Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Triết học: Tìm hiểu tư tưởng chính trị - xã hội trong một số tác phẩm tiêu biểu của Minh Mệnh

Mục đích của luận văn là phân tích và hệ thống hóa tư tưởng chính trị- xã hội cơ bản của Minh Mệnh trong một số tác phẩm tiêu biểu, từ đó bước đầu làm rõ những đóng góp cũng như hạn chế của tư tưởng Minh Mệnh trong lịch sử tư tưởng triều Nguyễn.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận văn Thạc sĩ Triết học: Tìm hiểu tư tưởng chính trị - xã hội trong một số tác phẩm tiêu biểu của Minh MệnhĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘIVIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAMTRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌCXÃ HỘI VÀ NHÂN VĂNVIỆN TRIẾT HỌCNGUYỄN THỊ HIẾUTÌM HIỂU TƯ TƯỞNGCHÍNH TRỊ XÃ HỘI CỦA MINH MỆNHQUA MỘT SỐ TÁC PHẨM TIÊU BIỂUDƯỚI TRIỀU NGUYỄNChuyên ngành: Triết họcMã số: 60 22 80LUẬN VĂN THẠC SĨ TRIẾT HỌCNgười hướng dẫn khoa học: TS Lê Thị LanHÀ NỘI – 2009ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘIVIỆN KHOA HỌC XÃ HỘI VIỆT NAMTRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌCXÃ HỘI VÀ NHÂN VĂNVIỆN TRIẾT HỌCNGUYỄN THỊ HIẾUTÌM HIỂU TƯ TƯỞNGCHÍNH TRỊ XÃ HỘI CỦA MINH MỆNHQUA MỘT SỐ TÁC PHẨM TIÊU BIỂUDƯỚI TRIỀU NGUYỄNLUẬN VĂN THẠC SĨ TRIẾT HỌCHÀ NỘI – 2009MỤC LỤCTrangMỞ ĐẦU2NỘI DUNG8Chương 1 : NHỮNG TIỀN ĐỀ HÌNH THÀNH TƢ TƢỞNGCHÍNH TRỊ - XÃ HỘI CỦA MINH MỆNH81.1.Tiền đề chính trị, kinh tế - xã hội81.2Tiền đề tư tưởng, văn hoá231.3.Minh Mệnh và một số tác phẩm tiêu biểu27Chương 2: NHỮNG TƢ TƢỞNG CƠ BẢN VỀ CHÍNH TRỊ - XÃ HỘI332.1Tư tưởng trị nước332.1.1 Tư tưởng đức trị kết hợp với pháp trị332.1.2 Tư tưởng an ninh, quốc phòng522..2.Tư tưởng về đạo làm người682.3.Tư tưởng giáo dục và sử dụng hiền tài782.4.Tư tưởng trọng nông nghiệp892.5.Những mặt tích cực và hạn chế trong tư tưởng chính trị – xãhội của Minh Mệnh.93KẾT LUẬN102DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO105PHỤ LỤCMỞ ĐẦU1. Tính cấp thiết của đề tàiPhong trào đổi mới tư duy do Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIĐảng Cộng sản Việt Nam đề xướng và lãnh đạo thực hiện từ năm 1986 đãthổi một luồng gió mới vào công tác nghiên cứu khoa học xã hội. TriềuNguyễn nói chung và tư tưởng triều Nguyễn nói riêng là đề tài nghiên cứu cơbản và quan trọng đã thu hút sự quan tâm đáng kể của giới nghiên cứu khoahọc xã hội trong khoảng ba thập niên trở lại đây. Việc nghiên cứu đến nơi đếnchốn một triều đại phong kiến đã từng là đối tượng của cách mạng có ý nghĩahết sức quan trọng cả về mặt lý luận và thực tiễn.Về mặt lý luận, do hoàn cảnh lịch sử đặc biệt của đất nước, cho đếntrước thời kỳ đổi mới, triều Nguyễn nói chung, tư tưởng triều Nguyễn nóiriêng chỉ được quan tâm nghiên cứu trên một số phương diện nhất định và chủyếu là bị phê phán như một đối tượng của cách mạng hơn là đối tượng củakhoa học xã hội. Vì vậy, những tri thức về triều đại này có tính phiến diện,nghèo nàn và giản đơn. Sau đổi mới, nhận thức được sự thiếu hụt, lệch lạc vàphiến diện trong lý luận về giai đoạn lịch sử quan trọng của dân tộc này, cácngành khoa học xã hội đã coi nghiên cứu về triều Nguyễn và tư tưởng củatriều đại này như một trong những mảng đề tài chính và quan trọng trong giaiđoạn hiện nay nhằm giải quyết những vấn đề lý luận trọng yếu về mặt sử học,văn học, tư tưởng, chính trị… . Đã có một chương trình nghiên cứu cấp nhànước chuyên biệt, lâu dài về triều Nguyễn với hội thảo khoa học lần thứ bađược tổ chức tháng 11- 2008. Ngoài ra, nhiều đề tài cấp bộ và hội thảo khoahọc quốc gia và quốc tế có liên quan đến triều Nguyễn đã được thực hiện.Những vấn đề lý luận cơ bản về triều Nguyễn như vị trí và vai trò lịch sử củatriều Nguyễn trong tiến trình lịch sử dân tộc, những đóng góp và sai lầm tronglãnh đạo xây dựng và bảo vệ đất nước của triều Nguyễn, những giá trị và hạnchế trong văn hoá và tư tưởng của triều Nguyễn… đã từng bước được giảiquyết trên những bình diện mới. Mặc dù vậy, để có được một nhận thứckhách quan, đầy đủ và khoa học về triều Nguyễn, và đặc biệt để các tri thứclịch sử này tham gia hữu ích vào giải quyết những vấn đề thực tiễn mới nảysinh trong những bối cảnh mới của đất nước hiện nay thì các nhà nghiên cứuvẫn còn phải nỗ lực hơn nữa trong lĩnh vực còn đầy câu hỏi chưa trả lời này.Về mặt thực tiễn, Đảng Cộng sản Việt Nam đang lãnh đạo toàn dân tiếnhành công cuộc cải cách, đổi mới toàn diện đất nước nhằm mục tiêu “dângiàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh”. Để đạt được mục tiêu ấy,không chỉ cần một Đảng lãnh đạo sáng suốt, một bộ máy nhà nước hoạt độnghiệu quả, một khối đại đoàn kết toàn dân quyết tâm theo đuổi mục tiêu màcòn cần một đường lối chính trị đúng đắn, phù hợp với quy luật khách quan.Trong bối cảnh quốc tế đầy biến động hiện nay, xây dựng một mô hình pháttriển đất nước vừa thích ứng với tình hình quốc tế, vừa đảm bảo được các mụctiêu chính trị - xã hội của dân tộc là một trong những thách thức hàng đầu màlịch sử đặt ra cho dân tộc ta để phát triển. Trong việc giải quyết nhiệm vụ này,việc khảo cứu lại mô hình chính trị triều Nguyễn, đặc biệt là triều vua MinhMệnh với sự xây dựng một đường lối chính trị - xã hội đặc thù làm nên mộttrong những triều đại hùng mạnh nhất Đông Nam Á trong nửa đầu thế kỷXIX, sẽ góp một phần nhỏ cho việc tham khảo, tổng kết kinh nghiệm tư tưởngchính trị và bài học lịch sử về xây dựng đường lối chính trị và quản lý đấtnước.Do sức hấp dẫn và tính cấp thiết về lý luận, thực tiễn của chủ đ ...