Ứng dụng công nghệ chuỗi khối (blockchain) trong quản lý thuế xuất nhập khẩu nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam

Trong bài viết này, các tác giả sẽ dựa trên nền tảng các kiến thức cơ bản về blockchain để phân tích những cơ hội và những hạn chế của việc ứng dụng công nghệ blockchain trong quản lý thuế xuất nhập khẩu theo hướng hỗ trợ cho các doanh nghiệp, đồng thời đưa ra các đề xuất mang tính định hướng và cách thức khả thi để thúc đẩy ứng dụng blockchain trong quản lý thuế xuất nhập khẩu nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp xuất nhập khẩu ở Việt Nam trong thời gian tới.
Nội dung trích xuất từ tài liệu:
Ứng dụng công nghệ chuỗi khối (blockchain) trong quản lý thuế xuất nhập khẩu nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt NamKỷ yếu hội thảo Quốc gia “VAI TRÒ CỦA TÀI CHÍNH HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP XUẤT NHẬP KHẨU TRONG TÌNH HÌNH MỚI” ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ CHUỖI KHỐI (BLOCKCHAIN) TRONGQUẢN LÝ THUẾ XUẤT NHẬP KHẨU NHẰM HỖ TRỢ CÁC DOANH NGHIỆP XUẤT NHẬP KHẨU VIỆT NAM PGS.TS. Lý Phương Duyên TS. Tôn Thu Hiền Khoa Thuế và Hải quan, Học viện Tài chính TÓM TẮT: Trong những năm gần đây, cơ quan hải quan được coi là một trong những ngành cóđổi mới vượt bậc trong việc ứng dụng công nghệ thông tin nhằm nâng cao hiệu suất quảnlý. Tuy nhiên, do tính chất phức tạp của hoạt động xuất nhập khẩu nên các cơ chế và thủtục áp dụng đối với các doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất nhập khẩu vẫn còn khá phức tạp,gây tốn kém thời gian và chi phí cho cả doanh nghiệp và cơ quan quản lý. Vì vậy, tìm kiếmnhững giải pháp công nghệ để cải thiện hiệu quả quản lý nhằm tạo điều kiện ngày càngthuận lợi hơn cho doanh nghiệp luôn là mối quan tâm của các cơ quan quản lý. Với các ưu điểm nổi bật như minh bạch, có thể kiểm soát, có tính bảo mật cao vàthông tin được lưu chuyển một cách kịp thời, nhanh chóng do hoạt động theo cơ chế thờigian thực thì công nghệ chuỗi khối (Blockchain) được coi là một công cụ hết sức hiệu quảkhông những có thể giúp các cơ quan quản lý nhà nước nói chung, cơ quan hải quan nóiriêng giảm được chi phí quản lý, ngăn ngừa các gian lận thương mại, mà còn tạo sự thuậnlợi cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu trong việc tuân thủ luật pháp và giúp gia tăng giátrị cũng như phát triển hoạt động của các doanh nghiệp. Trong bài viết này, các tác giả sẽ dựa trên nền tảng các kiến thức cơ bản về blockchainđể phân tích những cơ hội và những hạn chế của việc ứng dụng công nghệ blockchain trongquản lý thuế xuất nhập khẩu theo hướng hỗ trợ cho các doanh nghiệp, đồng thời đưa ra cácđề xuất mang tính định hướng và cách thức khả thi để thúc đẩy ứng dụng blockchain trongquản lý thuế xuất nhập khẩu nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp xuất nhập khẩu ở Việt Namtrong thời gian tới. TỪ KHÓA: Công nghệ blockchain; hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu; hóa đơn điệntử; logistic; quản lý thuế xuất nhập khẩu.242Kỷ yếu hội thảo Quốc gia “VAI TRÒ CỦA TÀI CHÍNH HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP XUẤT NHẬP KHẨU TRONG TÌNH HÌNH MỚI” 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ SỬ DỤNG CÔNG NGHỆ CHUỖI KHỐI TRONGQUẢN LÝ THUẾ XUẤT KHẨU, NHẬP KHẨU Blockchain là gì? Khái niệm về blockchain đã được đưa ra từ năm 1991 nhưng mới chính thức đượcứng dụng từ năm 2008 và ngày càng phát triển ở nhiều lĩnh vực ở các quốc gia trên thếgiới. Hiện nay, công nghệ này đã được ứng dụng ở rất nhiều lĩnh vực khác nhau, đáng chúý nhất là trong 6 lĩnh vực cơ bản: dịch vụ tài chính ngân hàng, các trò chơi điện tử, y tế vàdịch vụ chăm sóc sức khỏe, logistic và chuỗi cung ứng; nông nghiệp và lĩnh vực nănglượng ở khắp mọi nơi trên thế giới. Blockchain được hiểu là nền tảng công nghệ mà ở đó thông tin được lưu trữ trong cáckhối (Block), các block được liên kết với nhau bằng “mã hóa” tạo thành một chuỗi (Chain).Mỗi khối trong hệ thống blockchain sẽ được liên kết với khối trước đó, chứa thông tin vềthời gian khởi tạo khối kèm một mã thời gian và dữ liệu giao dịch. Bản chất mô hình hoạt động của bockchain là cuốn sổ cái điện tử được phân phối trênhệ thống máy tính phi tập trung, lưu trữ mọi thông tin về các giao dịch và đảm bảo nhữngthông tin đó gần như không thể bị thay đổi. Mọi dữ liệu được lưu trên sổ cái cần phải đượcxác nhận bởi hàng loạt máy tính trong mạng lưới chung. Ưu điểm vượt trội của blockchain Với bản chất nêu trên, blockchain có những ưu điểm vượt trội và độc đáo mà các lĩnhvực có thể khai thác, bao gồm: (Derya Yayman, 2021) • Khả năng bảo mật cao (Security): Dữ liệu blockchain được lưu trữ trên hàng ngànthiết bị khác nhau và mỗi khối (block) được cấu thành bởi các khối dữ liệu liên kết bằngmã độc nhất được xác định như thông tin định danh . Vì vậy, rất khó hay có thể nói làkhông thể thay đổi hoặc giả mạo khi dữ liệu đã được lưu trữ vào hệ thống •Minh bạch (Transparency): Như đã nêu ở phần trên, mỗi khối sẽ có một mã duynhất nên dễ dàng trong việc truy xuất nguồn gốc, xuất xứ, minh bạch trong các giao dịch • Kiểm soát (Control): không phải ai cũng có quyền tham gia truy cập, thu thập thôngtin trong mạng lưới blockchain nên các thông tin trên hệ thống được kiểm soát chặt chẽ. •Thông tin theo thời gian thực (Real time information) nên các giao dịch được thựchiện nhanh hơn: khi giao dịch thành công, thông tin sẽ được cập nhật tức thời tới nhữngđối tượng tham gia hệ thống nên không mất thời gian . •Loại bỏ sự can thiệp của các bên trung gian: Bằng việc sử dụng giao thức nganghàng (Peer-to-peer) và khả năng xác minh bằng mạng lưới nút phân tán, các hoạt động vàgiao dịch trên Blockchain được thực hiện trực tiếp giữa các bên tham gia. Nhờ đó giúp 243Kỷ yếu hội thảo Quốc gia “VAI TRÒ CỦA TÀI CHÍNH HỖ TRỢ DOANH NGHIỆP XUẤT NHẬP KHẨU TRONG TÌNH HÌNH MỚI”tránh được sự can thiệp của các trung gian, gây tốn thời gian, chi phí và thậm chí có thể bịthao túng, kiểm soát. Ứng dụng của blockchain trong lĩnh vực tài chính ngân hàng Trong lĩnh vực tài chính, ngân hàng, công nghệ Blockchain có thể được ứng dụngthông qua các hình thức sau: Hợp đồng thông minh, sản phẩm của blockchain, mang đến giải pháp về sự minh bạchcho các doanh nghiệp, tổ chức. Các yếu tố của hợp đồng truyền thống được ghi lại toàn bộtrên hợp đồng thông minh, nhưng được viết bằng ngôn ngữ lập trình trong hệ thống máytính áp dụng công nghệ blockchain. ...