Trách nhiệm hình sự của tổ chức trong luật hình sự Anh so sánh và đề xuất với luật hình sự Việt Nam

Bài viết phân tích mô hình và nội dung của trách nhiệm hình sự của tổ chức trong luật hình sự Anh, đồng thời chỉ ra nguồn luật và kỹ thuật lập pháp thể hiện loại hình trách nhiệm này. Trên cơ sở so sánh với kỹ thuật và nội dung của việc quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại trong luật hình sự Việt Nam, bài viết đưa ra đề xuất đối với việc hướng dẫn áp dụng cũng như hoàn thiện quy định có liên quan của Bộ luật Hình sự (BLHS) Việt Nam năm 2015.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trách nhiệm hình sự của tổ chức trong luật hình sự Anh so sánh và đề xuất với luật hình sự Việt Nam KINH NGHIỆM QUỐC TẾ trÁcH nHiệm HÌnH sỰ cỦa tổ cHỨc trong luẬt HÌnH sỰ anH so sÁnH và đề Xuất với luẬt HÌnH sỰ việt nam Đào lệ Thu TS. Giảng viên Trường Đại học Luật Hà Nội. Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: Trách nhiệm hình sự của tổ Bài viết phân tích mô hình và nội dung của trách nhiệm hình chức, luật hình sự Anh, trách nhiệm thay sự của tổ chức trong luật hình sự Anh, đồng thời chỉ ra nguồn thế, đồng nhất trách nhiệm, pháp nhân luật và kỹ thuật lập pháp thể hiện loại hình trách nhiệm này. thương mại. Trên cơ sở so sánh với kỹ thuật và nội dung của việc quy định trách nhiệm hình sự của pháp nhân thương mại trong luật hình Lịch sử bài viết: sự Việt Nam, bài viết đưa ra đề xuất đối với việc hướng dẫn áp Nhận bài : 07/01/2020 dụng cũng như hoàn thiện quy định có liên quan của Bộ luật Hình sự (BLHS) Việt Nam năm 2015. Biên tập : 10/01/2020 Duyệt bài : 12/01/2020 Article Infomation: Abstract: Keywords: Corporate criminal liability, The acrticle provide analysis of the models and contents of the criminal law of England, vicarious corporate criminal liability of the England’s criminal law, liablility, identification of liability, simultaneously show the sources of law and legislative commercial legal entity. techniques of establishing such a liability. Based on the comparison of the techniques and contents of providing criminal liability of commercial legal entity in Vietnam’s Article History: criminal law, the article also provides recommendations of Received : 07 Jan. 2020 guidelines and further improvements of the relevant provisions Edited : 10 Jan. 2020 in the Penal Code of 2015 of Viet Nam. Approved : 12 Jan. 2020 1. Trách nhiệm hình sự của tổ chức trong cộng2. Tư tưởng định hướng cho những luật hình sự Anh quyết định mang tính đổi mới đó của các tòa Năm 1842, Anh là quốc gia đầu tiên án Anh là không thể có biện pháp nào ngăn trên thế giới áp dụng trách nhiệm hình sự ngừa một cách hiệu quả việc thực thi quyền (TNHS) đối với tổ chức khi tòa án của Anh lực để trục lợi hơn biện pháp truy tố đối với đã kết án và phạt một doanh nghiệp về việc chủ thể thực sự gây ra điều đó và công ty không thi hành một nghĩa vụ theo luật định1; chính là chủ thể gây ra điều này thông qua tiếp theo là việc kết án một công ty vận tải hoạt động của nhân viên trong công ty3. Vào đường sắt về việc gây mất an toàn công những năm 1980, việc xác lập TNHS đối với 1 Xem vụ Birmingham and Gloucester Railway Co (1842) 3 QB 223. 2 Xem vụ Great North of England Railway Co (1846) 9 QB 315. 3 Xem Andrew Ashworth (2003), Principle of Criminal Law, Oxford University Press, p.117. NGHIÊN CỨU Số 2+3(402+403) - T1+2/2020 LẬP PHÁP 119 KINH NGHIỆM QUỐC TẾ các công ty ở Anh xuất phát từ một thực tiễn vụ bảo đảm an toàn cho những người có thể là hàng loạt những thảm họa gây thiệt hại bị ảnh hưởng bởi hoạt động của công ty và cho tính mạng, sức khỏe của con người lại Điều 33 của Luật này về tội “không tuân thủ” do hoạt động của các công ty, như nổ giàn để quy TNHS về tội phạm này cho một số khoan dầu của Piper Alpha, tàu hỏa va chạm công ty vận tải đường sắt. của công ty đường sắt Clapham, cháy lớn ở Trong thời gian tiếp theo, các tòa án Công ty vệ sinh đường sắt King’s của Anh tiếp tục phát triển những nguyên lý, Cross,.v.v… Các cơ quan thực thi pháp luật nguyên tắc pháp luật về vấn đề TNHS của tổ của Anh nhận thấy khó có thể trấn an công chức thông qua các án lệ. Bên cạnh đó, một chúng trước những thảm họa như vậy chỉ với số đạo luật quy định về các tội phạm mới việc truy cứu TNHS của một vài cá nhân. trong lĩnh vực tài chính và thương mại đã Trên thực tế những hoạt động điều tra đã trực tiếp ghi nhận TNHS của tổ chức đối với được tiến hành với sự chú trọng vào những các tội phạm này, ví dụ như Luật các Dịch thiếu sót trong các hệ thống quản lý và chịu vụ tài chính năm 1986, các luật công ty từ trách nhiệm. Mục đích của các hoạt động đó năm 1985 đến 1989. là tìm ra chủ thể thực sự cần chịu trách nhiệm Đúc kết từ hàng loạt các án lệ trong về những thảm họa này. Tuy nhiên, nhận thức lịch sử tư pháp Anh về TNHS của tổ chức, được nâng cao đó của cơ quan thực thi pháp có thể nhận thấy TNHS của tổ chức ở Anh luật lại không có ngay sự hỗ trợ từ khung được hình thành trên cơ sở thực tiễn tư pháp pháp lý hình sự (luật thành văn) về TNHS. và phát triển thành các nguyên lý hay Pháp luật hình sự thành văn của Anh không nguyên tắc bắt buộc (legal doctrines) đối với có quy định mang tính nguyên tắc nào về hoạt động xét xử hình sự. Các nguyên tắc đó TNHS của tổ chức. Ở thời điểm đó, các đạo được các nhà lý luận luật hình sự khái quát luật chuyên biệt về từng loại tội phạm cụ thể ...