TỔNG KẾT KIẾN THỨC THỂ LOẠI VĂN XUÔI VĂN 12_1

Tham khảo bài viết tổng kết kiến thức thể loại văn xuôi văn 12_1, tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TỔNG KẾT KIẾN THỨC THỂ LOẠI VĂN XUÔI VĂN 12_1 TỔNG KẾT KIẾN THỨC THỂ LOẠI VĂN XUÔI VĂN 121. VỢ CHỒNG A PHỦTô HoàiA.. Kiến thức cơ bảnI. Tác giả :- Tô Hoài tên thật là Nguyễn Sen, người Hà Nội, sinh năm 1920. Làmột nhà văn có nguồn sáng tạo to lớn. Có trên 100 tác phẩm. Trướccách mạng, nổi tiếng với truyện “Dế mèn phiêu lưu ký”. Sau năm1945, có “Truyện Tây Bắc”, “Mười năm”, “Miền Tây”, “Tuổi trẻ HoàngVăn Thụ”, “Tự truyện”…- Sáng tác của Tô Hoài thể hiện vốn hiểu biết phong phú về đời sốngvà phong tục, chất tạo hình và chất thơ qua miêu tả và kể chuyện đầythú vị. Là một nhà văn viết truyện về miền núi rất thành công.- Tô Hoài là nhà văn có nhiều đóng góp cho văn xuôi Việt Nam hiệnđại.II. Tác phẩm:1. Hoàn cảnh sáng tác, xuất xứ :-.Năm 1952, Tô Hoài đi cùng bộ đội vào giải phóng Tây Bắc. Vớichuyến đi dài 8 tháng ấy, Tô Hoài đã sống cùng đồng bào các dân tộc: Mèo, Thái, Dao, Mường ở nhiều vùng ở đây. Chuyến đi ấy đã giúpông hiểu rõ về cuộc sống và con người miền Núi đã để lại cho ôngnhững kỉ niệm khó quên và tình cảm thắm thiết đối với đất nước vàcon người Tây Bắc.Truyện “Tây Bắc” là kết quả của chuyến đi đó, là tác phẩm văn xuôixuất sắc của văn học Việt Nam thời kháng chiến chống Pháp .Tác phẩm này được tặng giải I của hội văn nghệ Việt Nam 1954 –1955.“Vợ Chồng A Phủ” là truyện ngắn xuất sắc được rút ra từ tập truyện“Tây Bắc”- Thông qua số phận của Mị và A Phủ, tác giả thể hiện tấm lòng yêuthương, trân trọng con người và ngợi ca ý nghĩa nhân đạo của sựnghiệp giải phóng con người thoát khỏi tối tăm và áp bức.2.Nội dung cơ bản:a.Tác phẩm đã miêu tả được những thân phận nô lệ dưới áchthống trị của bọn phong kiến miền núi (giá trị hiện thực):*) Thông qua cuộc đời nhân vật Mị :- Mị là nạn nhân của sự vùi dập về thể xác: (bị bóc lột sức lao độngthậm tệ; bị đánh đập, bị trói và bỏ đói bất cứ lúc nào…)- Mị là nạn nhân của sự vùi dập về tinh thần : (căn buồng Mị ở tốităm, chỉ thông ra thế giới bên ngoài qua một cửa sổ “lỗ vuông bằngbàn tay”; Mị sống “lùi lũi như con rùa nuôi trong xó cửa”…)*) Thông qua cuộc đời A Phủ :- Là chàng trai khỏe mạnh, giỏi giang, con gái trong làng nhiều ngườimê.- Vì không chịu được sự bất công cũng như thái độ hống hách, cậyquyền thế của A Sử - con trai thống lý Pá Tra, A Phủ đã đánh A Sử. APhủ bị bắt, phải vay nhà thống lý một trăm đồng bạc hoa xòe để nộpvạ cho làng và trở thành người ở trừ nợ.- Vì để hổ ăn mất một con bò, A Phủ bị thống lý Pá Tra trói đứng vàbỏ đói đến gần chết.-> Thân phận con người không bằng con vật.b. Tác phẩm miêu tả sức sống tiềm tàng của người dân miền núi(giá trị nhân đạo):*) Qua nhân vật Mị :- Dù bị áp chế về cả thể xác và tinh thần, tâm hồn Mị vẫn không hoàntoàn giá lạnh. Bên trong cái dáng lùi lũi như con rùa nuôi trong xócửa, Tô Hoài vẫn nhận ra một sức sống tiềm tàng trong con người Mịmà khi có đủ điều kiện nó sẽ vùng lên để tìm lại cuộc sống đích thựccho mình.- Sức sống của nhân vật Mị được miêu tả trực tiếp trong tác phẩm:+ Trong lần định ăn nắm lá ngón tự tử : Mị định chết vì ý thức đượccuộc sống tủi nhục, vô nghĩa của mình.+ Trong đêm tình mùa xuân : Điều kiện có tác dụng trực tiếp cho việcbiểu hiện sức sống của Mị là không gian của đêm tình mùa xuân, hơirượu và tiếng sáo. Sức sống của Mị thể hiện trong cảm xúc, trong sựhồi tưởng và hành động. Sức sống tiềm tàng thể hiện ngay cả khi bịtrói.+ Trong đêm cởi trói cho A Phủ : Từ sự đồng cảm với A Phủ (khi nhìnthấy hai dòng nước mắt của A Phủ khi bị trói), Mị nhận ra gia đìnhthống lý Pá Tra độc ác thật, trói người cho đến chết và Mị đã cắt dâymây cởi trói cho A Phủ.- Kết quả của sức sống tiềm tàng: Mị cởi trói cho A Phủ và cùng APhủ trốn hỏi Hồng Ngài đến với cuộc sống tự do.*) Qua nhân vật A Phủ :- Nếu như trong phần đầu nhà văn chú ý miêu tả Mị thì ở phần sau,khi hai người chạy thoát khỏi Hồng Ngài và nên vợ nên chồng, nhàvăn lại quan tâm miêu tả quá trình giác ngộ cách mạng của A Phủnhiều hơn.- Thoát khỏi gông cùm của bọn phong kiến, A Phủ lại đối đầu với bọnthực dân. Dần dần, anh ý thức rõ hơn về mình và tội ác của thực dânPháp. Từ căm thù thực dân, A Phủ đã đến với A Châu, đến với cáchmạng bằng một tấm lòng thành thật, trong sáng...Và nhiều lúc chínhanh là người nâng đỡ tinh thần cho Mị.- A Phủ dã khẳng định bản thân mình bằng chính hành động đấutranh cách mạng.c. So sánh tính cách và số phận của Mỵ và A Phủ.*) Sự giống nhau:- Về tính cách: Cả hai đều là những người lao động, có những phẩmchất tốt đẹp, cả hai đều còn trẻ.- Về số phận:+ Cả hai đều là những người nghèo khổ, bị áp bức, bóc lột và cuốicùng, kẻ thì thành con dâu gạt nợ, kẻ thì thành đứa ở gạt nợ cho nhàthống lý Pa Tra.+ Sau một thời gian bị vùi dập, cả hai đều an phận, chấp nhận cuộcsống tôi đòi. Nhưng cuối cùng, cả hai đều đi từ đấu tranh tự phát, tựgiải phóng cho mình và cuối cùng đi đến đấu tranh tự giác.*) Sự khác nhau:- Về tính cách :+ Mị là cô gái có tâm hồn nhạy cảm (nhắc lạ ...