Triệu chứng lâm sàng và tỷ lệ tử vong của bệnh nhân tắc động mạch phổi cấp: Một nghiên cứu đa trung tâm tại Việt Nam

Bài viết Triệu chứng lâm sàng và tỷ lệ tử vong của bệnh nhân tắc động mạch phổi cấp: Một nghiên cứu đa trung tâm tại Việt Nam trình bày xác định tỷ lệ tử vong sau 1 tháng được theo dõi và mô tả các triệu chứng lâm sàng của tắc động mạch phổi cấp. Đây là một nghiên cứu mô tả hồi cứu. Tắc động mạch phổi cấp được xác định khi biểu hiện triệu chứng lâm sàng đầu tiên trong vòng 14 ngày và có huyết khối trong động mạch phổi trên phim chụp cắt lớp vi tính động mạch phổi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Triệu chứng lâm sàng và tỷ lệ tử vong của bệnh nhân tắc động mạch phổi cấp: Một nghiên cứu đa trung tâm tại Việt Nam TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC TRIỆU CHỨNG LÂM SÀNG VÀ TỶ LỆ TỬ VONG CỦA BỆNH NHÂN TẮC ĐỘNG MẠCH PHỔI CẤP: MỘT NGHIÊN CỨU ĐA TRUNG TÂM TẠI VIỆT NAM Đỗ Giang Phúc1, Lê Thị Quỳnh Trang2, Hoàng Bùi Hải1,2,* Bệnh viện Đại học Y Hà Nội 1 2 Trường Đại học Y Hà Nội Tắc động mạch phổi cấp là một cấp cứu thường gặp, có tỷ lệ tử vong và tàn phế cao, song nếu thầy thuốckhông nghĩ đến thì không chẩn đoán được. Mục tiêu của nghiên cứu này là xác định tỷ lệ tử vong sau 1 thángđược theo dõi và mô tả các triệu chứng lâm sàng của tắc động mạch phổi cấp. Đây là một nghiên cứu mô tảhồi cứu. Tắc động mạch phổi cấp được xác định khi biểu hiện triệu chứng lâm sàng đầu tiên trong vòng 14ngày và có huyết khối trong động mạch phổi trên phim chụp cắt lớp vi tính động mạch phổi. Nghiên cứu đãthu thập được 159 bệnh nhân, với độ tuổi trung bình là 58,6 ± 18, nữ giới chiếm 54,1%. Triệu chứng lâm sànghay gặp nhất của tắc động mạch phổi cấp là khó thở (85,5%), đau ngực (chiếm 59,1%), 46/159 (28,9%) cósốc. Sau 1 tháng theo dõi, tỷ lệ tử vong do mọi nguyên nhân là 11,6%, do tắc động mạch phổi cấp là 3,4%.Từ khóa: Tắc động mạch phổi cấp, Thuyên tắc phổi, Nhồi máu phổi, Việt Nam.I. ĐẶT VẤN ĐỀ Tắc động mạch phổi là một dạng thuyên tắc tử vong nói chung lại giảm đi.5 Các thang điểmhuyết khối tĩnh mạch thường gặp và là nguyên tiên lượng như PESI (Pulmonary Embolismnhân gây tử vong nội viện ở nhóm bệnh nhân Severity Index) hay sPESI (simplified-PESI haynội khoa cao thứ ba chỉ sau nhồi máu cơ tim PESI cải tiến) được xây dựng để dự báo tỷ lệvà đột quỵ não.1,2,3 Bất chấp việc được điều trị tử vong trong 30 ngày. Đây là một yếu tố quanchống đông thì tỉ lệ tử vong ghi nhận vẫn từ trọng trong điều trị và tiên lượng bệnh nhân.2 - 8%.1,3 Tắc động mạch phổi cấp là nguyên Tuy vậy, chưa có nghiên cứu nào công bố vềnhân gây ra 300 000 trường hợp tử vong ở tỷ lệ tử vong liên quan đến tắc động mạch phổiHoa Kỳ mỗi năm. Ở châu Âu, năm 2004 có hơn trong vòng 30 ngày được công bố ở Việt Nam.6370 000 trường hợp tử vong có liên quan đến Mặt khác, biểu hiện lâm sàng của tắc độngtắc động mạch phổi cấp.2,4 Không những vậy, mạch phổi cấp rất đa dạng và thường khôngtắc động mạch phổi cấp còn là nguyên nhân đặc hiệu làm cho việc chẩn đoán trở nên khógây ra suy tim hoặc hội chứng hậu huyết khối, khăn. Việc đánh giá và phải nghĩ đến để chẩnảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc đoán tắc động mạch phổi cấp ở các bệnh nhânsống.1 Tuy nhiên, dựa vào các nghiên cứu gần nghi ngờ để có thể được chẩn đoán và điều trịđây, xu hướng ghi nhận ở Châu Âu, Châu Á và nhanh chóng nhằm giảm tỷ lệ mắc bệnh và tỷBắc Mỹ thì số lượng bệnh nhân được phát hiện lệ tử vong.1,3tắc động mạch phổi cấp tăng lên nhưng tỉ lệ Trong những năm gần đây, tắc động mạchTác giả liên hệ: Hoàng Bùi Hải phổi cấp đã được quan tâm, nghiên cứu, chúBệnh viện Đại học Y Hà Nội trọng trong chẩn đoán và điều trị. Một số nghiênEmail: hoangbuihai@hmu.edu.vn cứu đã được báo cáo ở Việt Nam, tuy nhiênNgày nhận: 29/06/2022 cỡ mẫu còn nhỏ.7, 8, 9 Vì vậy chúng tôi tiến hànhNgày được chấp nhận: 27/07/2022 nghiên cứu này nhằm xác định tỉ lệ tử vong sauTCNCYH 156 (8) - 2022 111TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌCmột tháng theo dõi và mô tả các triệu chứng Số liệu được thu thập từ hồ sơ bệnh án theolâm sàng của tắc động mạch phổi cấp một cách mục tiêu nghiên cứu với bộ câu hỏi.có hệ thống trên đối tượng người Việt Nam. Đánh giá tình trạng sống còn của bệnhII. ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP nhân1. Đối tượng - Các trường hợp tử vong tại bệnh viện bao Tiêu chuẩn lựa chọn gồm: Bệnh nhân tử vong tại viện ghi nhận từ bệnh án hoặc tình trạng nặng, sốc, gia đình - Bệnh nhân trên 18 tuổi. hoặc người đại diện của bệnh nhân ký hồ sơ - Bệnh nhân vào viện có triệu chứng của tắc xin dừng điều trị và đưa bệnh nhân về nhà.động mạch phổi cấp: Đau ngực và/hoặc khó Các trường hợp xin về được xác nhận lạithở và/hoặc tụt huyết áp và/hoặc ngất và/hoặc thông qua số điện thoại người nhà ghi trongho ra máu. Các triệu chứng này xuất hiện trong bệnh án.vòng 2 tuần đến khi được chẩn đoán xác định - Với các bệnh nhân đã ra viện, nghiên cứutắc động mạch phổi cấp. viên liên hệ qua điện thoại cho bệnh nhân hoặc - Chẩn đoán tắc động mạch phổi cấp dựa cho người thân của bệnh nhân theo số liên lạctheo hướng dẫn chẩn đoán, điều trị và dự phòng ...