Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu tính đa hình thái đơn nucleotid (SNP) và đột biến một số gen trong ung thư buồng trứng

Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học "Nghiên cứu tính đa hình thái đơn nucleotid (SNP) và đột biến một số gen trong ung thư buồng trứng" được nghiên cứu với mục tiêu: Xác định đột biến gen BRCA1, BRCA2 ở bệnh nhân ung thư buồng trứng và mối liên quan với mô bệnh học; Xác định một số đa hình thái đơn nucleotid (SNP) trên gen XRCC3, RAD51 có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư buồng trứng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận án Tiến sĩ Y học: Nghiên cứu tính đa hình thái đơn nucleotid (SNP) và đột biến một số gen trong ung thư buồng trứng BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ Y TẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI LÊ NGUYỄN TRỌNG NHÂN NGHIÊN CỨU TÍNH ĐA HÌNH THÁI ĐƠN NUCLEOTID (SNP) VÀ ĐỘT BIẾN MỘT SỐ GEN TRONG UNG THƯ BUỒNG TRỨNG Chuyên ngành : Sản phụ khoa Mã số : 9720105 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC HÀ NỘI - 2022 CÔNG TRÌNH ĐƯỢC HOÀN THÀNH TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y HÀ NỘI Người hướng dẫn khoa học: GS.TS. NGUYỄN VIẾT TIẾN Phản biện 1: GS.TS. Cao Ngọc Thành Phản biện 2: PGS.TS. Lương Thị Lan Anh Phản biện 3: TS. Trịnh Hùng Dũng Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng chấm luận án Tiến sĩ cấp Trường, họp tại Trường Đại học Y Hà Nội Vào hồi…… giờ…… ngày…… tháng…… năm 2022 Có thể tìm hiểu luận án tại: - Thư viện Quốc gia Việt Nam - Thư viện Trường Đại học Y Hà Nội 1 ĐẶT VẤN ĐỀ Ngày nay tỉ lệ mắc và tử vong do các bệnh lý ung thư (UT) trên thế giới có xu hướng gia tăng nhanh chóng. Trong đó bệnh lý ung thư buồng trứng (UTBT) là một trong những loại ung thư thường gặp nhất ở phụ nữ. Giai đoạn sớm, bệnh thường diễn biến âm thầm với triệu chứng không đặc hiệu hoặc không có triệu chứng nên thường bị bỏ sót, chẩn đoán muộn. Tuy nhiên nếu phát hiện và điều trị bệnh kịp thời ở giai đoạn sớm tiên lượng tốt hơn nhiều so với giai đoạn tiến triển. Hầu hết ung thư buồng trứng phát triển tự nhiên. Khoảng 10% trường hợp ung thư buồng trứng có liên quan đến yếu tố di truyền. Đa số có liên quan đến Hội chứng ung thư vú – buồng trứng di truyền (Hereditary Breast and Ovarian Cancer- HBOC) do đột biến (ĐB) hai gen áp chế ung thư BRCA1 và BRCA2, dẫn tới giảm khả năng sửa chữa DNA. Nguy cơ mắc ung thư buồng trứng trong cả cuộc đời người phụ nữ là 1,22% nhưng tỷ lệ này tăng lên tới 27-63% ở những bệnh nhân mang ĐB gen BRCA1/2. Phụ nữ của những gia đình có nguy cơ cao nên được tư vấn và làm xét nghiệm di truyền để cá thể hóa các phương pháp sàng lọc, chẩn đoán, dự phòng và điều trị kịp thời. Bên cạnh đó, các đa hình đơn nucleotide (Single nucleotide polymorphism-SNP) của các gen sửa chữa tổn thương DNA như RAD51 và XRCC3 tuy không gây bệnh nhưng thông qua thay đổi biểu hiện của protein được mã hóa, có thể ảnh hưởng tới chức năng sửa chữa DNA, từ đó liên quan đến nguy cơ mắc ung thư trong đó có ung thư buồng trứng. Các SNP liên quan tới ung thư buồng trứng được nghiên cứu nhiều là rs861539, rs1799794, rs1799796 gen XRCC3 và rs1801320, rs1801321 gen RAD51 nhưng kết quả nghiên cứu trên các bệnh nhân ở chủng tộc khác nhau vẫn chưa thống nhất. Để hiểu rõ hơn về mối liên quan giữa các dạng đột biến hai gen BRCA1 và BRCA2, đa hình thái đơn nucleotide (SNP) trên gen XRCC3, RAD51 với nguy cơ ung thư buồng trứng, đề tài “Nghiên cứu tính đa hình thái đơn nucleotid (SNP) và đột biến một số gen trong ung thư buồng trứng” được tiến hành với các mục tiêu: 1. Xác định đột biến gen BRCA1, BRCA2 ở bệnh nhân ung thư buồng trứng và mối liên quan với mô bệnh học. 2. Xác định một số đa hình thái đơn nucleotid (SNP) trên gen XRCC3, RAD51 có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư buồng trứng. 2 NHỮNG ĐÓNG GÓP MỚI CỦA LUẬN ÁN Đây là nghiên cứu khoa học đầu tiên tại Việt Nam về tính đa hình thái đơn nucleotide và đột biến các gen trong ung thư buồng trứng. Xác định đột biến gen BRCA1, BRCA2 vừa mang lại lợi ích cho bệnh nhân ung thư buồng trứng để định hướng sử dụng liệu pháp điều trị đích với chất ức chế PARP mang lại hiệu quả điều trị cao, vừa có lợi cho người nhà bệnh nhân được tư vấn xét nghiệm di truyền nhằm phát hiện khả năng mang đột biến gen BRCA1, BRCA2 để có hướng dẫn tầm soát, dự phòng ung thư vú, ung thư buồng trứng thích hợp. Kết quả nghiên cứu xác định được 8 đột biến bao gồm 6 trên gen BRCA1 và 2 trên gen BRCA2 ở 20 bệnh nhân ung thư buồng trứng liên quan Hội chứng ung thư vú- ung thư buồng trứng di truyền. Cả 8 đột biến được kiểm định trên các cơ sở dữ liệu di truyền và các công cụ tin sinh học dự đoán khả năng gây bệnh đều là các ĐB gây bệnh làm tăng nguy cơ ung thư vú và ung thư buồng trứng. Có 01 đột biến mới là BRCA2: c.4022delC. Áp dụng các ứng dụng trên các cơ sở dữ liệu lớn để cá thể hóa tư vấn tầm soát, dự phòng ung thư cho người nhà mang đột biến gen BRCA1, BRCA2. Các đa hình đơn nucleotide hai gen sửa chữa tổn thương DNA RAD51 và XRCC3 đã xác định được đóng góp thông tin vào cơ sở dữ liệu di truyền của người Việt Nam. Xác định được bốn đa hình đơn nucleotide của 2 gen RAD51 và XRCC3 có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư buồng trứng: rs1801320 và rs1801321 của gen RAD51, rs1799794 và rs1799796 của gen XRCC3. Đa hình đơn nucleotide rs861539 gen RAD51 khôn ...