Trái dừa

Tại một số quốc gia trên thế giới, Trái Dứa là biểu tượng của sự hân hoan đón tiếp và lòng hiếu khách. Dứa đã được trang trí trên các cánh cửa ra vào chính, trên tường và ngay cả trong nhà, trên các kỷ vật bằng kim loại, gốm, sứ hoặc bàn ghế gỗ quý. Khi mới du nhập Âu châu, Dứa được coi như quý hiếm, nên được trồng trong các phòng khách rất trân trọng. Đầu thập niên 1700, thương gia người Pháp La Cour là người tiên khởi thành công ở Âu châu khi trồng dứa...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trái dừaTrái DứaBác sĩ Nguyễn Ý Đức (Câu Chuyện Thầy Lang)Tại một số quốc gia trên thế giới, Trái Dứa là biểu tượng của sự hân hoan đón tiếp vàlòng hiếu khách. Dứa đã được trang trí trên các cánh cửa ra vào chính, trên tường và ngaycả trong nhà, trên các kỷ vật bằng kim loại, gốm, sứ hoặc bàn ghế gỗ quý.Khi mới du nhập Âu châu, Dứa được coi như quý hiếm, nên được trồng trong các phòngkhách rất trân trọng. Đầu thập niên 1700, thương gia người Pháp La Cour là người tiênkhởi thành công ở Âu châu khi trồng dứa trong một căn nhà kiếng, để làm cảnh cũng nhưđể lâu lâu thưởng thức.Lịch sửDứa là trái cây của miền nhiệt đới, có nguồn gốc từ các quốc gia Brazil, Paraguay ởTrung và Nam Mỹ.Khi Christopher Columbus (1451-1506) thám hiểm Mỹ châu, thấy dứa trồng ở quần đảoGuadeloup rất ngon, bèn mang về triều cống nữ hoàng Tây Ban Nha Isabella Đệ nhất. Từđó, dứa được đem trồng ở các thuộc địa của Tây Ban Nha, nhất là các quốc gia thuộc khuvực Thái Bình Dương như Phi Luật Tân.Tiếng Anh của Dứa lá Pinapple. Các nhà thám hiểm Tây Ban Nha thấy trái dứa nomgiống như cái chóp quả thông, bèn đặt tên là “Pina”. Người Anh thêm chữ “Apple” đểnói rõ hơn về tính cách ngọt dịu, ăn được của trái này.Tiếng Việt còn gọi Dứa là trái Thơm, có lẽ vì hương thơm dìu dịu thoát ra từ trái dứa vừachín tới.Trồng dứaCây dứa thân ngắn, lá dài và cứng với gai mọc ở mép, quả có nhiều mắt; phía trên có mộtcụm lá. Thực ra, trái dứa không phải là một trái đơn điệu, mà là một tập hợp của cả trămbông hoa (sorosis) kết tụ trên một cái cuống mà thành.Nông trại trồng dứa quy mô lớn đầu tiên trên thế giới được thiết lập ở Hawai vào năm1885. Quần đảo này dẫn đầu về sản xuất dứa trên thế giới cho tới năm 1960. Sau đó, PhiLuật Tân là nước trồng nhiều và xuất cảng nhiều nhất. Các quốc gia khác ở Đông Nam Áchâu cũng sản xuất một khối lượng dứa khá lớn.Nhờ kỹ thuật canh tác hàng loạt nên nhu cầu dứa được cung cấp đầy đủ với giá phảichăng.Dứa có quanh năm, nhưng nhiều nhất là vào tháng 3 tháng 7. Trung bình thời gian từ lúctrồng tới lúc thu hoạch là 18 tháng. Trước khi hái, dứa được thử để ước tính lượng đườngcủa trái. Dứa thường được hái khi đã chín nên sẵn sàng để ăn.Hái khi hãy còn xanh, dứa sẽ không chín tiếp vì không có đủ tinh bột để chuyển thànhđường. Do đó, không nên để dành chờ dứa chín mà dứa sẽ hư thối dần.Tại Hoa Kỳ, có hai loại dứa phổ thông là dứa Cayenne dài, vỏ mầu vàng trồng ở Hawaivà dứa Red Spanish ngắn hơn vỏ nâu đỏ trồng ở tiểu bang Florida và Puerto Rico.Ở Việt Nam, dứa được trồng rất nhiều ở Phú Thọ, Ninh Bình, Lâm Đồng, Long An, KiênGiang, Cần Thơ. Dứa Bến Lức vẫn nổi tiếng khắp miền Nam.Mỗi trái dứa có thể nặng khoảng từ 1/2kg tới 3 kg.Dinh dưỡngDứa có nhiều sinh tố C, chất xơ pectin và chất gum. Thành phần dinh dưỡng của 100grdứa: Độ ẩm 81.3-91.2 g Tinh chất Ether 0.03-0.29 g Chất xơ 0.3-0.6 g Nitrogen 0.038-0.098 g Tro 0.21-0.49 g Calcium 6.2-37.2 mg Phosphorus 6.6-11.9 mg Iron 0.27-1.05 mg Carotene 0.003-0.055 mg Thiamine 0.048-0.138 mg Riboflavin 0.011-0.04 mg Niacin 0.13-0.267 mg Ascorbic Acid 27.0-165.2 mg Dứa còn có chất bromelain, một loại enzyme thủy phân protid giống như papaincủa đu đủ, có tác dụng làm mềm thịt và cho thịt vị thơm ngon. Br cũng hay gây ra dị ứngda cho người tiêu thụ. Dứa đóng hộp còn giữ được sinh tố C nhưng bromelain bị hơinóng thiêu hủy.Ăn dứaDứa tươi có hương vị nồng ngọt, rất thích hợp để làm món tráng miệng kích thích tiêuhóa hoặc làm món ăn vặt.Miếng dứa phía đít, gần phía gốc thường ngon hơn phần khác, vì như kinh nghiệm củaông cha ta là “dứa đằng đít, mít đằng cuống”.Sau khi gọt vỏ, khía xéo để bỏ mắt, dứa được bổ dọc làm tám hoặc cắt khoanh tròn mỏngvừa phải, rắc thêm một nhúm đường, bỏ tủ lạnh độ 15 phút rồi mang ra ăn thì tuyệt hảo.Nước dứa hòa với đường ngọt húp vào lạnh mát cả người. Nhiều người lại thích chấmdứa với tí muối ớt, ăn vừa ngọt, vừa mặn, hơi cay, rất thỏa mãn khẩu vị.Dứa còn dùng để xào nấu với thịt cá. Món canh chua cá lóc, dứa xanh thêm vài ngọn ngổthì cơm ba nồi cũng hết. Khi nấu, hơi nóng làm mềm dứa vì chất cellulose tan rã, dứa hútgia vị và chất ngọt của thịt cá.Một đĩa sà-lách trộn thập cẩm thêm vài miếng dứa thái nhỏ ăn càng ngon.Nướng gà, nướng cá mà nướng kèm theo mấy lát dứa là một hỗn hợp món ăn hấp dẫn.Vừa vị ngọt của thịt vừa vị ngọt của trái cây. Dứa mau chín, cho nên đợi khi thịt cá gầnchín hãy đặt dứa lên vỉ.Năm 1892, một người Anh là Đại úy John Kidwell lần đầu tiên sản xuất dứa đóng hộp.Dứa thường được hái khi đã ...