Truyện Tấm Cám và vấn đề tiếp nhận trong trường trung học phổ thong

Có thể nói, theo đa số, phần kết thúc của truyện đã tạo một ấn tượng không tốt về Tấm - làm mất đi hình ảnh đẹp về một cô gái hiền lành, chân chất, khiến người ta có thể đặt dấu hỏi về niềm tin, về lẽ công bằng: Phải chăng, khi người hiền tiêu diệt điều ác thì tự tay họ lại tạo ra một điều ác mới?
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Truyện "Tấm Cám" và vấn đề tiếp nhận trong trường trung học phổ thong Truyện Tấm Cám và vấnđề tiếp nhận trong trường trung học phổ thong Có thể nói, theo đa số, phần kết thúc của truyện đã tạo một ấn tượng không tốt vềTấm - làm mất đi hình ảnh đẹp về một cô gái hiền lành, chân chất, khiến người ta có thể đặtdấu hỏi về niềm tin, về lẽ công bằng: Phải chăng, khi người hiền tiêu diệt điều ác thì tự tayhọ lại tạo ra một điều ác mới? Cô giáo Phạm Thị Ninh Thủy (Trường THPT Hùng Vương -Bình Định) viết: “Hành động diệt trừ cái ác đến tận cùng và làm cho mọi người nhận thứcđược: không nên làm điều ác là đúng. Tuy nhiên, hành động đó lại là do phe thiện, phechính nghĩa làm thì sẽ phản tác dụng trong việc tôn vinh điều thiện”. Thầy giáo Đặng VănDu (Trường THPT PleiKu - Gia Lai) cho rằng hành động đó “quá rùng rợn”, “thể hiện sựnông nổi của kẻ sớm nhận vinh quang, thắng lợi”, “mọi nguồn gốc tốt đẹp trong cô Tấmhiền hậu, trong sáng, tốt bụng đã mất đi khi cô trở thành hoàng hậu”. Trong bàiThử xem lạitruyện Tấm Cám, luật sư Huỳnh Phúc nói, ông luôn “bị ám ảnh về hành động của Tấm”, vànỗi ám ảnh này không chỉ riêng bản thân ông mà nó còn “gây rợn” cho nhiều thế hệ tronggia đình ông. Từ đó, tác giả đi đến kết luận: “Trong kho tàng truyện cổ tích Việt Nam, TấmCám có lẽ là truyện duy nhất mà cái thiện ở thế thắng lại xử cái ác tàn bạo như thế”(3). Tự thẳm sâu trong tâm hồn mỗi người đều có một cách lý giải, cách hiểu và đánh giáđoạn kết truyện Tấm Cám. Tuy nhiên, xét nhiều góc độ thì hành động trả thù của Tấm đãtác động không tốt về mặt tình cảm đối với giáo viên và học sinh trong quá trình tiếp nhậnvăn bản. b) Về phía học sinh Câu 1, có 26,58% học sinh nói “không”; 73,42% “thích”. Câu 2: có 6,25% cho rằng Tấm ác; 31,75% nhận xét Tấm hiền; 52% nói Tấm vừahiền vừa ác. Câu 3: 25% đồng tình và 75% không đồng tình. Kết quả trên cho thấy, có quá nhiều học sinh không thích đoạn kết truyện Tấm Cám.Tôi nói “quá nhiều” có vẻ không đúng khi có tới 73,42% học sinh thích Tấm Cám, trongkhi số “không thích” chỉ có 26,58 %. Thật ra, con số 26,58% nếu tính theo cấp độ so sánhthì đúng là nhỏ hơn nhiều so với 73,42% nhưng nó lại phản ảnh một hiện trạng, một thực tếđáng buồn mà bản thân chúng ta thấy kinh ngạc - hình ảnh đại diện cho phe thiện, phechính nghĩa lại không chiếm được hết thảy sự đồng tình, yêu mến của mọi người. Đángngạc nhiên, nhân vật đại diện cho cái thiện, cái tốt đẹp lại có sự phân thân giữa hai chiềutình cảm:vừa hiền vừa ác trong cái nhìn của người tiếp nhận. Giải thích điều này, đa phần các em học sinh cho rằng ở Tấm có hai tính cách. Mộtcô Tấm hiền lành, trong sáng và một cô Tấm độc ác, tàn nhẫn. Em Nguyễn Thị Thu Trang(Trường THPT chuyên Hùng Vương - Gia Lai) viết: “Truyện đã dạy em biết vượt lên hoàncảnh, yêu cuộc sống và khát khao được sống, giá kết thúc truyện sẽ vẫn là một cô Tấm giàulòng vị tha, tốt bụng thì Tấm Cám là một câu chuyện cổ hay nhất”. Hay Cao Lê Như Quỳnh(Trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn - Bình Định) nghi ngờ: “Đọc truyện Tấm Cám, em cócảm tưởng như nhìn thấy hai cô Tấm, một ngoan hiền, vị tha; một dữ dằn, tàn nhẫn. Dườngnhư, có sự không nhất quán trong việc xây dựng nhân vật của tác giả dân gian khi viết TấmCám”. Nguyễn Võ Thanh Nhã (Trường THPT PleiKu) đặt vấn đề: “Một cô Tấm hiền lànhsao lại nỡ giết người, mà đó lại là người em cùng dòng máu”. Nguyễn Thị Mỹ Hằng(Trường THPT PleiKu) cũng viết: “Tấm hiền nhưng đến lúc hưởng hạnh phúc thì quên đimọi tình nghĩa”. Thật đau lòng khi học sinh chúng ta, những trái tim trong sáng, ngây thơlại có cái nhìn không thiện cảm đến vậy khi nói về Tấm. Nhìn rộng ra, em Đặng Thị Diễm Chi (Trường THPT Hùng Vương - Bình Định) lậpluận: “Hổ dữ còn không ăn thịt con, thế nhưng Tấm lại đưa mẹ Cám vào tình huống quá tànnhẫn - ăn thịt con mình. Hành động này quá ác độc”. Còn em Trịnh Hữu Hạnh (TrườngTHPT PleiKu) lại có cái nhìn tinh tế: “Em nghĩ, nếu người nước ngoài đọc Tấm Cám, họ sẽkhông bao giờ cảm nhận được nét hiền dịu, nhu mì của phụ nữ Việt Nam. Họ sẽ hiểu nhầmTấm là sau bao nhiêu lần chết đi sống lại, rốt cuộc chỉ để trả thù. Hóa ra, Tấm còn độc áchơn cả Cám”. Thái Việt Nguyên (Trường THPT Chuyên Lê Quý Đôn - Bình Định) xácđịnh: “Truyện dân gian bao giờ cũng mang tính giáo dục cao, sao Tấm Cám lại đề cao tộiác?”. Truyện cổ tích là truyện dân gian, khởi điểm từ dân gian và lưu truyền, tồn tại cũngtừ dân gian. Bản thân truyện cổ tích có một sức sống mạnh mẽ không gì thay thế đượctrong đời sống tinh thần của con người. Chính vì vậy, việc để lại một hình ảnh “khôngđẹp”, “không thiện cảm” như vậy trong những trang sách, đối với các em là điều khôngcông bằng, nếu không nói là phản tác dụng giáo dục. Về câu 4 (giáo viên và học sinh), có 17,85 % giáo viên và 28,47% học sinh (nhóm 1)không đồng tình, 82,15% giáo viên và 71,53% học sinh (nhóm 2) đồng tình với việc viết lạiphần kết như SGK Văn 10. Lý do c ...