Trẻ bị rối loạn ngôn ngữ

trẻ phát triển ngôn ngữ rất nhanh trong những năm đầu đời. Những em bé có ngôn ngữ tốt cũng thường có trí tuệ phát triển. Tuy nhiên, nhiều bé lại không có được sự phát triển ngôn ngữ bình thường bởi nhiều nguyên nhân, trong đó chủ yếu là do sự rối loạn về ngôn ngữ.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trẻ bị rối loạn ngôn ngữ Trẻ bị rối loạn ngôn ngữTrẻ phát triển ngôn ngữ rất nhanh trong những năm đầuđời. Những em bé có ngôn ngữ tốt cũng thường có trí tuệphát triển. Tuy nhiên, nhiều bé lại không có được sự pháttriển ngôn ngữ bình thường bởi nhiều nguyên nhân, trongđó chủ yếu là do sự rối loạn về ngôn ngữ.Nhiều bé lại không có được sự phát triển ngôn ngữ bìnhthường bởi nhiều nguyên nhân (google image)Thông thường từ 2 - 3 tháng, trẻ bắt đầu phát âm họng líulo, từ 7 - 9 tháng, sẽ bập bẹ “ba ba”, “ma ma”… đến 12 -15 tháng, trẻ nói được vài từ đơn giản. Tới 2 tuổi, bé có thểnói câu ngắn ít từ và 3 tuổi, nói được câu dài. Trẻ bị rốiloạn ngôn ngữ gồm hai dạng: rối loạn tiếp nhận ngôn ngữ(chậm hiểu lời) và rối loạn về phát âm. Rối loạn phát âmthường gặp như: chậm nói, nói ngọng, nói lắp, nói sai ngữpháp, cách nói bất thường…Chậm nóiNhững bé chậm nói khi không đạt mức phát triển ngôn ngữbình thường so với trẻ cùng lứa tuổi. Có nhiều nguyênnhân, như: di truyền, cho xem tivi quá nhiều, thiếu kíchthích từ môi trường gia đình, ít nói chuyện và ít dạy trẻ nói,do bé có tổn thương não, bị khiếm thính hoặc khuyết tật ởbộ máy phát âm…Một số bé chỉ nói với người thân vàkhông chịu nói với người lạ vì nhút nhát, sợ hãi và kémthích ứng.Khi thấy bé chậm nói, cần phát hiện sớm và cho đi khámsức khỏe để tìm hiểu do tâm lý hay thực tổn để có hướngchữa trị phù hợp. Nếu chỉ là chậm nói đơn thuần, không donguyên nhân thực tổn thì cha mẹ phải thường xuyên dạy bémọi lúc mọi nơi trong tình huống cụ thể để trẻ có thể nhậnbiết, dễ hiểu và nói theo. Khi nói, nên kèm theo những biểucảm về nét mặt, những cử chỉ, điệu bộ giao tiếp, hiệu quảsẽ tốt hơn. Sử dụng tranh ảnh, đồ chơi đa dạng về màu sắcvà chức năng để chơi cùng bé, nhằm hỗ trợ tốt hơn trongquá trình dạy phát triển ngôn ngữ. Những trò chơi dân giannhư chi chi chành chành, ú òa, kéo cưa lừa xẻ, nu na nunống… vừa chơi vừa nói cùng con sẽ tạo sự vui nhộn, rấtcó ích lợi. Khi dạy, nên nói chậm, rõ, nhìn vào mặt bé đểtạo sự tập trung chú ý. Nên bắt đầu bằng dạy các danh từnhư hỏi bé “ai”, “cái gì”… sau đó, mới dạy động từ, tínhtừ qua những câu hỏi “để làm gì”, “thế nào”… Quá trìnhdạy cần tăng dần việc mở rộng vốn từ và dạy nói câu đơngiản rồi mới đến câu dài. Hát hoặc đọc thơ cho bé nghe vàdạy bé hát và đọc theo cũng là cách giúp trẻ nhanh biết nói.Để phát triển khả năng diễn đạt, cha mẹ nên hỏi bé sau khicó một việc gì vừa xảy ra hoặc hỏi chuyện và cho bé kể lạinhững gì bé tham gia, đã học được… Khi trẻ chưa chịu nói,chúng ta không nên thúc giục nhiều mà phải tìm hiểu vàchờ đợi để bé có thời gian quen, thích nghi dần và bé sẽ nóingay. Do vậy, khuyến khích nói khi bé đang có nhu cầu làcách dễ thực hiện và hiệu quả nhất.Để tránh cho trẻ bị chậm nói, bé phải được sống trong môitrường thuận lợi, cha mẹ và người thân luôn gần gũi tạocho bé cảm giác an toàn và thoải mái. Luôn giữ không khítrong gia đình vui vẻ, quan tâm chia sẻ lẫn nhau. Khôngcho bé xem tivi nhiều. Nên để trẻ nói tự nhiên mà khôngngắt lời vì nếu vậy sẽ làm cho trẻ không muốn nói nữa. Khibé nói xong, nên gợi ý tiếp bằng những câu hỏi, như: Còngì nữa nhỉ? Thế còn con nghĩ thế nào?… Khuyến khích bénói có kèm cử chỉ điệu bộ. Cho bé được vui chơi, giao tiếpvới mọi người trong gia đình và với trẻ em xung quanh.Không nên giao phó việc dạy bé hoàn toàn cho người giúpviệc hoặc cho ông bà vì ông bà sức khỏe hạn chế, khôngthể lúc nào cũng chơi và dạy bé nói được.Nói ngọngMột số bé nói ngọng do sống cùng môi trường với nhữngngười có tật nói ngọng hoặc do gia đình không sửa mỗi khibé nói sai. Một số khác do bệnh lý não hoặc do bất thườngở bộ máy phát âm. Bé thường nói ngọng n và l, nói sai dấu,không nói được một số phụ âm hoặc nói phụ âm này thànhphụ âm kia. Nhiều khi, bé nói ngọng đến mức phải có bốmẹ “dịch nghĩa” thì người xung quanh mới hiểu bé nói gì.Nếu không do nguyên nhân thực tổn mà bé nói ngọng thìcha mẹ nên sửa ngay, không cười thích thú khi nghe bé nóingọng vì bé tưởng như vậy là hay và sẽ không sửa nữa. Tậpcho bé nói chậm, rõ, nhìn vào mặt cha mẹ khi nói để bắtchước phát âm đúng.Để tránh cho bé nói ngọng gia đình nên nói với bé bằnggiọng chuẩn rõ ràng, không nậng nịu bé bằng giọng nóingọng.Nói lắpNhững bé hấp tấp, hiếu động thường mắc phải tật nói lắp.Bé có thể nói lắp một từ, ngữ hoặc nói lắp câu ngắn. Nhiềubé khi nói lắp lại kèm theo nói khó, phải nói gắng sức hoặcnói nghẹn giọng do có sự co thắt ở hầu họng.Để sửa tật nói lắp, cha mẹ luôn nhắc bé không nói vộivàng, nên nói câu ngắn và nói ngắt câu rõ ràng. Có thể tậpcho bé hít thở sâu một chút rồi hãy nói. Cho bé tập hát, đọcthơ, kể chuyện cũng giúp sửa chứng tật này. Muốn tránhcho bé nói lắp, cần tạo ra sự thoải mái, bình tĩnh, tránh thúcgiục gây sức ép tâm lý với trẻ.Những trẻ chậm nói, nói ngọng, nói lắp nếu không khuyếnkhích giao tiếp sẽ dễ trở nên thu mình, thụ động, thiếu tựtin, kém hòa nhập. Do vậy, bên cạnh dạ ...