Tóm tắt Luận văn Tiến sỹ Y học: Nghiên cứu sự biểu lộ của EGFR, HER2 và mối liên quan với lâm sàng, nội soi, mô bệnh học ở bệnh nhân ung thư biểu mô dạ dày

Tóm tắt Luận văn Tiến sỹ Y học: Nghiên cứu sự biểu lộ của EGFR, HER2 và mối liên quan với lâm sàng, nội soi, mô bệnh học ở bệnh nhân ung thư biểu mô dạ dày nhằm khảo sát một sốđặc điểm lâm sàng, hình ảnh nội soi, mô bệnh học và tần suất biểu lộ của EGFR, HER2ở bệnh nhân UTBMDD; đánh giá mối liên quan giữa sự biểu lộ của EGFR, HER2 với các đặc điểm lâm sàng, hình ảnh nội soi và mô bệnh học.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tóm tắt Luận văn Tiến sỹ Y học: Nghiên cứu sự biểu lộ của EGFR, HER2 và mối liên quan với lâm sàng, nội soi, mô bệnh học ở bệnh nhân ung thư biểu mô dạ dày ĐẠI HỌC HUẾ TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC ********************** LÊ VIẾT NHO NGHIÊN CỨU SỰ BIỂU LỘ CỦA EGFR, HER2 VÀ MỐI LIÊN QUAN VỚI LÂM SÀNG, NỘI SOI, MÔ BỆNH HỌC Ở BỆNH NHÂN UNG THƯ BIỂU MÔ DẠ DÀY Chuyên ngành: Nội – Tiêu hóa Mã số: 62.72.01.43 TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ Y HỌC HUẾ - 2014 Công trình được hoàn thành tại: ĐẠI HỌC HUẾ - TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC Người hướng dẫn khoa học: PGS. TS. TRẦN VĂN HUY Phản biện 1: Phản biện 2: Phản biện 3: Luận án sẽ được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận án cấp Đại học Huế, tại: Có thể tìm hiểu luận án tại: - Thư viện Quốc gia Việt Nam - Thư viện Khoa học Tổng hợp Huế - Thư viện Đại học Y Dược Huế 1 MỞ ĐẦU 1. Đặt vấn đề: Ung thư dạ dày (UTDD), với chủ yếu là ung thư biểu mô dạ dày (UTBMDD),là một bệnh ung thư thường gặp. Tiên lượng UTDD vẫn còn xấu, với tỷ lệ sống thêm 5 năm khoảng 28%. Hóa trị liệu là một điều trị cần thiếtnhưngchỉ cải thiện tiên lượng ở một số bệnh nhân có chọn lọc và độc tính cao. Hiện nay, chưa có dấu ấn sinh học nào giúp lựa chọn bệnh nhân vào các liệu pháp hóa trị. Bằng các kỹ thuật nghiên cứu tế bào ung thư ở mức phân tử, trong đó có kỹ thuật nhuộm hóa mô miễn dịch (HMMD), người ta đã xác định nhiều yếu tố phân tử rất liên quan với quá trình phát sinh và tiến triển UTDD, trong đó có EGFR (Epidermal Growth Factor Receptor) và HER2(Human EpidermalGrowth Factor Receptor 2). Các thuốc điều trị đíchức chế EGFR và/hoặc HER2đang mang lại nhiều hứa hẹn trong điều trị UTDD. Kết quả thử nghiệm ToGA cho thấyở các bệnh nhân UTDD tiến triển HER2 dương tính,thuốc kháng HER2trastuzumab làm giảm nguy cơ tử vong, kéo dài thời gian sống thêm và dung nạp tốt.Điều này gợi ý cần phải chọn lựa đối tượng vào các điều trị đích thông qua các dấu ấn phân tử EGFR, HER2. Tại Việt Nam, chưa có nhiều nghiên cứu về sự biểu lộ của EGFR, HER2 trong UTDD. 2. Mục tiêu đề tài này là: - Khảo sát một số đặc điểm lâm sàng, hình ảnh nội soi, mô bệnh học và tần suất biểu lộ của EGFR, HER2ở bệnh nhân UTBMDD. - Đánh giá mối liên quan giữa sự biểu lộ của EGFR, HER2 với các đặc điểm lâm sàng, hình ảnh nội soi và mô bệnh học. 2 3. Ý nghĩa khoa học: Ứng dụng kỹ thuật mới là HMMD xác định tỷ lệ biểu lộ củaEGFR, HER2 trong UTDD trên mẫu mô sinh thiết dạ dày, làm cơ sở để xây dựng phân loại mới UTDD ở mức phân tử Xác định mối liên quan giữa biểu lộ EGFR, HER2 với đặc điểm lâm sàng, hình ảnh đại thể và mô bệnh học UTDD nhằm giúp hiểu biết tốt hơn về cấu trúc mức phân tử của UTDD. 4. Ý nghĩa thực tiễn: Cung cấp cho bác sỹ lâm sàng thêm một công cụ mới là những yếu tố mức phân tử EGFR và HER2 để lựa chọn bệnh nhân vào điều trị bằng trastuzumab, một liệu pháp điều trị đích mới có hiệu quả đối với UTDD tiến triển HER2 dương tính.Kết quả biểu lộ EGFR và HER2 có thể giúp cho các thầy thuốc lựa chọn phác đồ hóa trị phù hợp cũng như tiên lượng bệnh. 5. Đóng góp mới của Luận án Ứng dụng kỹ thuật mới HMMD xác định tỷ lệ biểu lộ của EGFR, HER2 trong UTDDlần lượt là 25,6% và 21,1% nhằm chọn lựa chính xác các bệnh nhân UTDD vào điều trịđích với trastuzumab. Xác định sự biểu lộ EGFR, HER2 không liên quan với tuổi, giới tính, nhưng có liên quan với đặc điểm hình ảnh nội soi, mô bệnh học. 6. Bố cục luận án: Luận án gồm 118 trang. Bao gồm phần mở đầu 2 trang, tổng quan tài liệu 32 trang, đối tượng và phương pháp nghiên cứu 18 trang, kết quả nghiên cứu 26 trang, bàn luận 37 trang, kết luận và kiến nghị 3 trang. Có 37 bảng, 9 biểu đồ, sơ đồ, 25 hình minh họa và 124 tài liệu tham khảo (25 tiếng Việt và 99 tiếng Anh). 3 CHƯƠNG 1:TỔNG QUAN TÀI LIỆU 1.1.DỊCH TỄ HỌC VÀ CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ UTDD 1.1.1.Dịch tễ học UTDD: UTDD là loại ung thư thường gặp. Việt Nam thuộc khu vực có tỷ lệ mắc UTDD trung bìnhmức cao. 1.1.2.Các yếu tố nguy cơ của UTDD: UTDD là hậu quả của tương tác giữa yếu tố vật chủ, môi trường và đặc biệt là nhiễm H. pylori. 1.2.GIẢI PHẪU BỆNHUTDD 1.2.1.Vị trí: gồm ung thư tâm vị và UTDD không thuộc tâm vị. 1.2.2.Hình ảnh đại thể: Borrmann phân loại hình ảnh đại thể UTDD thành 4 týp là: týp I (dạng polyp), týp II (dạng nấm), týp III (dạng loét) và týp IV (dạng thâm nhiễm). 1.2.3.Vi thể: UTBM là loại UTDD thường gặp nhất. 1.2.3.1. Phân loại mô bệnh học UTDD của Lauren: Laurenchia UTBMT thành 2 thể chính là thể ruột và thể lan tỏa. 1.2.3.2. Phân loại mô bệnh học UTDD của TCYTTG: TCYTTG chia UTBMDD thành 9 thể:ống nhỏ, thể nhú, thể nhầy,thể tế bào nhẫn. Các thể mô bệnh học khác thường ít gặp. 1.2.3.3.Độ biệt hóa của UTDD: có 3 mức độ: tốt, vừa và kém. 1.2.4.Đánh giá giai đoạn UTDD: Hiện nayđánh giá giai đoạn UTDD thường dựa trên cách đánh giá khối u (Tumor), hạch vùng (Node) và tình trạng di căn xa (Metastasis), gọi tắt là cách đánh giá TNM. 1.3.CHẨN ĐOÁN, ĐIỀU TRỊ VÀ TIÊN LƯỢNG UTDD 1.3.1.Triệu chứng lâm sàng: Triệu chứng cơ năng và toàn thân không đặc hiệu. Triệu chứng thực thểxuất hiện muộn. Bệnh nhân khi có các triệu chứng này thì bệnh đã ở giai đoạn tiến triển, không thể phẫu thuật triệt để được. 4 1.3.2.Triệu chứng cận lâm sàng 1.3.2.1.Nội soi và chụp dạ dày có baryt: Nội soi kết hợp sinh thiết là tiêu chuẩn vàng trong chẩn đoán UTDD. Độ nhạy vàđộ đặc hiệu của nội soi đều cao hơn so với chụp dạ dày có baryt. 1.3.2.2.Dấn ấn huyết thanh: Chưa dấu ấn huyết thanh nào được xác định đủ độ nhạy và đặc hiệu để chẩn đoán xác định UTDD. 1.3.2.3.Chẩn đoán hình ảnh, siêu âm nội soi và soi ổ bụng: Vai trò chính là để chẩn đoán giai đoạn UTDD trước khi điều trị. 1.3.3.Điều trị và tiên lượng UTDD 1.3.3.1.Điều trị UTDD: ...