TRIẾT VÀ SỰ CHUYỂN HÓA 4

Thứ hai, cùng một bản chất có thể biểu hiện ra ở nhiều hiện tượng khác nhau tùy theo sự thay đổi của điều kiện và hoàn cảnh, và mỗi hiện tượng chỉ phản ánh một khía cạnh của bản chất trong một trường hợp nhất định. Vì vậy hiện tượng phong phú hơn bản chất, còn bản chất sâu sắc hơn hiện tượng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
TRIẾT VÀ SỰ CHUYỂN HÓA 4nhất giữa bản chất và hiện tượng thể hiện ở chỗ: Thứ nhất, bản chất là cái ẩn dấu sâu kínở bên trong, còn hiện tượng là cái bộc lộ ra bên ngoài, nhưng chúng thống nhất với nhau ởchỗ bản chất chỉ có thể bộc lộ ra thông qua hiện tượng và hiện tượng là hiện tượng củamột bản chất nhất định. Thứ hai, cùng một bản chất có thể biểu hiện ra ở nhiều hiện tượngkhác nhau tùy theo sự thay đổi của điều kiện và hoàn cảnh, và mỗi hiện tượng chỉ phản ánhmột khía cạnh của bản chất trong một trường hợp nhất định. Vì vậy hiện tượng phong phúhơn bản chất, còn bản chất sâu sắc hơn hiện tượng. Thứ ba, bản chất là cái tương đối ổnđịnh, ít biến đổi, còn hiện tượng là cái thường xuyên biến đổi. Mâu thuẫn giữa bản chất và hiện tượng còn thể hiện ở chỗ hiện tượng là sự phản ánhcủa bản chất nhưng nhiều khi nó không biểu hiện hoàn toàn phù hợp với bản chất, biểuhiện bản chất dưới hình thức đã biến đổi, nhiều khi còn xuyên tạc bản chất.3. Ý nghĩa phương pháp luận Vì bản chất và hiện tượng tồn tại trong sự thống nhất hữu cơ ràng buộc, không tách rờinhau, bản chất thì ẩn dấu sâu kín bên trong sự vật còn hiện tượng thì lại là cái biểu hiện rabên ngoài của bản chất, cho nên, muốn nhận thức được bản chất của sự vật thì phải xuất Page 267 of 487phát từ hiện tượng. Do một bản chất có thể biểu hiện ra bằng nhiều hiện tượng khác nhauvà mỗi hiện tượng chỉ phản ánh một khía cạnh của bản chất, cho nên muốn nhận thức bảnchất sự vật chúng ta không nên chỉ dừng lại ở một hoặc một số hiện tượng mà phải thôngqua phân tích, tổng hợp rất nhiều hiện tượng. Vì bản chất là cái tất nhiên tương đối ổn định bên trong sự vật, quy định sự vận độngphát triển của sự vật, còn hiện tượng là cái không ổn định, cái không quyết định sự vậnđộng và phát triển của sự vật, hơn nữa hiện tượng nhiều khi còn xuyên tạc bản chất, chonên, nhận thức không chỉ dừng lại ở hiện tượng mà phải tiến tới nhận thức bản chất của sựvật. Nhận thức bản chất của một sự vật là một quá trình phức tạp đi từ hiện tượng đến bảnchất, từ bản chất ít sâu sắc đến bản chất sâu sắc hơn. Trong hoạt động thực tiễn, khôngđược dựa vào hiện tượng mà phải dựa vào bản chất của sự vật để xác định phương thứchoạt động cải tạo sự vật. Câu 31: Phân tích mối quan hệ biện chứng giữa khả năng và hiện thực. Ý nghĩa phương pháp luận của cặp phạm trù này? Page 268 of 4871. Khái niệm Khả năng là cái xuất phát từ bản chất bên trong sự vật, nó là cái chưa tới, chưa biểuhiện, nhưng sẽ tới, sẽ biểu hiện ra khi có các điều kiện thích hợp. Hiện thực là những cái hiện đang có, hiện đang tồn tại thực sự. Khái niệm hiện thực ở đây khác với khái niệm hiện thực khách quan. Hiện thực là kháiniệm chỉ tất cả những sự vật, hiện tượng vật chất đang tồn tại khách quan trong thực tế vàcả những gì đang tồn tại một cách chủ quan trong ý thức của con người. Còn hiện thựckhách quan là khái niệm chỉ các sự vật, hiện tượng vật chất đang tồn tại trong thực tế vàđộc lập với ý thức của con người. Khả năng là cái xuất phát từ bản chất bên trong sự vật, nó là “cái hiện chưa có”và “sẽcó”, tức là các sự vật được nói tới trong khả năng chưa tồn tại, nhưng bản thân khả năngvới tư cách là “cái chưa có”và “sẽ có”, là cái để xuất hiện sự vật đó thì lại tồn tại. Như vậy,dấu hiệu căn bản để phân biệt giữa khả năng với hiện thực là ở chỗ khả năng là cái hiệnchưa có và sẽ có, còn hiện thực là cái hiện đang có, đang tồn tại. Page 269 of 487 Trong sự vật hiện tượng có nhiều loại khả năng. Có khả năng được hình thành do quyluật vận động nội tại của sự vật quy định gọi là khả năng tất nhiên. Nhưng có khả năngđược hình thành cho các tương tác ngẫu nhiên quy định gọi là khả năng ngẫu nhiên. Khảnăng tất nhiên lại bao gồm khả năng gần là khả năng đã có đủ hoặc gần đủ các điều kiệncần thiết để biến thành hiện thực, và khả năng xa là khả năng chưa đủ các điều kiện cầnthiết để biến thành hiện thực, nó còn phải trải qua nhiều giai đoạn quá độ nữa.2. Mối quan hệ biện chứng Một là, khả năng và hiện thực tồn tại trong mối quan hệ chặt chẽ không tách rờinhau, luôn luôn chuyển hóa lẫn nhau. Quá trình đó diễn ra như sau: khả năng biến thành hiện thực; hiện thực này do sự vậnđộng nội tại của nó lại nảy sinh khả năng mới; khả năng mới này khi có điều kiện thích hợplại trở thành hiện thực mới v., đó là quá trình phát triển vô tận của thế giới khách quan. Vídụ, trong con gà mái chứa đựng khả năng đẻ trứng gà, khi con gà đẻ trứng thì quả trứng làhiện thực. Trong hiện thực quả trứng gà lại chứa đựng khả năng nở thành con gà con và v.v.. Page 270 of 487 Hai là, trong cùng một sự vật, cùng một điều kiện nhất định ...