Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Những cơ sở và căn cứ khởi tố vụ án hình sự

Mục đích nghiên cứu của luận văn nhằm phân tích, đánh giá thực trạng việc thực hiện chế định: những cơ sở và căn cứ khởi tố vụ án hình sự, xác định những nguyên nhân của kết quả cũng như hạn chế. Kiến nghị đề xuất những giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chế định khởi tố vụ án hình sự đảm bảo đúng pháp luật.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Luật học: Những cơ sở và căn cứ khởi tố vụ án hình sựNhững cơ sở và căn cứ khởi tố vụ án hình sựPhạm Văn HuânKhoa LuậtLuận văn ThS Chuyên ngành: Luật Hình sự; Mã số 60 38 40Người hướng dẫn: PGS.TS Nguyễn Ngọc ChíNăm bảo vệ: 2013Abstract. Nghiên cứu về mặt lý luận về những cơ sở và căn cứ khởi tố vụ án hình sựtrong tố tụng hình sự theo quy định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003. Phân tích,đánh giá thực trạng việc thực hiện chế định: những cơ sở và căn cứ khởi tố vụ án hìnhsự, xác định những nguyên nhân của kết quả cũng như hạn chế. Kiến nghị đề xuấtnhững giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện chế định khởi tố vụ án hình sựđảm bảo đúng pháp luật.Keywords. Pháp luật Việt Nam; Luật hình sự; Vụ án hình sự.ContentMỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của đề tàiKhởi tố vụ án hình sự là giai đoạn đầu tiên của hoạt động tố tụng hình sự, có ý nghĩaquan trọng trong việc xác định có hay không dấu hiệu tội phạm để quyết định đưa vụ việc giảiquyết theo thủ tục tố tụng hình sự với nguyên tắc Mọi hình vi phạm tội phải được phát hiệnkịp thời, xử lí nhanh chóng, công minh, theo đúng pháp luật. Trên tinh thần đó, Bộ luật tốtụng hình sự năm 2003 tại Điều 1 quy định:Bộ luật tố tụng hình sự quy định trình tự, thủ tục khởi tố, điều tra, truy tố,xét xử và thi hành án hình sự... nhằm chủ động phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm,phát hiện chính xác, nhanh chóng và xử lý công minh, kịp thời mọi hành vi phạmtội, không để lọt tội phạm, không làm oan người vô tội.Bộ luật tố tụng hình sự góp phần bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa bảo vệlợi ích của nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, tổ chức, bảo vệ trậttự pháp luật xã hội chủ nghĩa, đồng thời giáo dục mọi người ý thức tuân thủ phápluật, đấu tranh phòng ngừa và chống tội phạm [19].Khởi tố vụ án hình sự là một giai đoạn của quá trình tố tụng hình sự, đây là giai đoạnđầu tiên, mở đầu cho các giai đoạn tiếp theo của tố tụng hình sự trong vụ án hình sự. Giaiđoạn này bắt đầu từ việc tiếp nhận và phát hiện các nguồn thông tin về tội phạm và kết thúcbằng việc cơ quan có thẩm quyền ra quyết định khởi tố hay không khởi tố vụ án hình sự. Khởitố vụ án hình sự có căn cứ đúng pháp luật là cơ sở cho các hoạt động tiếp theo, ngược lại khởitố không có căn cứ pháp luật sẽ dẫn đến tình trạng làm oan người vô tội hoặc bỏ lọt tội phạm.Các qui định của Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003 về khởi tố vụ án hình sự nói chung và căncứ, cơ sở khởi tố vụ án hình sự nói riêng là cơ sở pháp lý để các cơ quan có thẩm quyền thựcthi có hiệu quả quyết định đưa sự việc giải quyết bằng thủ tục tố tụng hình sự. Đồng thời nócũng là những công cụ để bảo vệ quyền con người trong tố tụng hình sự góp phần thực hiệnđấu tranh phòng ngừa tội phạm có hiệu quả.Tuy nhiên, thực tiễn thi hành Bộ luật tố tụng hình sự đã bộc lộ những hạn chế trongcác qui định của pháp luật, như: các quy định về trách nhiệm tiếp nhận thông tin về tội phạm,kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết thông tin về tội phạm; các quy định về trách nhiệm xácđịnh dấu hiệu tội phạm, trách nhiệm quyết định khởi tố vụ án hình sự, quyết định không khởitố vụ án hình sự, công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra hoạt động khởi tố vụ án hình sự và chếđộ bảo mật và bảo vệ người cung cấp thông tin về tội phạm còn hạn chế. Ngoài ra, trong hoạtđộng tố tụng hình sự vẫn còn tình trạng các cơ quan có thẩm quyền xác định không đúng căn cứvà cơ sở khởi tố vụ án hình sự nên dẫn đến tình trạng bỏ lọt tội phạm, bắt, giữ, giam, truy tố oansai người vô tội. Thực trạng đó làm ảnh hưởng đến uy tín của Nhà nước mà trước hết là uy tíncủa các cơ quan bảo vệ pháp luật, xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, làmgiảm lòng tin của nhân dân đối với nền tư pháp xã hội chủ nghĩa.Xuất phát từ những lý do nêu trên, tác giả đã chọn đề tài Những cơ sở và căn cứkhởi tố vụ án hình sự làm đề tài luận văn của mình. Qua quá trình nghiên cứu tác giả mongmuốn hiểu một cách sâu sắc nhất và có hệ thống về các quy định trong chế định Những cơsở và căn cứ khởi tố vụ án hình sự để nâng cao nhận thức bản thân nhằm nắm rõ và hiểumột cách sâu sắc, có hệ thống các quy định của pháp luật về chế định Cơ sở và căn cứ khởitố vụ án hình sự. Trên cơ sở đó đưa ra những đề xuất, kiến nghị góp phần hoàn thiện cácquy định về khởi tố vụ án hình sự có cơ sở, đủ căn cứ và đúng pháp luật, góp phần đảm bảotrật tự, an toàn xã hội tạo môi trường thuận lợi để thực hiện sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệphóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, vănminh.2. Tình hình nghiên cứuVề chế định Những cơ sở và căn cứ khởi tố vụ án hình sự trong tố tụng hình sự đã cómột số công trình nghiên cứu nhưng chưa nhiều, nội dung nghiên cứu mới chỉ tập trung vàomột vài khía cạnh của chế định: những cơ sở và căn cứ khởi tố vụ án hình sự. Mặt khác, thựctiễn hoạt động khởi tố vụ án hình sự còn nhiều bất cập có nguyên nhân từ các quy định phápluật tố tụng hình sự có nội dung còn ch ...