Trầm cảm ở thành viên gia đình của nam tiêm chích ma túy nhiễm HIV tại Hà Nội năm 2016

Nghiên cứu cho thấy có xấp xỉ 20% mẫu nghiên cứu có dấu hiệu trầm cảm ở mức độ từ nhẹ đến rất nặng. Gánh nặng chăm sóc và mối quan hệ gia đình có liên quan với trầm cảm ở thành viên gia đình. Nghiên cứu cho thấy nhu cầu can thiệp để cải thiện mối quan hệ gia đình, giảm bớt gánh nặng chăm sóc nhằm nâng cao sức khỏe tinh thần ở thành viên gia đình người tiêm chích ma túy nhiễm HIV.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trầm cảm ở thành viên gia đình của nam tiêm chích ma túy nhiễm HIV tại Hà Nội năm 2016TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCTRẦM CẢM Ở THÀNH VIÊN GIA ĐÌNHCỦA NAM TIÊM CHÍCH MA TÚY NHIỄM HIV TẠI HÀ NỘI NĂM 2016Đào Thị Diệu Thúy1, Trần Minh Hoàng2,Đinh Thanh Thúy2, Phạm Phương Mai3, Lê Minh Giang2,31Bác sĩ nội trú Y học Dự phòng khóa 40, Trường Đại học Y Hà Nội;Trung tâm Nghiên cứu và Đào tạo HIV/AIDS, Trường Đại học Y Hà Nội;23Bộ môn Sức khỏe Toàn cầu, Trường Đại học Y Hà NộiĐa số người tiêm chích ma túy ở Việt Nam đang sống cùng gia đình và điều này tạo ra gánh nặng khôngnhỏ trong việc chăm sóc. Mục tiêu nghiên cứu là mô tả đặc điểm trầm cảm ở thành viên gia đình của namtiêm chích ma túy nhiễm HIV và một số yếu tố liên quan. Số liệu nghiên cứu cắt ngang thu thập từ 138 ngườilà thành viên gia đình của nam tiêm chích ma túy nhiễm HIV tại Hà Nội. Kết quả nghiên cứu cho thấy có xấpxỉ 20% mẫu nghiên cứu có dấu hiệu trầm cảm ở mức độ từ nhẹ đến rất nặng. Gánh nặng chăm sóc và mốiquan hệ gia đình có liên quan với trầm cảm ở thành viên gia đình. Nghiên cứu cho thấy nhu cầu can thiệp đểcải thiện mối quan hệ gia đình, giảm bớt gánh nặng chăm sóc nhằm nâng cao sức khỏe tinh thần ở thànhviên gia đình người tiêm chích ma túy nhiễm HIV.Từ khoá: trầm cảm, tiêm chích ma túy nhiễm HIV, người chăm sócI. ĐẶT VẤN ĐỀcủa người sử dụng ma túy [5]. Hỗ trợ tinh thầnỞ Việt Nam, lưu hành sử dụng ma túy cótừ gia đình cũng tác động tích cực đến sựlịch sử lâu dài [1]. Đến năm 2013, cả nước cótuân thủ điều trị HIV ở những người tiêmhơn 180 nghìn người nghiện ma túy, tăng hơnchích ma túy nhiễm HIV [6]. Một số đặc điểm3 lần so với năm 1994 với mức tăng xấp xỉ 6của người chăm sóc có mối liên quan với khảnghìn người nghiện mỗi năm [2]. Tiêm chíchnăng kiểm soát tải lượng virus ở bệnh nhânma túy là nguyên nhân chính gây bùng phátHIV/AIDS có tiêm chích ma túy [7]. Cácdịch HIV tại Việt Nam [3]. Kết quả giám sátnghiên cứu cũng ghi nhận mức độ kỳ thị vàtrọng điểm HIV năm 2015 cho thấy tỷ lệ nhiễmtrầm cảm ở người tiêm chích ma túy có liênHIV trong nhóm tiêm chích ma túy vẫn là caoquan tiêu cực đến sức khỏe tâm thần củanhất trong các nhóm nguy cơ cao [4].thành viên gia đình [8].Nhiều nghiên cứu trên thế giới chỉ ra rằngTrong bối cảnh Việt Nam, gia đình có vainghiện chất là một vấn đề của gia đình do đótrò quan trọng đối với người tiêm chích ma túymối quan tâm được mở rộng sang gia đìnhvà người nhiễm HIV [9]. Nghiên cứu cho thấyngười sử dụng nghiện chất. Một nghiên cứukhoảng 60 - 80% người tiêm chích ma túytại Nhật Bản cho thấy quan hệ trong gia đìnhnhiễm HIV báo cáo họ đang sống cùng bố mẹcó liên quan chặt chẽ tới khả năng cai nghiệnhoặc bạn đời [10; 11]. Trong gia đình cóngười nhiễm HIV làm tăng nguy cơ trầm cảmĐịa chỉ liên hệ: Đào Diệu Thúy, Bác sĩ nội trú Y học Dựphòng, Trường Đại học Y Hà NộiEmail: daodieuthuy248@gmail.comNgày nhận: 06/01/2017Ngày được chấp thuận: 26/2/2017TCNCYH 106 (1) - 2017ở những người chăm sóc. Việc sử dụng matúy ở người bệnh HIV/AIDS cũng được chứngminh là yếu tố nguy cơ của hội chứng trầmcảm ở thành viên gia đình [12]. Tuy nhiên, vẫn179TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCcòn ít nghiên cứu trong nước về sức khỏe tâmTiêu chí lựa chọn: Tuổi từ 18 trở lên, cóthần nói chung và trầm cảm nói riêng tronghộ khẩu ở Hà Nội, có khả năng hiểu bản thỏanhóm thành viên gia đình của nam tiêm chíchthuận nghiên cứu và đồng ý tham gia.ma túy nhiễm HIV. Vì vậy, nghiên cứu này đượcthực hiện với mục tiêu: mô tả đặc điểm trầmcảm ở thành viên gia đình của nam tiêm chíchma túy nhiễm HIV và các yếu tố liên quan.2. Phương phápNghiên cứu sử dụng thiết kế mô tả cắtngang, thu thập số liệu bằng phỏng vấn trựctiếp đối tượng trong thời gian từ tháng 1/2016II. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁPđến tháng 10/2016.1. Đối tượngCỡ mẫuThành viên gia đình là người chăm sócCỡ mẫu tính theo công thức ước tính mộtchính của nam tiêm chích ma túy nhiễm HIVtại Hà Nội.n = Z2(1 – α/2)p . (1 - p)(ε . p)2= 1,962Trong đó, p = 0,479 là tỷ lệ trầm cảm ởthành viên gia đình nam tiêm chích ma túynhiễm HIV lấy từ một nghiên cứu tại Trungtỷ lệ trong quần thể:0,479 . (1 - 0,479)(0,2.0,479)2= 105điểm từ 0 – 21 điểm, chia thành 5 mức độtrầm cảm từ “Rất nhẹ” đến “Rất nặng”.Đánh giá mối quan hệ gia đình sử dụngQuốc năm 2013 [13]; sai lệch tương đối giữatham số mẫu và tham số quần thể chọn ε =Thang đo quan hệ gia đình (Family Function0,2; mức ý nghĩa thống kê chọn α = 0,05 nênZ(1-α/2) = 1,96. Tính ra cỡ mẫu là 105 người.trong 3 cấu phần: (1) Sự đoàn kết, (2) Sự mâuDự phòng từ chối tham gia nghiên cứu là15%, vậy cỡ mẫu cần thiết là 120 người. Thựctế, nghiên cứu tuyển chọn được 138 người.Công cụ và phương pháp thu thậpthông tinThu thập thông tin về đặc điểm nhân khẩuhọc của nhóm đối tượng.Scale) [15]. Công cụ gồm 15 câu, chia đềuthuẫn, (3) Mối quan hệ xã hội của gia đình.Mỗi câu có 4 phương án t ...