Tranh chấp phát sinh trong thanh toán xuất nhập khẩu bằng phương thức L/C

Trong bài viết này, tác giả trình bày những nội dung liên quan đến phương thức thanh toán bằng thư tín dụng, những sai sót, tranh chấp trong thanh toán xuất nhập khẩu bằng phương thức thư tín dụng: Lý thuyết và thực tiễn ở Việt Nam để đề xuất một số ý kiến nhằm phòng ngừa, giải quyết khi tranh chấp xảy ra.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tranh chấp phát sinh trong thanh toán xuất nhập khẩu bằng phương thức L/CKỷ yếu hội thảo Quốc gia “VAI TRÒ CỦA TÀI CHÍNH HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP XUẤT NHẬP KHẨU TRONG TÌNH HÌNH MỚI” TRANH CHẤP PHÁT SINH TRONG THANH TOÁN XUẤT NHẬP KHẨU BẰNG PHƯƠNG THỨC L/C ThS Hoàng Hồng Hạnh - ĐH Tài chính Ngân hàng Hà nội ThS Hoàng Duy Mạnh - BIDV Tóm tắt: Trong bài viết này, tác giả trình bày những nội dung liên quan đến phươngthức thanh toán bằng thư tín dụng, những sai sót, tranh chấp trong thanh toán xuất nhậpkhẩu bằng phương thức thư tín dụng: Lý thuyết và thực tiễn ở Việt Nam để đề xuất một sốý kiến nhằm phòng ngừa, giải quyết khi tranh chấp xẩy ra Từ khóa: L/C, tranh chấp L/C 1. MỞ ĐẦU Ngày nay dưới tác động của toàn cầu hoá, thương mại quốc tế phát triển với quy môvà tốc độ vô cùng lớn. Các mối quan hệ trao đổi hàng hoá giữa các quốc gia ngày càng mởrộng, do vậy các hình thức giao dịch ngày càng đa dạng, phong phú hơn. Trong thanh toán quốc tế, có rất nhiều phương thức thanh toán được thực hịện nhưngcó lẽ thanh toán bằng L/C được sử dụng phổ biến hơn bởi vì tính an toàn và giảm thiểu cácrủi ro, bất trắc của nó. Phương thức thanh toán này được nhiều doanh nghiệp và ngân hàngsử dụng vì nó có nhiều ưu điểm, đảm bảo quyền lợi của cả người mua và người bán. Đốivới các ngân hàng nói riêng, thanh toán bằng thư tín dụng chứng từ là một trong nhữnghình thức thanh toán xuất nhập khẩu chủ yếu. Tuy nhiên trong quá trình áp dụng phươngthức này không tránh khỏi những sai sót và phát sinh các tranh chấp từ các bên tham gia. Hoạt động mua bán trong ngoại thương tất yếu liên quan tới nhiều đồng tiền, nhiềuquốc gia khác nhau, do đó vấn đề thanh toán xuất nhập khẩu càng trở nên phức tạp hơn.Tuy nhiên, hệ thống ngân hàng của Việt Nam còn trẻ và đang hoàn thiện dần, vì vậy yêucầu về quy trình thanh toán quốc tế, nâng cao hiệu quả của công tác này là cấp thiết đối vớihệ thống ngân hàng thương mại (NHTM) Việt Nam. 2. NỘI DUNG 2.1. Cơ sở lý luận Trong ngoại thương, việc thanh toán giữa các nhà xuất khẩu và nhập khẩu thuộc haiquốc gia khác nhau phải được tiến hành thông qua ngân hàng bằng những phương thứcthanh toán nhất định. Phương thức thanh toán xuất nhập khẩu là cách thức thực hiện chitrả một hợp đồng xuất nhập khẩu thông qua trung gian ngân hàng bằng cách trích tiền từ456Kỷ yếu hội thảo Quốc gia “VAI TRÒ CỦA TÀI CHÍNH HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP XUẤT NHẬP KHẨU TRONG TÌNH HÌNH MỚI”tài khoản của người nhập khẩu chuyển vào từ tài khoản của người xuất khẩu căn cứ vàohợp đồng thương mại và chứng từ do hai bên cung cấp cho ngân hàng. Việc lựa chọn phương thức thanh toán xuất nhập khẩu nào tuỳ thuộc vào sự thươnglượng giữa hai bên và phù hợp với tập quán cũng như luật lệ trong thanh toán và buôn bánquốc tế. Nhưng xét cho cùng thì việc lựa chọn phương thức nào cũng phải xuất phát từ yêucầu của người bán là thu tiền nhanh, đầy đủ và đúng hạn; yêu cầu của người mua là nhậphàng đúng số lượng, chất lượng và đúng thời hạn. Từ những yêu cầu trên và tuỳ thuộc vào những điều kiện khác nhau, hai bên sẽ thoảthuận đi đến lựa chọn một phương thức thanh toán hợp lý nhất. Những phương thức thanhtoán chủ yếu trong thanh toán xuất nhập khẩu là: (i) Phương thức chuyển tiền (Remittance);(ii) Uỷ thác thu; Thanh toán bằng thư tín dụng (L/C); Thanh toán biên giới về mậu dịch(thanh toán biên giới)… Tín dụng chứng từ là phương thức thanh toán trong đó một ngân hàng theo yêu cầucủa khách hàng cam kết sẽ trả lại một số tiền nhất định cho người thụ hưởng hoặc chấpnhận hối phiếu do người này ký phát trong phạm vi số tiền đó nếu người này xuất trìnhđược bộ chứng từ thanh toán phù hợp với những quy định nêu ra trong thư tín dụng. Có thể nói L/C là một phương thức quan trọng nhất trong phương thức thanh toán tíndụng chứng từ. L/C là một bản cam kết trả tiền do ngân hàng phát hành (ngân hàng mở L/C) mở theochỉ thị của người nhập khẩu (người yêu cầu mở L/C), để trả một số tiền nhất định cho ngườixuất khẩu (người thụ hưởng) với điều kiện người đó phải thực hiện đầy đủ những quy địnhtrong L/C. L/C được mở dựa trên những điều kiện do người nhập khẩu đưa ra xuất phát từ hợpđồng ngoại thương được ký kết giữa người xuất khẩu và người nhập khẩu. Nhưng khi nóđã được mở thì nó là một giao dịch riêng biệt, độc lập với hợp đồng ngoại thương, trở thànhbản cam kết trả tiền cho ngân hàng. Khi thanh toán bằng L/C các bên xuất nhập khẩu phải thoả mãn với nhau về việc sửdụng: “Bản quy tắc và cách thực hành thống nhất về tín dụng chứng từ” - viết tắt là UCPdo phòng thương mại quốc tế ICC tại Pari phát hành để dẫn chiếu trong L/C. UCP đã đượcphát hành, xuất bản nhiều lần, hiên nay bản mang số hiệu UCP 600- Theo bản sửa đổi 2007của ICC. UCP không chỉ được xem như là một cẩm nang đối với nhà xuất nhập ...