bệnh: gồm 120 bệnh nhân HPQ ngoài đợt cấp, điều trị ngoạitrú tại Phòng quản lý bệnh HPQ - Bệnh viện Đa khoa Quốc tế HảiPhòng, thời gian từ tháng 1/2020 đến tháng 5/2023. Các bệnh nhânchia thành 2 nhóm: + Nhóm nhiều đợt cấp: gồm 60 bệnh nhân. + Nhóm ít đợt cấp: gồm 60 bệnh nhân.- Nhóm người bình thường: gồm 30 người bình thường được làm xétnghiệm cytokine huyết thanh để làm giá trị tham chiếu cho nhóm bệnh.2.1.1. Tiêu chuẩn ch ...