Tự kỷ: Nên điều trị sớm

Việc điều trị nên được bắt đầu ngay từ khi trẻ có các dấu hiệu “báo động sớm” Trên một diễn đàn, chị T.T.T.L (34 tuổi), một người mẹ có con bị tự kỷ đang sống tại TPHCM, chia sẻ chị đã bắt đầu cảm nhận con trai mình không bình thường từ khi cháu khoảng 8-9 tháng tuổi.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tự kỷ: Nên điều trị sớmTự kỷ: Nên điều trị sớmViệc điều trị nên được bắt đầu ngay từ khi trẻ có các dấu hiệu “báo độngsớm”Trên một diễn đàn, chị T.T.T.L (34 tuổi), một người mẹ có con bị tự kỷ đang sốngtại TPHCM, chia sẻ chị đã bắt đầu cảm nhận con trai mình không bình thường từkhi cháu khoảng 8-9 tháng tuổi. “T.H. (tên con chị L.) không thèm nhìn tôi mỗi khitôi trò chuyện, đùa giỡn với cháu. Bé như lui vào một thế giới riêng, nghịch ngợmmột mình với những món đồ chơi, không quấn quýt với mẹ, với ba, với bà ngoại…Tôi đã thật bối rối vì H. là đứa con đầu tiên mà vợ chồng tôi đã rất vất vả mới cóđược…” – chị tâm sự.Căn bệnh suốt đờiMột lần đưa con đến Bệnh viện (BV) Nhi Đồng 1 khám vì bị cảm sốt, chị đã bếluôn T.H. sang khoa tâm lý. Qua một số lần khám, bác sĩ (BS) cho biết bé có thể bịtự kỷ. Khi đó, T.H. chưa đầy 1 tuổi. Chị được khuyên bắt đầu điều trị cho bé ngaytừ lúc đó. Do việc chẩn đoán tự kỷ là một quy trình phức tạp, khó khăn nên đến 3tuổi, bác sĩ mới dám kết luận T.H. bị tự kỷ. “Nhưng cũng nhờ mình tập chăm sóc,tập chơi với cháu, giúp cháu bớt thu rút vào thế giới riêng nên giờ T.H. có vẻ kháhơn các bệnh nhi khác. Cháu may mắn có trí tuệ bình thường nên tôi hy vọng lớnlên cháu bớt thua thiệt hơn” – chị L. tâm sự trên diễn đàn.Khám cho trẻ qua bài test tại Bệnh viện Tâm thần TPHCMTheo BS Nguyễn Thị Giang, Trưởng Khoa Khám trẻ em và BV ban ngày BV Tâmthần TPHCM, tự kỷ là một dạng rối loạn tâm thần sớm ở trẻ em và diễn tiến suốtđời. Trẻ tự kỷ có những biểu hiện bất ổn từ lúc 7-8 tháng tuổi, khi những đứa trẻkhác đã biết vui mừng, ôm lấy mẹ khi được ẵm, còn em bé tự kỷ thì lại thờ ơ, phảnứng cảm xúc không phù hợp với môi trường.Trẻ thường có các dấu hiệu rối loạn ngôn ngữ; có các động tác định hình thô sơ,đơn điệu như chơi với hai bàn tay, một cọng dây, tờ giấy… Nhiều trẻ còn kèm theocác rối loạn hành vi như gây hấn, kích động, tự đánh, cắn vào mình. Trẻ khôngphản ứng cảm xúc như lo sợ, buồn, vui phù hợp với thực tại khách quan; có xuhướng thu rút, không hòa nhập với thế giới bên ngoài; sự phát triển không phù hợpvới lứa tuổi…BS Phạm Ngọc Thanh, cố vấn Khoa Tâm lý BV Nhi Đồng 1, cho biết thêm: Vềmặt trí tuệ, khoảng 70% – 75% trẻ tự kỷ bị chậm phát triển, số còn lại có thể có tríthông minh bình thường, một số ít lại vượt trội và thường nổi bật trong các lĩnhvực toán học, âm nhạc, nghệ thuật…Tự kỷ cũng thường gặp ở bé trai hơn, một sốnghiên cứu trên thế giới cho thấy tỉ lệ tự kỷ ở trẻ em nói chung là 1/100, trong khiriêng ở bé trai là 1/70.Chẩn đoán rất phức tạpTheo BS Thanh, để có thể khẳng định chắc chắn một em bé là tự kỷ, thông thườngBS phải đợi đến khi trẻ được 3 tuổi. “Chẩn đoán bệnh tự kỷ rất phức tạp; bên cạnhđó khi đưa ra chẩn đoán một em bé bị tự kỷ, gia đình thường rất sốc nên phải thậtchắc chắn mới khẳng định bệnh. Tuy nhiên, đối với các bé có các dấu hiệu “báođộng sớm” của bệnh tự kỷ, chúng tôi khuyên gia đình nên cho trẻ bắt đầu điều trịngay, nếu đợi đến 3 tuổi, khi đã khẳng định được bệnh mới điều trị thì trẻ sẽ tiếnbộ chậm hơn rất nhiều” – BS Thanh lưu ý.Theo BS Giang, tại BV Tâm thần, những dấu hiệu của bệnh tự kỷ thường có thểphát hiện từ khi trẻ 7-8 tháng tuổi. Tuy nhiên, cần ít nhất 6 tháng khám, bao gồmcác công đoạn như khai thác kỹ tình trạng và những biểu hiện của trẻ từ lúc mớisinh, theo dõi trẻ, thực hiện các bài test và khám kỹ nhiều lần thì BS mới có thểđưa ra kết luận.Cũng có nhiều trường hợp cha mẹ tưởng con bị bệnh tự kỷ nhưng không phải. BVTâm thần đã từng khám trường hợp nghi ngờ bé bị tự kỷ vì bé có biểu hiện xacách, thiếu hòa nhập nhưng nguyên nhân đơn giản là do ba mẹ của bé bận đi làmsuốt ngày, cháu sống chủ yếu với bà, bà lại bận việc nhà, ít chơi với cháu. Trườnghợp này không phải là bệnh, chỉ cần chơi với trẻ nhiều hơn hoặc đưa trẻ đi nhà trẻlà được. Một số trẻ bị rối loạn tăng động, rối loạn ngôn ngữ đặc hiệu… cũng có thểbị nhầm là tự kỷ.“Cho đến nay, bệnh tự kỷ chưa có phương pháp nào chữa khỏi. Việc điều trị chotrẻ tự kỷ mang ý nghĩa nâng đỡ, giúp trẻ đa dạng hóa kỹ năng, tự chăm sóc bảnthân và dễ hòa nhập hơn. Ngoài ra, nhiều trẻ tự kỷ có kèm các rối loạn tâm thầnkhác nên cần được điều trị bằng thuốc. Khi có các dấu hiệu bất ổn, phụ huynh nênđưa trẻ đi khám ngay vì trẻ được can thiệp càng sớm càng có cơ hội hòa nhập cao.Ngược lại, nếu đó không phải là tự kỷ thì những biểu hiện trên cũng cho thấy trẻđang gặp một vấn đề tâm lý – tâm thần nào đó và cũng cần được điều trị” – BSGiang khuyến cáo.Các dấu hiệu của bệnhTheo BS Phạm Ngọc Thanh, phụ huynh nên nghĩ đến bệnh tự kỷ nếu trẻ có cácbiểu hiện sau: Không đáp ứng với nụ cười hoặc biểu lộ sự vui tươi lúc 6 tháng tuổi;không bắt chước âm thanh hay biểu lộ nét mặt lúc 9 tháng; không bập bẹ, chỉ bằngngón trỏ hay vẫy tay lúc 12 tháng; không nói được từ đơn lúc 16 tháng, từ đôi lúc24 tháng; mất ngôn ngữ và kỹ năng xã hội đáng lẽ đã thành thục ở lứa tuổi đó… ...