Tuân thủ quy luật khách quan trong xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước ở Việt Nam

Tổ chức, hoạt động của bộ máy nhà nước trong sạch, vững mạnh, hiệu quả phụ thuộc rất lớn vào xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước phải phù hợp với quy luật khách quan. Bài viết trình bày quy luật khách quan và cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước, thực tế việc tuân thủ quy luật khách quan trong cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước ở Việt Nam và một số kiến nghị.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Tuân thủ quy luật khách quan trong xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước ở Việt Nam NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT TUÂN THỦ QUY LUẬT KHÁCH QUAN TRONG XÂY DỰNG CƠ CHẾ KIỂM SOÁT QUYỀN LỰC NHÀ NƯỚC Ở VIỆT NAM Nguyễn Hữu Đổng* * PGS. TS. Viện Chính trị học, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Thông tin bài viết: Tóm tắt: Từ khóa: Quy luật, khách quan, cơ chế Tổ chức, hoạt động của bộ máy nhà nước trong sạch, vững mạnh, kiểm soát, quyền lực, nhà nước. hiệu quả phụ thuộc rất lớn vào xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực nhà nước phải phù hợp với quy luật khách quan. Tuân thủ quy Lịch sử bài viết: luật khách quan trong xây dựng cơ chế kiểm soát quyền lực nhà Nhận bài : 10/07/2018 nước là yêu cầu cần thiết đối với mỗi quốc gia hiện đại trong xây Biên tập : 23/07/2018 dựng nhà nước pháp quyền thật sự của dân, do dân, vì dân. Duyệt bài : 30/07/2018 Article Infomation: Abstract Keywords: rule, objectivity, control The arrangement and operation of a tranparent, strong and effective mechanism, power, state. state administration apparatus depend greatly on the formulation of a state power control mechanism in line with objective rules. It is Article History: required to follow the objective rules in development of the state- Received : 10 Jul. 2018 control mechanism for each modern nation to establish a lawful Edited : 23 Jul. 2018 state of the people, by the people, for the people. Approved : 30 Jul. 2018 1. Quy luật khách quan và cơ chế kiểm nói tới quy luật gì, tồn tại ở đâu? Chẳng hạn, soát quyền lực nhà nước trong tự nhiên có sự tồn tại cân đối giữa các 1.1 Quy luật khách quan chủ thể (cá thể); trong xã hội có sự tồn tại Trong Từ điển tiếng Việt, quy luật cân bằng giữa các khách thể (tập thể). Quy được nhìn nhận là “mối liên hệ bản chất, ổn luật nhìn về thực chất là nói tới quy luật tồn định, được lặp đi lặp lại giữa các hiện tượng tại ở đâu, cân bằng như thế nào. Chẳng hạn, trong tự nhiên và xã hội”1. Theo đó, quy luật trong tự nhiên là tồn tại hiện tượng hài hòa được biểu hiện ở bản chất, tính chất, thực về môi trường sống giữa các khách thể, thực chất. Quy luật nhìn về bản chất, tính chất là thể, chủ thể; trong xã hội loài người là tồn tại 1 Từ điển Tiếng Việt (2005), Viện Ngôn ngữ học, tr. 813. Số 19(371) T10/2018 3 NHAÂ NÛÚÁC VAÂ PHAÁP LUÊÅT hiện tượng công bằng, bình đẳng, công lý về Trong Từ điển Tiếng Việt, cơ chế được giá trị (độc lập, tự do), tinh thần (hạnh phúc, nhìn nhận là “cách thức theo đó một quá trình niềm tin), quyền lợi (quyền lực, lợi ích) giữa thực hiện”3. Tức cơ chế có thể được hiểu là các cá nhân, nhóm, cộng đồng. Vì vậy, có thể hiện tượng biểu hiện tổ chức, hoạt động của nhìn nhận, quy luật là hiện tượng biểu hiện con người theo nguyên lý hay nguyên tắc thực chất sự cân đối, cân bằng, hài hòa về hiệu quả. Kiểm soát là khái niệm bao hàm môi trường sống, tồn tại, sự công bằng, bình các thuật ngữ “kiểm” và “soát”. Kiểm soát đẳng, công lý về giá trị, tinh thần, quyền lợi có thể được nhìn nhận là việc “xem xét để giữa các cá nhân, nhóm, cộng đồng trong thế phát hiện, ngăn chặn những gì trái với quy giới tự nhiên và xã hội. định”4, hay hiện tượng biểu hiện nguyên tắc Trong Từ điển tiếng Việt, khách quan vừa ngăn chặn, vừa phát hiện để ngăn ngừa được nhìn nhận là “cái tồn tại bên ngoài, hiệu quả sự sai trái diễn ra trong bộ máy nhà không phụ thuộc vào ý thức, ý chí của con nước, quốc gia. Cơ chế và kiểm soát là các người”2. Theo đó, khách quan có thể được hiện tượng có mối liên hệ chặt chẽ với nhau, nhìn nhận là hiện tượng tồn tại sự cân đối, hình thành nên cơ chế kiểm soát; tức thực cân bằng, hài hòa khách quan về môi trường chất của cơ chế kiểm soát là vừa ngăn chặn sống, sự công bằng, bình đẳng, công lý vừa ngăn ngừa. khách quan về giá trị, tinh thần, quyền lợi 1.3 Thực chất của quyền lực nhà nước giữa các cá nhân, nhóm, cộng đồng. Quyền lực và nhà nước là các hiện Quy luật và khách quan là các hiện tượng gắn liền với nhau, hình thành nên tượng có mối liên hệ gắn liền với nhau, hình hiện tượng quyền lực nhà nước - trung tâm thành nên quy luật khách quan. Trong mối quyền lực ở mỗi quốc gia. Quốc gia và nhà liên hệ này, có thể coi quy luật là bản chất, nước là các khái niệm không đồng nhất, bởi khách quan là tính chất. Quy luật gắn với quốc gia “bao gồm các chủ thể là Nhà nước sự tồn tại cân đối (quy luật cân đối); khách và các cá nhân, cộng đồng xã hội”5. Do đó, quan gắn với sự tồn tại cân bằng (cân bằng quyền lực nhà nước là không đồng nhất với khách quan). Vì vậy, có thể hiểu rằng, quy quyền lực quốc gia. Quyền lực nhà nước là luật khách quan trong xã hội loài người có nói tới tổ chức bộ máy ở trung tâm, có vị trí thể được nhìn nhận là quy luật tồn tại sự cân trung gian, đượ ...