Trồng và chế biến quế

Thu hoạch và chế biến quế Các bộ phận trên cây quế dầu có thể sử dụng và có giá trị kinh tế cao. Vỏ, cành, nụ hoa, quả quế đều được dùng làm thuốc, lá quế dùng để cất tinh dầu, vỏ quế là sản phẩm chính của cây quế dùng để làm thuốc và chế biến nhiều hương liệu có giá trị. Thu hoạch quế Đối với rừng quế cao: Sau khi trồng 15-20 năm thì bắt đầu thu hoạch. Có hai thời vụ bóc vỏ quế: quế xuân bóc vào tháng 2-3, cho chất lương tốt và...
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Trồng và chế biến quếTrồng và chế biến quếThu hoạch và chế biến quếCác bộ phận trên cây quế dầu có thể sử dụng và có giá trịkinh tế cao. Vỏ, cành, nụ hoa, quả quế đều được dùng làmthuốc, lá quế dùng để cất tinh dầu, vỏ quế là sản phẩm chínhcủa cây quế dùng để làm thuốc và chế biến nhiều hương liệucó giá trị.Thu hoạch quếĐối với rừng quế cao: Sau khi trồng 15-20 năm thì bắt đầuthu hoạch. Có hai thời vụ bóc vỏ quế: quế xuân bóc vàotháng 2-3, cho chất lương tốt và quế thu bóc vào cuối tháng 7đầu tháng 8. Trước khi thu hoạch, cắt khoanh một đoạn vỏ ởgần gốc cây làm cho nước và dinh dưỡng không đi lên trênđược, để vỏ quế bong khỏi thân cây, quá trình bóc vỏ sẽ dễdàng. Nếu thân cây quá lớn, để thêm hai tuần nữa cho vỏbong khỏi thân. Cách bóc: lấy dao chuyên dùng để bóc vỏquế, cắt một vòng vỏ ngang thân cây ở vị trí cách mặt đất 50-60cm, sau đó lại cắt một vòng phía trên cách vòng dưới40cm, giữa hai vòng cắt một đường thẳng dọc từ trên xuống,dùng dao tách nhẹ để vỏ bong ra. Tiếp tục cắt vòng vỏ lênphía trên cho đến hết.Sau khi thu hoạch vỏ quế (bóc vỏ) lần 1, cần tăng cườngchăm sóc để thân cây lại đâm chồi và sinh trưởng mạnh, sau10 năm có thể thu hoạch lần thứ 2.Đối với rừng quế thấp: Sau khi trồng 3-5 năm thì có thể thuhoạch. Chọn những cây to nhất để chặt, chiếm khoảng l/3tổng số cây mỗi lần thu hoạch. Chặt cây gốc lấy vỏ, 3 nămsau thì chặt lần hai, 3 năm sau nữa chặt lần 3. Mỗi lần chặtthu hoạch có thể thu 1,2-1,5 tấn vỏ tươi trên mỗi hecta. Vềsau, hàng năm cứ chặt thu hoạch theo cách này, năng suấttrung bình có thể đạt 1 - 1,2 tấn vỏ tươi/ha. Gốc cây 16-20năm tuổi có thể đạt đường kính 20-25cm, số chồi thành thâncây khoảng 8-14 thân, là lúc bắt đầu vào thời kỳ sinh trưởngmạnh nhất. Cây quế cho thu hoạch tới 70-80 năm, đến khisinh trưởng kém thì đào bỏ gốc cũ già cỗi, trồng rừng quếmới.Chế biến quếChế biến vỏ quế khô: vỏ tươi thu về, trải ra sân phơi nắngcho khô bớt rồi bó thành bó 20-25kg để đem sấy. Lò sấy thiếtkế to nhỏ tuỳ quy mô sản xuất mỗi hộ trồng, thường đủ sấycho 5-10 tạ vỏ tươi. Theo kinh nghiệm sấy quế trải một lớpcám gạo xuống dưới đáy lò, phun nước chè vào hai đầu bóvỏ, xếp các bó chồng khít, ép chặt lên nhau, trên cùng trảimột lớp cám rồi phủ bao tải lên trên cùng để không cho quếbốc hơi ra khi sấy. Cứ ủ như vậy trong quá trình sấy, sau 21ngày thì bốc dỡ quế ra khỏi lò. Sấy ở nhiệt độ 70-75 độ C.Cất tinh dầu: Các bộ phận của cây quế đều có thể cất lấy tinhdầu, song vỏ quế là sản phẩm có giá trị cao hơn, nên ít khi sửdụng để cất mà chủ yếu dùng làm thuốc. Lá quế hái về, đemphơi khô, bó thành từng bó khoảng 10kg, cất giữ trong kho, 1tháng sau đem cất lấy tinh dầu.Không hái lá quế vào mùa xuân và trước lúc bóc vỏ quế.Ngoài việc lấy lá cất tinh dầu, vào mùa thu khi cây ngừngsinh trưởng, chặt tỉa những cành nhỏ cũng có thể dùng đểchưng cất tinh dầu tốt.Cách cất tinh dầu quế cũng như cất một số loại tinh dầu thơmnói chung, nhưng cần chú ý việc tách và làm trong tinh dầu.Tinh dầu quế nặng hơn nước, sau khi cất sẽ thu được hỗn hợpnước và tinh dầu quế. Tinh dầu nặng hơn chìm xuống phíadưới, song cần giữ yên một thời gian để tinh dầu lắng hoàntoàn, nếu để ở nơi nhiệt độ thấp, quá trình lắng trong sẽnhanh và triệt để hơn. Tách nước phía trên để thu hồi tinhdầu quế bên dưới. Phần nước lọc tách ra vẫn còn một lượngnhỏ tinh dầu quế, khi uống vào thấy thơm ngọt, hơi cay và rấtấm bụng, cân thu gom lại để bán cho những cơ sở thu mualàm thuốc chữa bệnh.Bảo quản các sản phẩm quếSau khi phơi khô, xếp vỏ quế ngay ngắn trong thùng hay bótrong các túi nilon. Không để vỏ quế bị gãy vỡ sẽ làm giảmchất lượng quế. Tinh dầu quế có khả năng ăn mòn kim loại,tinh dầu thu được sau chưng cất nên đựng vào thùng trángmen hoặc thùng nhựa thực phẩm. Thùng đựng tinh dầu quêcần kín, có thể cho lớp nước mỏng lên phía trên để hạn chếtinh dầu bốc hơi, đồng thời ngăn cản tiếp xúc với oxy khôngkhí. Cả vỏ quế khô và tinh dầu quế dầu cần được bảo quản ởnơi khô ráo, thoáng mát và tránh để ánh nắng chiếu trực tiếp. ...