Tư tưởng Hồ Chí Minh về kinh tế tư nhân và sự vận dụng của Đảng ta

Bài viết phân tích, làm rõ một số quan điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về thành phần kinh tế tư nhân ở Việt Nam, qua đó thấy được vai trò định hướng, nền tảng và giá trị của các quan điểm đó trong quá trình phát triển kinh tế nói chung, phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam hiện nay nói riêng.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tư tưởng Hồ Chí Minh về kinh tế tư nhân và sự vận dụng của Đảng ta HỘI THẢO QUỐC TẾ: PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ KINH DOANH BỀN VỮNG TRONG ĐIỀU KIỆN TOÀN CẦU HÓA 509 TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ KINH TẾ TƯ NHÂN VÀ SỰ VẬN DỤNG CỦA ĐẢNG TA Dương Quốc Quân* Đỗ Thị Thu Hiền** TÓM TẮT: Tư tưởng Hồ Chí Minh về kinh tế là hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc của Hồ Chí Minh về phát triển kinh tế, quản lý kinh tế, nhân tố con người trong phát triển kinh tế, kinh tế đối ngoại, công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa nền kinh tế quốc dân. Trong phạm vi bài viết, tác giả đi sâu phân tích, làm rõ một số quan điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về thành phần kinh tế tư nhân ở Việt Nam, qua đó thấy được vai trò định hướng, nền tảng và giá trị của các quan điểm đó trong quá trình phát triển kinh tế nói chung, phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam hiện nay nói riêng. Với tư cách là một thành phần kinh tế, kinh tế tư nhân, đã được nâng lên một tầm mới trong Văn kiện Đại hội XII của Đảng. Đó là kết quả quan trọng của cả một quá trình đổi mới và phát triển nhận thức của Đảng về thành phần kinh tế này. Từ khóa: Hồ Chí Minh, kinh tế tư nhân, nhận thức, phát triển, thành phần1. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ KINH TẾ TƯ NHÂN Từ sau Đại hội IX của Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh đã được nghiên cứu vừa tổng thể, vừaphân tích dưới các góc độ khác nhau về những vấn đề khác nhau. Nghiên cứu tư tưởng Hồ ChíMinh về kinh tế là cần thiết và càng trở nên cấp thiết, nhất là trong giai đoạn hiện nay, khi đất nướcta đã và đang bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa gắn với phát triển kinh tếtri thức; hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng vào nền kinh tế thế giới. Qua quá trình nghiên cứu,có thể thấy trong hệ thống tư tưởng Hồ Chí Minh, tư tưởng của Người về kinh tế là một bộ phậnhợp thành, là tư tưởng của nhà chính trị bàn về kinh tế, do đó nó có sự thống nhất cao độ giữa kinhtế với chính trị, kinh tế với văn hóa, đạo đức và con người. Nó được hình thành và phát triển cùngvới quá trình hình thành tư tưởng Hồ Chí Minh về con đường giải phóng dân tộc và xây dựng đấtnước theo con đường xã hội chủ nghĩa. Tư tưởng Hồ Chí Minh về kinh tế là hệ thống quan điểm toàn diện và sâu sắc của Hồ ChíMinh về phát triển kinh tế nông nghiệp, nông thôn; về sở hữu và các thành phần kinh tế ở ViệtNam; về quản lý kinh tế; về mục tiêu, động lực và nhân tố con người trong xây dựng và phát triểnkinh tế; về phát triển kinh tế đi đôi với thực hành tiết kiệm; về kinh tế đối ngoại, thu hút ngoại lựcđể phát huy nội lực; về công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa nền kinh tế quốc dân. Trong phạm vi* Học viện Tài chính, Đức Thắng, Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam.** Học viện Tài chính, Đức Thắng, Bắc Từ Liêm, Hà Nội, Việt Nam.510 HỘI THẢO QUỐC TẾ: PHÁT TRIỂN KINH TẾ VÀ KINH DOANH BỀN VỮNG TRONG ĐIỀU KIỆN TOÀN CẦU HÓAbài viết, tác giả đi sâu phân tích, làm rõ một số quan điểm cơ bản của Hồ Chí Minh về thành phầnkinh tế tư nhân ở Việt Nam, qua đó thấy được vai trò định hướng, nền tảng và giá trị của các quanđiểm đó trong quá trình phát triển kinh tế nói chung, phát triển kinh tế tư nhân ở Việt Nam hiệnnay nói riêng. Tư tưởng Hồ Chí Minh về các thành phần kinh tế nói chung, về kinh tế tư nhân nói riêng ởnước ta trong từng thời kỳ khác nhau được phản ánh chủ yếu ở ba tác phẩm lớn: Đường cách mệnh,Thường thức chính trị, Báo cáo về dự thảo Hiến pháp sửa đổi tại kỳ họp thứ 11 Quốc hội khóa Inước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Ngoài ra còn được đề cập đến trong các Báo cáo của Ngườitrước Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa các khóa I, II, trong các kỳ Đại hội II, III củaĐảng, cũng như nhiều bài nói, bài viết khác.1.1. Kinh tế tư nhân trong cơ cấu các thành phần kinh tế đa sở hữu Là một người mác-xít, Hồ Chí Minh luôn đặt lý tưởng cộng sản chủ nghĩa làm mục tiêu phấnđấu của mình, nhưng là nhà cách mạng, Người luôn luôn biết vận dụng sáng tạo nhiều nguyên lýcơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin vào những điều kiện cụ thể. Điều này cũng đúng cả trong việcxác định cơ cấu kinh tế trong chiến lược phát triển kinh tế của đất nước. Thành phần kinh tế là mộtbộ phận cấu thành của nền kinh tế, là một kiểu quan hệ kinh tế dựa trên cơ sở một hình thức sởhữu nhất định. Do vậy, khi trong nền kinh tế còn tồn tại nhiều hình thức sở hữu tất yếu còn tồn tạinhiều thành phần kinh tế. Mục 23 của tác phẩm Thường thức chính trị, Hồ Chí Minh đề cập đếncác thành phần kinh tế ở vùng tự do trong thời kỳ kháng chiến và tính chất cơ bản của từng thànhphần kinh tế. Người khẳng định: “… - Kinh tế địa chủ phong kiến bóc lột địa tô. - Kinh tế quốc doanh, có tính chất chủ nghĩa xã hội… - Các ...