Tóm tắt luận văn Tiến sĩ Văn hóa học: Thầy cúng người Dao Họ ở Lào Cai (Nghiên cứu qua một số trường hợp cụ thể)

Mục đích nghiên cứu của luận án nhằm cung cấp cái nhìn toàn diện về thầy cúng của người Dao Họ từ đời sống cá nhân, tiểu sử nghề nghiệp, con đường và nghề và hành nghề đến thế giới thần linh; phân tích đối tượng thầy cúng, chủ thể các sinh hoạt tôn giáo, tín ngưỡng để làm sáng tỏ đời sống tôn giáo tín ngưỡng của người Dao Họ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt luận văn Tiến sĩ Văn hóa học: Thầy cúng người Dao Họ ở Lào Cai (Nghiên cứu qua một số trường hợp cụ thể) viÖn khoa häc x∙ héi viÖt nam häc viÖn khoa häc x∙ héi Ph¹m V¨n D−¬ngThÇy cóng ng−êi Dao hä ë lμo cai(Nghiªn cøu qua mét sè tr−êng hîp cô thÓ) Chuyªn ngμnh: V¨n ho¸ d©n gian M∙ sè: 62 31 70 05 Tãm t¾t luËn ¸n tiÕn sÜ v¨n ho¸ häc Hμ Néi - 2010 C«ng tr×nh ®−îc hoμn thμnh t¹i: Häc VIÖN khoa häc x∙ héi VIÖN KHoa HäC X∙ HéI VIÖT NAM Ng−êi h−íng dÉn khoa häc: PGS.TS. Lª Hång LýPh¶n biÖn 1: GS.TS. Ng« §øc ThÞnhPh¶n biÖn 2: PGS.TS. Ph¹m Quang HoanPh¶n biÖn 3: TS. Bïi Minh §¹oLuËn ¸n tiÕn sÜ sÏ ®−îc b¶o vÖ tr−íc Héi ®ång chÊm luËn ¸n cÊp Häc viÖn häp t¹i Häc viÖnKhoa häc X· héi vμo håi 8h30’ ngμy 24 th¸ng 11 n¨m 2010Cã thÓ t×m hiÓu luËn ¸n t¹i: - Th− viÖn Häc viÖn Khoa häc x· héi - Th− viÖn ViÖn Nghiªn cøu V¨n hãa - Th− viÖn Quèc gia Danh môc c«ng tr×nh ®· c«ng bè cña t¸c gi¶ liªn quan ®Õn luËn ¸n1. “Nhμ nöa sμn nöa ®Êt cña ng−êi Dao Hä ë huyÖn B¶o Th¾ng, tØnh Lμo Cai”, Nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu cña B¶o tµng D©n téc häc ViÖt Nam, TËp III, Nxb KHXH, 2002, tr. 78-92.2. “B−íc ®Çu t×m hiÓu tranh thê cña ng−êi Dao Hä”, Nh÷ng c«ng tr×nh nghiªn cøu cña B¶o tµng D©n téc häc ViÖt Nam, TËp IV, Nxb KHXH, 2003, tr. 135-160.3. “Bé tranh thê Tam Nguyªn cña ng−êi Dao Hä - ý nghÜa vμ gi¸ trÞ”, Th«ng b¸o V¨n ho¸ d©n gian 2002, Nxb KHXH, 2003, tr. 22-43.4. “§êi sèng tÝn ng−ìng cña ng−êi Dao Hä ë Lμo Cai”, V¨n ho¸ nghÖ thuËt, Sè 301, th¸ng 7/2009, tr. 15-20.5. “Vai trß cña thÇy cóng trong ®êi sèng v¨n hãa tinh thÇn vμ sù ph¸t triÓn cña ng−êi Dao Hä ë Lμo Cai”, Nghiªn cøu t«n gi¸o, Sè 73-74/2009, tr. 57-64.6. “ThÇy shaman ng−êi Dao Hä ë Lμo Cai (Nghiªn cøu tr−êng hîp «ng Bμn V¨n Xiªm)”, T¹p chÝ D©n téc häc, Sè 4 (160)/2009, tr. 14-22. 1 Mở đầu1. Lý do chän ®Ò tµi §èi víi ng−êi Dao nãi chung, ng−êi Dao Hä nãi riªng, thÇy cóng cã vai trß vμ ¶nh h−ëngquan träng trong ®êi sèng cña céng ®ång. Trong nh÷ng n¨m qua, t«i ®· cã nhiÒu ®ît ®iÒn d·,kh¶o s¸t vÒ ng−êi Dao Hä ë Lμo Cai, trong ®ã ®Æc biÖt quan t©m ®Õn nh÷ng ng−êi hμnh nghÒthÇy cóng. Cho ®Õn h«m nay, t«i nhËn thÊy r»ng, vÉn cßn thiÕu nh÷ng hiÓu biÕt vÒ c¸c thÇycóng ng−êi Dao nãi chung vμ Dao Hä nãi riªng. Tõ ®ã t«i ®· tù ®Æt ra nhiÒu c©u hái: C¸c thÇycóng ng−êi Dao Hä - hä lµ ai? Hä vµo nghÒ nh− thÕ nµo? ThÕ giíi thÇn linh mµ hä t«n thê lµg×? Hä cã vai trß nh− thÕ nµo trong ®êi sèng x· héi truyÒn thèng còng nh− hiÖn t¹i? v.v... §Ó tr¶lêi c¸c c©u hái ®ã, t«i ®· lùa chän ®Ò tμi: ThÇy cóng ng−êi Dao Hä ë Lµo Cai lμm ®Ò tμi choluËn ¸n TiÕn sÜ cña m×nh. LuËn ¸n nμy thuéc d¹ng nghiªn cøu tr−êng hîp, trong mét ph¹m vihÑp, víi nh÷ng ®èi t−îng rÊt cô thÓ. Trong bèi c¶nh ®æi míi, më cöa vμ héi nhËp quèc tÕ hiÖn nay, v¨n ho¸ truyÒn thèng cñac¸c d©n téc thiÓu sè nãi chung vμ ng−êi Dao Hä nãi riªng cã nh÷ng biÕn ®æi m¹nh mÏ, nhiÒusinh ho¹t v¨n ho¸, tÝn ng−ìng cã nguy c¬ mai mét. ë nhiÒu n¬i, nh÷ng ng−êi thÇy cóng am hiÓuvμ thùc hμnh c¸c nghi lÔ trong céng ®ång ngμy cμng hiÕm, t¹o ra nh÷ng kho¶ng trèng trong ®êisèng tinh thÇn cña hä, lμm cho c¸c t«n gi¸o ngo¹i lai cã ®iÒu kiÖn du nhËp, ®ang lμ nçi bøc xóccña x· héi vμ ng−êi d©n. §iÒu nμy ®ßi hái cÇn cã mét nghiªn cøu nghiªm tóc, toμn diÖn vÒ vÞ trÝvμ vai trß cña nh÷ng ng−êi lμm nghÒ thÇy cóng trong céng ®ång ng−êi Dao Hä nãi riªng vμcéng ®ång ng−êi Dao nãi chung, t×m ra nh÷ng yÕu tè tÝch cùc cña hä trong viÖc b¶o tån vμph¸thuy nh÷ng gi¸ trÞ v¨n hãa truyÒn thèng trong sinh ho¹t tÝn ng−ìng, gãp phÇn tÝch cùc vμo c«ngcuéc ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña ng−êi Dao hiÖn nay.2. Môc ®Ých nghiªn cøu - Cung cÊp c¸i nh×n toμn diÖn vÒ thÇy cóng cña ng−êi Dao Hä ë Lμo Cai tõ ®êi sèng c¸nh©n, tiÓu sö nghÒ nghiÖp, con ®−êng vμo nghÒ vμ hμnh nghÒ ®Õn thÕ giíi thÇn linh cña hä. - Th«ng qua ph©n tÝch ®Çy ®ñ ®èi t−îng thÇy cóng - chñ thÓ cña c¸c sinh ho¹t t«n gi¸o,tÝn ng−ìng ®Ó lμm râ ®êi sèng t«n gi¸o, tÝn ng−ìng cña ng−êi Dao Hä ë Lμo Cai. - §−a ra mét sè khuyÕn nghÞ ®èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý nhμ n−íc, ngμnh v¨n ho¸ nh»mph¸t huy vai trß cña nh÷ng ng−êi lμm nghÒ thÇy cóng trong viÖc gi÷ g×n b¶n s¾c v¨n ho¸ vμ ph¸ttriÓn kinh tÕ - x· héi trong céng ®ång ng−êi Dao Hä hiÖn nay.3. §èi t−îng vµ ph¹m vi nghiªn cøu §èi t−îng nghiªn cøu lμ nh÷ng ng−êi Dao Hä ë Lμo Cai lμm nghÒ thÇy cóng. Ng−êi thÇycóng ë ®©y ®−îc nh×n t−¬ng ®èi toμn diÖn vÒ nhiÒu mÆt (nh©n th©n, con ®−êng vμo nghÒ, qu¸ 2tr×nh hμnh nghÒ, thÕ giíi quan...), ®Æc biÖt lμ v ...