Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Các tội phạm môi trường theo Luật hình sự Việt Nam và thực tiễn xét xử trên địa bàn thành phố Hà Nội

Mục đích của luận văn là nghiên cứu hệ thống hóa một số nhận thức chung về tội phạm môi trường, nghiên cứu, phân tích thực tiễn áp dụng BLHS năm 1999 qua công tác xét xử các tội phạm về môi trường, qua đó xác định những ưu điểm, tồn tại, thiếu sót và nguyên nhân của những quy phạm pháp luật hình sự về các tội phạm môi trường trong BLHS năm 1999, sửa đổi, bổ sung 2009. Từ đó, đề xuất một số giải pháp góp phần hoàn thiện, tăng khả năng áp dụng trên thực tiễn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Các tội phạm môi trường theo Luật hình sự Việt Nam và thực tiễn xét xử trên địa bàn thành phố Hà NộiCác tội phạm môi trường theo Luật hình sựViệt Nam và thực tiễn xét xử trên địa bànthành phố Hà NộiNgô Ngọc DiễmKhoa LuậtLuận văn Thạc sĩ ngành: Luật hình sự và tố tụng hình sự; Mã số: 60 38 01 04Người hướng dẫn: GS.TSKH. Lê Văn CảmNăm bảo vệ: 2014Keywords. Luật hình sự; Tố tụng hình sự; Tội phạm; Pháp luật Việt NamContent1. Tính cấp thiết của đề tàiBảo vệ môi trường là một điều kiện để phát triển bền vững, Đảng, Nhà nước đã quantâm chỉ đạo xây dựng thể chế, chính sách và nâng cao nhận thức về bảo vệ môi trường, tiếptục hoàn thiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về môi trường, kiện toàn bộ máytổ chức các cơ quan chuyên trách về môi trường trong cả nước. Tích cực xử lý hành chính, xửlý hình sự để đưa ra xét xử các vụ án về môi trường đối với các nhóm hành vi xâm hại môitrường, đồng thời thực hiện các giải pháp kiểm soát, phòng ngừa, ngăn chặn phát sinh tộiphạm về môi trường mới [41].Bên cạnh những thành tựu đạt được, một số hạn chế, tồn tại trong việc thực thi phápluật về bảo vệ môi trường còn thể hiện như: Kết quả bảo vệ môi trường và kiểm soát ô nhiễmđối với một số khu vực trọng điểm còn hạn chế; Việc xử lý các cơ sở gây ô nhiễm nghiêmtrọng còn chậm; chất lượng thẩm định và phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trườngcòn thấp; hiệu quả ngăn chặn tình trạng phá rừng, cháy rừng chưa cao; tình hình vi phạmpháp luật và tội phạm về môi trường còn diễn ra phức tạp, phổ biến trên hầu hết các lĩnh vựckinh tế, xã hội, nguy cơ làm cạn kiệt nguồn tài nguyên thiên nhiên, suy thoái môi trường sinhthái, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khoẻ cộng đồng và sự phát triển bền vững của đấtnước.Đặc biệt, tình trạng môi trường trong mấy năm gần đây vẫn còn nhiều vấn đề bức xúc,nguyên nhân chính là do sự phát triển thiếu bền vững. Theo báo cáo tổng kết của Cục Cảnhsát phòng, chống tội phạm về môi trường, từ năm 2008 đến năm 2013, lực lượng Cảnh sátphòng, chống tội phạm về môi trường trên cả nước đã phát hiện và xử lý như sau: Năm 2008,lực lượng Cảnh sát môi trường trên toàn quốc đã phát hiện 998 vụ, 1424 tổ chức và cá nhâncó hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường nghiêm trọng; chuyển cơ quan điều trathụ lý 18 vụ, 30 đối tượng có dấu hiệu phạm pháp hình sự. Phối hợp xử phạt vi phạm hànhchính và truy thu phí môi trường trên 135 tỷ đồng; Năm 2009 phát hiện 4545 vụ, 1300 tổchức, 3128 cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật về môi trường; chuyển cơ quan điều trakhởi tố 76 vụ, 109 bị can. Xử lý vi phạm hành chính: 3401 vụ, đối với 1057 tổ chức, 1919 cánhân, phạt tiền (trực tiếp và phối hợp với các ngành chức năng) 28.755 triệu đồng; Năm2010, phát hiện 5773 vụ vi phạm pháp luật về bảo vệ môi trường, làm rõ 1955 doanh nghiệp,3711 cá nhân vi phạm pháp luật về môi trường; Cơ quan điều tra khởi tố/đề nghị khởi tố 88vụ, 106 đối tượng. Công an các cấp xử lý hành chính 2288 vụ, đối với 956 tổ chức, 1345 cánhân, phạt 25,88 tỷ đồng. Chuyển cơ quan chức năng khác xử phạt 2483 vụ, đối với 482 tổchức, 1971 cá nhân, phạt 29,9 tỷ đồng; Năm 2011, phát hiện 7.868 vụ vi phạm pháp luật vềbảo vệ môi trường, làm rõ 3.355 tổ chức, 4.784 cá nhân vi phạm pháp luật về môi trường; Cơquan điều tra các cấp khởi tố 113 vụ, 145 đối tượng. Xử phạt vi phạm hành chính 3.254 vụ,1.554 tổ chức, 1.671 cá nhân; phạt tiền 58,011 tỷ đồng. Chuyển cơ quan khác xử lý vi phạmhành chính 3.837 vụ, 1.321 tổ chức, 2.795 cá nhân, xử phạt vi phạm hành chính trên 50 tỷđồng; Năm 2012, phát hiện 9986 vụ, đối với 2530 tổ chức, 7882 cá nhân vi phạm pháp luậtvà tội phạm về môi trường. Công an các cấp đã khởi tố 284 vụ, 423 đối tượng. Xử phạt viphạm hành chính 7747 vụ, phạt 131,215 tỷ đồng; Năm 2013 phát hiện 10792 vụ, đối với10877 đối tượng vi phạm pháp luật; chuyển cơ quan điều tra các cấp khởi tố/xem xét khởi tố255 vụ, 369 đối tượng. Xử phạt vi phạm hành chính số tiền 105,3 tỷ đồng [5]. Như vậy, quasố liệu thống kê cho thấy, tình hình vi phạm pháp luật môi trường trên thực tế diễn ra rấtphức tạp, với số lượng phát hiện rất lớn. Tuy nhiên, số vụ án chuyển cho cơ quan điều trakhởi tố lại chiếm một tỉ lệ rất nhỏ. Hầu hết các vụ việc mới chỉ dừng lại ở các biện pháp xử lýphạm hành chính. Qua hơn mười năm thực hiện Bộ luật hình sự (BLHS) năm 1999 với 10 tộidanh, chúng ta mới chỉ đưa ra xét xử được một số tội danh như: tội hủy hoại rừng; tội viphạm các quy định về bảo vệ rừng; tội vi phạm các quy định về bảo vệ động vật hoang dãquý hiếm... Thực tiễn cho thấy, do nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó tập trung ở một sốnguyên nhân như: Các thủ đoạn phạm tội của các đối tượng diễn ra ngày càng tinh vi và phứctạp. Việc phát hiện, xử lý vi phạm pháp luật và tội phạm về môi trường ngày một khó khănhơn, thủ đoạn của loại tội phạm này ngày một tinh vi hơn. Việc xử lý vi phạm pháp luật vềmôi trường chưa có sự đồng đều, thống nhất và chưa thực sự nghiêm ...