Tổng quan về kinh tế quốc tế

Tóm tắt nội dung của môn học kinh tế quốc tế
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tổng quan về kinh tế quốc tế Kinhtế quốc tế NỘI DUNG ÔN TẬP MÔN KINH TẾ QUỐC TẾI. Lý thuyết1. Nền kinh tế thế giới: khái niệm, bộ phận cấu thành, những xu thế vận động chủ yếu và tác động của các xu thế này đến nền kinh tế Việt Nam?Nền kinh tế thế giới: Khái niệm: nền kinh tế thế giới được hiểu là tập hợp các nền kinh tế của các quốc giatrên trái đất có mối liên hệ hữu cơ và tác động qua lại lẫn nhau thông qua phân công laođộng quốc tế cùng với các quan hệ kinh tế quốc tế của chúng. Bộ phận cấu thành: 3 bộ phận căn cứ vào địa vị pháp lý- Chủ thể kinh tế quốc tế ở cấp độ quốc gia: hơn 200 quốc gia và vùng lãnh thổ có tưcách pháp lý độc lập, mối quan hệ kinh tế quốc tế của các chủ thể này được thiết lập vàđảm bảo bằng các hiệp đinh ký kết theo thông lệ và luật pháp quốc tế.- Chủ thể kinh tế quốc tế thấp hơn quốc gia: tổ chức kinh tế, doanh nghiệp, tập đoàn...không kiểm soát được về số lượng. Mối quan hệ của các chủ thể này được đảm bảobằng các hợp đồng kinh tế được ký kết trong khuôn khổ các hiệp định tồn tại giữa các chủthể quốc gia với nhau.- Chủ thể kinh tế quốc tế cao hơn quốc gia bao gồm:+ Những thiết chế kinh tế quốc tế mang tính khu vực như: EU, AFTA, NAFTA…+ Những thiết chế tài chính toàn cầu như: WB, IMF, ADB…Lưu ý: WTO không phải là chủ thể kinh tế quốc tế do nó không tham gia và phát sinhquan hệ kinh tế. Các quan hệ kinh tế quốc tế: 4 quan hệ - Quan hệ về di chuyển quốc tế hàng hóa và dịch vụ (TMQT) - Quan hệ về di chuyển quốc tế vốn: đầu tư quốc tế - Quan hệ về di chuyển quốc tế sức lao động: di cư lao động quốc tế - Quan hệ về di chuyển quốc tế các phương tiện tiền tệ: tài chính, tiền tệ quốc tế Xu thế vận động chủ yếu: 4 xu thế - Sự bùng nổ của cuộc cách mạng KHCN - Quá trình quốc tế hóa đời sống kinh tế ngày càng mạnh mẽ - Các quốc gia từ đối đầu chuyển sang đối thoại, từ biệt lập chuyển sang hợp tác ưu tiên phát triển kinh tế. - Trung tâm của nền kinh tế thế giới đang dịch chuyển dần về khu vực Châu Á – Thái Bình Dương.a. Sự bùng nổ của cuộc CM KHCNSự bùng nổ của cuộc CM KHCN làm thay đổi cơ cấu các ngành sản xuất và dịch vụ mạnhmẽ hơn và sâu sắc hơn. Thể hiện ở: - Các ngành công nghiệp “cổ điển” giảm dần tỷ trọng và vai trò của nó, các ngành cóMadebyChung,Hòa,Vân–KDQT48A 1 Kinhtế quốc tếhàm lượng KHCN cao tăng nhanh đặc biệt là các ngành dịch vụ kỹ thuật phục vụ sảnxuất. - Cơ cấu kinh tế trở nên “mềm hóa”, khu vực kinh tế phi hình thức được mở rộng,nền “kinh tế tượng trưng” có quy mô lớn hơn nền “kinh tế thực” nhiều lần. - Cơ cấu lao động có sự thay đổi sâu sắc  có sự đan xen của nhiều lĩnh vực KHCN. Tác động tới Việt Nam thể hiện qua: - Cơ cấu kinh tế có sự thay đổi: ngành dịch vụ đặc biệt là những ngành bao hàmnhiều khoa học công nghệ tăng trường với tốc độ nhanh như IT, các dịch vụ viễn thôngnhư điện thoại, internet… Tính đến năm 2008 mật độ điện thoại trung bình đạt 67máy/100 dân, tổng thuê bao toàn mạng là 58 triệu và gần 20 triệu người sử dụng internet. - Cơ câu lao động cũng có sự thay đổi, lao động chất xám nhiều thay thế dần cho laođộng chân tay… theo như dự đoán thì đền năm 2010 lao động ở khu vực 1 là lao động tronglĩnh vực nông nghiệp giảm chỉ còn 50%b. Quá trình quốc tế hóa đời sống kinh tế ngày càng mạnh mẽ Quá trình này với 2 cấp độ là toàn cầu hóa và khu vực hóa  chuyển biến nhanh chóngcủa thể chế kinh tế thế giới  nền kinh tế thế giời bước vào cạnh tranh toàn cầu bêncạnh việc đẩy mạnh tìm kiếm sự hợp tác trong cạnh tranh. Quá trình này tác động đến nước ta được thể hiện rõ nhất ở việc nước ta trỏ thànhthành viên của các tổ chức thế giới và khu vực như WTO, ASEAN, APEC… quá trình nàyvừa tạo ra cơ hội nhưng đồng thời cũng mang lại nhiều thách thức cho nước ta. Đó là donền công nghiệp của chúng ta còn nong trẻ, nông nghiệp vẫn còn lạc hậu, chưa ứng dụngnhiều KHCN vào sản xuất nên có thể nhiều mặt hàng của nước ta không cạnh tranh đượcvới nước ngoài…c. Các quốc gia từ đối đầu chuyển sang đối thoại, từ biệt lập chuyển sang hợp tác ưutiên phát triển kinh tế. Trước đây khi còn trong thời kỳ chiến tranh lạnh, thế giới chia thành 2 cực rõ rệt luôncó xung đột với nhau (CNXH và CNTB). Nhưng hiện nay, hầu hết các quôc gia trên thếgiới đều có quan hệ với các quốc gia khác với mục tiêu ưu tiên phát triển. Trước xu thế này, Nhà nước Việt Nam có chủ trường: Việt Nam muốn làm bạn tất cảcác quốc gia trên thế giớid. Trung tâm của nên kinh tế thế giới đang dịch chuyển dần về khu vực Châu Á – TháiBình Dương Khu vực vòng cung Châu Á – Thái Bình Dương với các quốc gia có nền kinh tế năngđộng, đạt nhịp độ phát triển cao như ...